Thêm một phương pháp ghép cải tạo vườn nhãn

Hội Giống cây trồng Việt Nam vừa phối hợp với Viện Nghiên cứu Rau quả và Trung tâm Giống cây trồng Sông Hồng tổ chức thành công hội nghị đầu bờ đánh giá kết quả dự án “Ghép cải tạo giống nhãn bằng kỹ thuật ghép chồi non” tại thôn Bùi Xá, xã Ngũ Thái, huyện Thuận Thành, tỉnh Bắc Ninh.

Hầu hết các đại biểu và bà con nôngdân tham dự hội nghị đều đánh giá cao kết quả của phương pháp ghép cảitạo mới này và mong muốn sớm được chuyển giao để áp dụng vào sản xuất.

TS. Bùi Quang Đãng, Phó bộ môn Nghiêncứu cây ăn quả của Viện Nghiên cứu Rau quả, chủ nhiệm đề tài cho biết:Mục tiêu của đề tài là hoàn thiện qui trình ghép cải tạo trên cây nhãnbằng nhiều phương pháp trong đó có phương pháp ghép chồi non sớm trìnhBộ NN-PTNT ban hành như một tiến bộ kỹ thuật để áp dụng vào sản xuấtgiúp người trồng nhãn có điều kiện cải tạo lại các vườn nhãn kém hiệuquả.

Dự án ghép cải tạo giống nhãn bằng kỹthuật ghép chồi non được triển khai đồng bộ tại 4 điểm (mỗi điểm bố trí1ha): Hà Trung (Thanh Hóa), Đông Anh (Hà Nội), Khoái Châu (Hưng Yên) vàThuận Thành (Bắc Ninh). Phương pháp ghép chồi non là sáng kiến cải tiếnkỹ thuật của kỹ sư Nguyễn Văn Vui ở thôn Bùi Xá, xã Ngũ Thái, huyệnThuận Thành, tỉnh Bắc Ninh đã được Hội đồng KHCN Bộ Nông nghiệp-PTNTcho phép đưa vào thử nghiệm trong dự án này từ năm 2008. Sau gần 3 nămtriển khai dự án đã cơ bản hoàn thành các nội dung nghiên cứu: xác địnhđược thời vụ ghép, tiêu chuẩn cây gốc ghép, cây lấy chồi ghép, kỹ thuậtghép, chăm sóc cây sau ghép… và chuyển giao cho nông dân các điểm dự ánthông qua các lớp tập huấn kỹ thuật.

Thăm vườn nhãn 420 cây lúc lỉu quảcủa chính chủ nhân dùng làm mô hình thử nghiệm, trong đó có 120 cây đãđược ghép chuyển đổi giống từ nhãn thóc sang các giống cho năng suấtcao, chất lượng tốt, mã quả đẹp, đồng đều và có thời vụ thu hoạch sớm,muộn khác nhau đưa lại giá trị kinh tế rất cao như: nhãn chính vụ HươngChi, PHT99-1.1; nhãn chín sớm PHS99-1.1, nhãn chín muộn PHM99-1.1, PHM99-2.1, HTM1, HTM2 của Viện Nghiên cứu Rau quả… đang trong thời kỳ thuhoạch trong khi những cây nhãn địa phương được dùng làm đối chứng khôngcho quả các đại biểu mới thấy hết công sức và lòng yêu nghề của người“kỹ sư làng” này. Anh Vui cho biết: Mỗi năm gia đình anh thu nhập từvườn khoảng 100 triệu đồng, chủ yếu là nhờ nhãn ghép từ các giống chínsớm và chín muộn bán được giá cao.

Tất cả các vườn cây của hộ gia đìnhtrong thôn hoặc các điểm dự án được Trung tâm Giống cây trồng Sông Hồngchuyển giao kỹ thuật ghép cải tạo năm nay đều cho quả sai, bán đượcgiá, nhiều hộ đã có nguồn thu vài ba chục triệu đồng. Nói về ưu điểmcủa phương pháp, tác giả Nguyễn Văn Vui cho biết: Dễ thao tác, tỷ lệcây ghép sống cao, chồi ghép sớm liền sẹo và sinh trưởng mạnh hơn cácphương pháp ghép khác, tỷ lệ cây ra hoa hầu như 100% nếu biết kết hợpvới các biện pháp kỹ thuật khác như khoanh vỏ, bón phân, xiết nước,tưới nước đúng lúc, đúng cách.

Đánh giá kết quả dự án, Viện sỹ TrầnĐình Long, Chủ tịch Hội Giống cây trồng Việt Nam nhận xét: Các côngthức thử nghiệm đã chứng tỏ tính ưu việt của phương pháp ghép cải tạo.Tuy chỉ là một biện pháp kỹ thuật ghép bổ sung trong nhiều biện phápghép cải tạo khác nhưng kết quả bước đầu rất khả quan, tất cả các điểmdự án đều cho kết quả tốt: tỷ lệ cây ghép sống cao, 100% cây ghép năm2009 đều ra hoa, đậu quả và có năng suất cao, chất lượng tốt, mã quảđẹp, thời gian thu hoạch đúng theo lịch của từng giống. Đây là cơ sởkhoa học và thực tiễn tốt để các tác giả tiếp tục hoàn thiện qui trình,báo cáo Hội đồng KHCN của Bộ Nông nghiệp-PTNT xem xét, đánh giá, nghiệmthu trong thời gian tới.