Vật dân tộc trong lễ hội mùa xuân

Giải vô địch vật dân tộc tỉnh Hải Dương mở rộng năm 2014 thu hút đông đảo du khách trẩy hội mùa xuân Côn Sơn - Kiếp Bạc. Trong ảnh: Đô vật Phạm Văn Quân (Nam Sách) và Phạm Xuân Bắc (Chí Linh) trong trận chung kết hạng trên 72 kg. Ảnh: Thành Chung

Vật là môn thể thao truyền thống gắn liền với tinh thần thượng võ của dân tộc ta. Sau thời gian dài bị trầm lắng, vật dân tộc hiện đang phát triển trở lại, ngày càng thu hút đông đảo giới trẻ tham gia.

Ngày càng nhân rộng

Nhiều năm nay, huyện Tứ Kỳ được biết đến là địa phương có phong trào vật dân tộc phát triển mạnh. Trước đây, vật dân tộc chỉ có ở 3 xã Văn Tố, An Thanh và Quang Trung, nay đã mở rộng sang nhiều địa phương khác như Hưng Đạo, Đại Đồng, Kỳ Sơn, Tây Kỳ, Minh Đức, Tứ Xuyên, thị trấn Tứ Kỳ... Trong huyện hiện có hàng trăm người dân biết đấu vật, nhất là thế hệ trẻ. Anh Nguyễn Hùng Mạnh, Giám đốc Trung tâm Văn hóa, thể thao huyện Tứ Kỳ cho biết: "Nhiều năm nay, huyện duy trì "lò" vật. Các vận động viên (VĐV) được huấn luyện tại lớp nghiệp dư đã trở thành những hạt nhân quan trọng phát triển phong trào ở mỗi địa phương. Để phong trào vật dân tộc ngày càng phát triển sâu rộng, đầu năm nay, huyện sẽ tổ chức giải vật. Qua giải, huyện có điều kiện đánh giá chất lượng, động viên phong trào và là dịp để tuyển chọn VĐV có trình độ đi tham gia giải tỉnh".

Dịp đầu xuân về lễ hội đền Ngư Uyên, xã Long Xuyên (Kinh Môn), chúng tôi thực sự ấn tượng, trong tiếng trống vật rộn rã, người dân đứng vòng trong vòng ngoài quanh "sới" xem các đô vật tranh tài. Các đô vật tham gia có cả thanh niên, thiếu niên và trung niên. Để bảo tồn phát triển được môn vật dân tộc, từ năm 2008, huyện Kinh Môn đưa giải vật về tổ chức ở lễ hội đền Ngư Uyên. Ngư Uyên là mảnh đất có truyền thống đấu vật từ rất lâu đời của huyện và duy trì được hoạt động liên tục. Ngoài xã Long Xuyên, hiện nay nhiều xã đã có đội vật như: Quang Trung, An Phụ, Hiệp An và các thị trấn Kinh Môn, Minh Tân.

Không chỉ những địa phương có truyền thống vật dân tộc mới quan tâm phát triển, nhiều huyện chưa có phong trào cũng tiến hành gây dựng và thu được kết quả đáng khích lệ. Để khôi phục lại vật dân tộc, từ năm 2011, huyện Ninh Giang bắt đầu gây dựng phong trào. Trung tâm Thể dục, thể thao huyện chọn những xã có phong trào tập luyện môn võ phát triển, có lễ hội truyền thống để mở lớp vật nghiệp dư như Đồng Tâm, Vĩnh Hòa, Hưng Long, Hồng Phong. Năm 2013, huyện tiếp tục mở lớp dạy vật dân tộc ở xã Kiến Quốc và Tân Hương. Đến nay, các xã này đều có đội vật. Với mong muốn quảng bá, ngày càng phát triển môn vật dân tộc và góp phần tạo không khí vui tươi, náo nhiệt, từ năm 2012, huyện bắt đầu tổ chức giải vật dân tộc ở lễ hội đền Tranh. Anh Nguyễn Tất Trọng, cán bộ văn hóa xã Đồng Tâm cho biết: "Từ ngày có giải vật, lễ hội đền Tranh có sức hút mạnh mẽ hơn đối với du khách thập phương. Giải vật góp phần làm phong phú cho phần hội. Các mùa lễ hội sau, địa phương sẽ cố gắng duy trì giải vật để trở thành hoạt động truyền thống của lễ hội".

Ngoài các địa phương trên, hiện nay,  nhiều địa phương trên địa bàn tỉnh cũng có phong trào vật dân tộc như thị xã Chí Linh, các huyện Nam Sách, Gia Lộc... Đặc biệt, nhiều địa phương đã tổ chức giải vật ở các lễ hội truyền thống, tạo nên sức lan tỏa, khí thế cho môn vật nói riêng và lễ hội nói chung.

Cần được quan tâm

Hiện nay, các địa phương đều thiếu đội ngũ huấn luyện viên có chuyên môn sâu về vật dân tộc

DANH TRUNG