Tìm thấy chiếc xe thất lạc 40 năm trên Mặt Trăng
Khoa học - Công nghệ - Ngày đăng : 15:18, 15/06/2010
Chiếc xe tự hành nổi tiếng của Liên Xô cũ Lunakhod 1, bị thấtlạc trên Mặt Trăng từ 40 năm trước, đã bất ngờ được NASA tìm thấy.
Chiếc xe bị thất lạc, sau 40 năm đã được tìm thấy.
Không chỉ có vậy, khi được “hỏi thăm sứckhỏe,” thiết bị này đã gửi về Trái Đất những tín hiệu hết sức mạnh mẽ.
Cỗ xe thất lạc 40 năm trên Mặt Trăng
Trông giống như một sản phẩm của các cuốn tiểu thuyết khoa học viễn tưởng, nhưngLunokhod 1 (tạm dịch Người đi bộ trên mặt trăng 1) lại là thứ có thật. Gần nhưbị lãng quên sau khi Liên Xô cũ sụp đổ, Lunokhod 1 thực tế là một trong nhữngthành công vĩ đại trong chương trình thám hiểm Mặt Trăng của chính quyền XôViết.
Khi đáp thành công xuống bề mặt chị Hằng hồi những năm 1970, Lunokho1đã trởthành một sự kiện gây chấn động. Tạp chí Time đã từng mô tả cuộc đổ bộlịch sửcủa xe tự hành này như sau: “ba tiếng đồng hồ kể từ thời điểm hạ cánhxuống Mặt Trăng, trên một thiết bị đổ bộ không người điều khiển mangtên Luna 17, Lunokhod1 đã bò xuống một trong hai bờ dốc được tàu mẹ tạo ra và tiến lên phíatrước,qua đó đã đặt những bước đi đầu tiên của một robot trên một bầu trờikhác.”
Lunokhod 1 hoạt động trong ánh sáng ban ngày ở Mặt Trăng và thi thoảng lại ngưnghoạt động để nạp pin thông qua một panel thu năng lượng Mặt Trời. Vào ban đêm,robot tạm ngưng hoạt động và được sưởi ấm bởi một nguồn phóng xạ.
Trong chuyếnthám hiểm Mặt Trăng kéo dài 11 tháng, Lunakhod 1 đã gửi về hàng ngàn tấm ảnhthường và hàng trăm tấm ảnh toàn cảnh có độ phân giải cao về bề mặt chị Hằng. Nócũng thu thập và phân tích mẫu đất Mặt Trăng tại 500 điểm khác nhau.
Ngày14-9-1971, trạm điều khiển dưới mặt đất bất ngờ mất kết nối với Lunokhod 1. Khitiến hành nối lại liên lạc, họ không thể bắt được tín hiệu. Hoạt động củaLunokhod 1 chính thức bị ngừng vào ngày 4-10-1971, cũng là thời điểm kỷ niệmngày phóng vệ tinh Sputnik 1. Kể từ đó, Lunokhod 1 đã rơi vào câm lặng và chỉđược phát hiện vào tháng Tư năm nay, khi vệ tinh thám sát Mặt Trăng (LRO) củaNASA tình cờ tìm thấy nó.
Cỗ xe bất ngờ “lên tiếng”
Một đội nghiên cứu do nhà khoa học Tom Murphy thuộc Đại học San Diego đã thửtiến hành bắt liên lạc với chiếc xe tự hành thất lạc này.
Ngày 22-4, Murphy vàđội nghiên cứu của ông đã gửi đi các tín hiệu laser từ kính thiên văn có đườngkính 3,5m, nằm tại Đài quan sát Điểm Apache ở New Mexico, dựa trên tọa độ đãđược LRO thông báo.
Điều bất ngờ là thiết bị nhận tín hiệu laser trên Lunokhod 1đã bắt được tín hiệu gửi đi và gửi trả lại một phản hồi hết sức rõ ràng.
“Chúng tôi chiếu một tia laser vào vị trí của Lunokhod 1 và chúng tôi đã choángngười bởi mức năng lượng của tia laser trả lời” - Tom Murphy kể - “Lunokhod 1 đãnói chuyện với chúng tôi rất to và rõ. Sau gần 40 năm im lặng, chiếc xe này hẳnphải có rất nhiều điều cần tâm sự.”
Murphy và các cộng sự của ông là thành viên một dự án đo đạc laser và tính toánquỹ đạo Mặt Trăng, nằm trong khuôn khổ chương trình không gian Apollo của Mỹ. Đểphục vụ cho chương trình này, từ đầu những năm 1970, ba thiết bị phản xạ laserđã được NASA đặt trên Mặt Trăng. Các thiết bị này, được sự hỗ trợ bởi một thiếtbị phản hồi trên Lunokhod 2 và hai thiết bị nữa trên Lunokhod 1, sẽ giúp tínhtoán chính xác quỹ đạo của Mặt Trăng.
Tuy nhiên, kể từ khi Lunokhod 1 bị thất lạc, không ai nghĩ sẽ có thể bắt đượctín hiệu từ xe tự hành này thêm một lần nữa. Về phần Murphy, những phản ứng đầutiên của ông đơn giản là không tin nổi.
“Tín hiệu hồi đáp quá mạnh khiến nhữngsuy nghĩ đầu tiên của tôi là thiết bị nhận tín hiệu ở Mặt Đất có thể đang “giởtrò.” Tôi đã nghĩ rằng thiết bị phản hồi tín hiệu của Lunokhod 1 phải lão hóa vàhư hỏng sau chừng ấy thời gian nên tôi nghĩ 'chuyện này không thể xảy ra.' Nhưngthực tế mọi chuyện đã diễn ra theo chiều ngược lại,” Murphy nói.
Theo các nhà khoa học, tín hiệu của Lunokhod 1 mạnh hơn nhiều Lunokhod2 và lý do dẫn tới hiện tượng này vẫn là bí ẩn chưa có lời giải. Murphycho biết với việcLunokhod 1 trở lại hoạt động, lần đầu tiên trong suốt thời gian dàiqua,nghiên cứu đo đạc quỹ đạo Mặt Trăng bằng laser có thể tiếp tục đẩy mạnhhết côngsuất.
(Theo TTXVN)