Tạo quỹ đất sạch thu hút đầu tư
Kinh tế - Ngày đăng : 10:39, 15/01/2012
Tạo quỹ đất sạch có vai trò quan trọng trong thu hút đầu tư, tăng thêm nguồn thu cho ngân sách, tránh khiếu kiện kéo dài...
Trung tâm Phát triển quỹ đất lập phương án bồi thường, hỗ trợ giải phóng mặt bằng tạo quỹ đất sạch cho
Công ty TNHH May mặc quốc tế Phú Nguyên (Thanh Miện)
Ông Lê Sỹ Diệp, Giám đốc Trung tâm Phát triển quỹ đất (Sở Tài nguyên và Môi trường) cho biết, muốn tạo được nguồn quỹ đất sạch, chính quyền địa phương phải tổ chức thu hồi đất theo quy hoạch đã được phê duyệt. Đất sau khi thu hồi sẽ được tổ chức đấu giá, đấu thầu để chọn nhà đầu tư trả giá cao nhất. Về lý thuyết, phải tạo được nguồn đất sạch trước rồi mới kêu gọi đầu tư. Tuy nhiên, từ trước tới nay các địa phương trong tỉnh thường phải "chạy" theo dự án. Các chủ đầu tư thường nghiên cứu, tìm hiểu kỹ về địa điểm trước khi quyết định đầu tư. Đa phần các chủ đầu tư đều mong muốn lựa chọn những địa điểm thuận lợi về cơ sở hạ tầng. Cơ quan chức năng các cấp căn cứ vào quy hoạch chung của từng địa phương để giới thiệu địa điểm cho các nhà đầu tư lựa chọn. Sau khi nhà đầu tư chấp nhận địa điểm được giới thiệu, chính quyền mới ra quyết định thu hồi và tạo quỹ đất. Sau khi chọn được địa điểm đầu tư, Hội đồng GPMB địa phương tổ chức GPMB rồi giao lại cho nhà đầu tư.
Trên thực tế, công tác GPMB không phải lúc nào cũng được tiến hành suôn sẻ. Nhiều trường hợp, người dân cố tình dây dưa kéo dài không giao đất để buộc nhà đầu tư phải hỗ trợ thêm. Về phía nhà đầu tư, với mong muốn dự án sớm được triển khai nên chấp nhận mất thêm tiền. Tình trạng này khiến việc GPMB các dự án thường kéo dài. Một số dự án trở thành những điểm nóng gây mất ổn định ở địa phương. Việc người dân yêu cầu chủ đầu tư hỗ trợ thêm trở thành tiền lệ xấu, gây cản trở các đơn vị muốn đầu tư vào địa bàn tỉnh.
Trường hợp của khu dân cư tập trung thị trấn Thanh Miện cho thấy những khó khăn khi không có quỹ đất sạch cho các nhà đầu tư. Dự án do Công ty CP Xây dựng Hà Phương làm chủ đầu tư, có tổng diện tích 18,7 ha với tổng vốn đầu tư khoảng 204 tỷ đồng, trong đó, tiền GPMB khoảng 46 tỷ đồng. Để thuận lợi trong quá trình triển khai xây dựng, Công ty CP Xây dựng Hà Phương đồng ý hỗ trợ thêm 12,8 triệu đồng cho 1 sào ruộng theo yêu cầu của các hộ dân, nâng tổng số tiền bồi thường GPMB lên trên 50 tỷ đồng. Tuy nhiên, đến nay vẫn còn 18 hộ dân không chịu giao đất. Họ cho rằng mức giá đền bù quá thấp. Diện tích đất của các hộ này nằm rải rác ở nhiều vị trí khác nhau, gây rất nhiều khó khăn trong quá trình san lấp mặt bằng và triển khai xây dựng hạ tầng theo đúng kế hoạch.
Cũng theo ông Lê Sỹ Diệp, mặc dù Trung tâm Phát triển quỹ đất của tỉnh ra đời từ năm 2009, nhưng đến nay việc tạo nguồn đất sạch dự trữ vẫn còn gặp nhiều khó khăn. Khó khăn lớn nhất là nguồn kinh phí bồi thường GPMB. Để tạo được nguồn đất sạch thu hút các nhà đầu tư, các địa phương phải có nguồn vốn dự trữ lớn, có thể lên tới hàng trăm tỷ đồng. Nguồn vốn bỏ ra nhưng chưa thể thu hồi ngay do phụ thuộc vào tốc độ thu hút đầu tư của các địa phương. Tạo quỹ đất sạch là việc làm lâu dài, bởi quỹ đất sạch là nguồn dự trữ cho nhiều năm sau. Mỗi khi có dự án đầu tư, đất sẽ được đấu giá, đấu thầu, số tiền thu được dùng để đầu tư cơ sở hạ tầng và trả vào khoản vay để GPMB. Tuy nhiên, tạo được nguồn quỹ dự trữ lớn như vậy là một khó khăn đối với hầu hết các địa phương trong tỉnh. Không có kinh phí GPMB là nguyên nhân khiến các địa phương vẫn phải làm theo quy trình cũ, tức là khi có dự án đầu tư mới xác định địa điểm và tạo quỹ đất. Vì vậy, số lượng các dự án được xây dựng trên cơ sở quỹ đất sạch còn rất hạn chế. Năm 2011, trung tâm thực hiện lập phương án xác định giá trị đầu tư vào đất của 21 doanh nghiệp sản xuất, kinh doanh kém hiệu quả bị thu hồi với diện tích 23 ha. Trung tâm cũng tiến hành bồi thường GPMB, tạo quỹ đất sạch cho 5 dự án: trụ sở UBND phường Tân Bình giai đoạn 2, trung tâm hành chính phường Nhị Châu (TP Hải Dương), Công ty TNHH Phú Nguyên (Thanh Miện), Công ty CP Lilama 69 - 3 (Tứ Kỳ)... với tổng diện tích 8,5 ha, số tiền đền bù GPMB khoảng 13 tỷ đồng. Hiện tại, trung tâm đang tiến hành lập phương án bồi thường, hỗ trợ GPMB cho Công ty TNHH M&S Vina tại cụm công nghiệp Nghĩa An (Ninh Giang) trên diện tích trên 45 nghìn m2 với số tiền 10 tỷ đồng. Ngoài ra, những dự án hoạt động kém hiệu quả bị UBND tỉnh ra quyết định thu hồi cũng được trung tâm tiếp nhận và tổ chức đấu giá cho các doanh nghiệp hoặc tổ chức khác.
Thực tế cho thấy, nếu việc tạo quỹ đất sạch được thực hiện tốt, nguồn thu ngân sách sẽ tăng lên. Chính quyền có thể quản lý và khai thác một cách hiệu quả nguồn quỹ đất của địa phương, chủ động trong việc mời gọi các nhà đầu tư. Có được nguồn đất sạch, quy hoạch chung của địa phương sẽ không bị phá vỡ. Đồng thời, quyền lợi của người dân có đất bị thu hồi cũng được bảo đảm, tránh xảy ra trường hợp chây ỳ hoặc khiếu kiện dây dưa, kéo dài.
LÃ VỌNG