Nước tưới cho lúa xuân

Cây lúa bắt đầu đẻ nhánh khi có 4 lá thật (lúa gieo thẳng) hoặc khi bén rễ hồi xanh (mạ dược và mạ nền cứng). Lúa đẻ thuận lợi khi bảo đảm được độ ẩm của đất (95 - 100%) và đủ lượng ôxy lưu thông trong rễ lúa. Vì vậy, tùy theo điều kiện thời tiết, chân đất mà cho nước vào ruộng (3 - 5cm) hay để lộ ruộng từ 4-5 ngày để mùn giun đùn lên.

Cụ thể: Nếu nhiệt độ thời tiết trung bình giữa ngày và đêm > 15⁰C, độ ẩm không khí cao (85-90%) hoặc chân ruộng có giun sinh sống (đất thịt nhẹ, giàu mùn) thì nên để lộ ruộng cho mùn giun đùn lên, rễ lúa sẽ phát triển mạnh hút dinh dưỡng nhanh, lượng ôxy trong bộ rễ dồi dào, lúa sẽ đẻ nhánh rất nhanh.

Ngược lại nếu nhiệt độ trung bình ngày và đêm thấp < 15⁰C hoặc chân ruộng là đất cát pha, đất thịt nặng thì nên cho nước vào ruộng lúa mới đẻ nhánh thuận lợi được. Khi lúa đã đẻ đủ số nhánh (trung bình được khoảng 7-8 nhánh/khóm nếu để mật độ 45 - 50 khóm/m2, được 10 - 11 nhánh/khóm nếu mật độ để 30 - 35 khóm/m2 - đối với lúa thuần) tiến hành đưa nước trở lại từ 5- 6cm để các nhánh lúa đã đẻ lớn lên.

Nếu điều kiện thời tiết có mưa phùn, thời tiết mát mẻ thuận lợi cho lúa đẻ nhánh tiếp thì nên có biện pháp khắc phục hạn chế lúa đẻ đợt này bằng cách: Rút hết nước trong ruộng phơi kỹ (mức phơi phải đạt đi vào không lấm chân, mặt ruộng bắt đầu nứt nẻ). Làm như vậy các nhánh nhỏ mới sinh ra và các mắt trên thân hoạt động bị teo đi, khi tưới nước trở lại chỉ có các nhánh to khỏe mới sinh trưởng được, cây lúa không đẻ thêm nhánh nữa.

Chú ý: lần tưới nước trở lại này cần tưới sâu ở mức 1/3 chiều cao cây lúa và giữ nước trong vòng 1 tuần. Sau giai đoạn này luôn luôn giữ nước ở mức 1/4 -1/5 chiều cao, cây lúa sẽ hạn chế hoàn toàn sự đẻ nhánh thêm nhất là các giống lúa lai. Khi cây lúa đứng cái tiếp tục rút nước trong ruộng để nẻ chân chim cho rễ lúa ăn sâu, cây lúa sẽ cứng, chắc.

Giai đoạn phân hóa đòng (lúa bắt đầu có cứt gián) cần tưới nước giữ ở mức 3-4 cm giúp cho đòng phát triển thuận lợi. Từ 20 - 25 ngày trước trỗ, dùng chế độ nước để điều khiển sự phân hóa hoa bằng cách: rút hết nước trong ruộng để lộ ruộng từ 2-3 ngày và đưa nước trở lại vừa đủ ngập chân cây lúa trong khoảng 1 tuần, các nhánh có khả năng phân hóa sẽ phân hóa hàng loạt. Sau đó lại rút nước lộ ruộng khoảng 2-3 ngày lần nữa rồi tưới trở lại. Lúa đã phân hóa sẽ vươn đốt đồng loạt rất nhanh.

Khi lúa trỗ gần thoát (> 85%) tưới nước trở lại ruộng và giữ ẩm cho đến lúc lúa chín sáp.

Ks Trần Thị Liên(Trạm Khuyến nông Nam Sách)