Năm cũ đi qua...

Hẹn Vy từ đầu năm mà mãi đến tận cuối năm mới có thể thu xếp thời gian ngồi cùng nhau nhâm nhi tách trà gừng. Vy đến trễ gần nửa tiếng sau buổi liên hoan tổng kết ở công ty, vẫn nhớ mua tặng tôi bó cúc họa mi cuối mùa đằm thắm. Chúng tôi ngồi trên tầng hai của một nhà hàng nhỏ nằm ở giữa trung tâm thành phố. Ở đây có thể dễ dàng quan sát từng dòng người tấp nập mưu sinh đang chạy đua với thời gian. Đường phố vẫn còn ngổn ngang, chắp vá bởi các công trình dang dở. Cầu chưa xây xong, tiếng máy móc kêu ầm ầm hỗn độn lấn át cả tiếng còi xe cấp cứu. Vy nhìn đồng hồ, giấu nụ cười áy náy trong những lọn tóc xoăn bồng bềnh còn vương mấy hạt mưa phùn. Đúng như hình dung ban đầu, trước mắt tôi là một người đàn bà trẻ đẹp, một vẻ đẹp hiện đại và sắc sảo. Nhìn Vy người ta không nghĩ cô đã là mẹ của cậu con trai sáu tuổi. Vy gọi trà gừng và bảo: “Chúng mình uống cho ấm bụng rồi trò chuyện. Suốt cả năm dài tất bật như cỗ máy, đến bây giờ tớ mới cảm nhận được sự thảnh thơi”. Câu chuyện của chúng tôi bắt đầu từ đó…

Thú thực, đến với cuộc hẹn này tôi không sẵn sàng để nghe Vy trút bầu tâm sự. Tôi đến trước tiên là tỏ lòng cảm ơn bạn vì đã nhiều lần có nhã ý mời tôi một tách cà phê dù cả hai chỉ quen nhau trên facebook. Sau đấy cũng là vì cái ý nghĩ có một người ngồi bên mình vào những ngày cuối năm để tếu táo vài ba chuyện hài hước chắc cũng bớt đi phần đơn độc. Nhưng vừa gặp tôi không được bao lâu Vy đã thản nhiên tháo chiếc mặt nạ của mình đặt nó ngay ngắn lên bàn. Bỏ mặc tôi ngồi xót xa tự hỏi tại sao tất cả những cô gái tháo mặt nạ trước tôi đều là những cô gái đẹp. Tôi đang tìm kiếm niềm vui nhưng xem ra thời tiết thật hợp để nói về những kỷ niệm buồn. Mưa rét khiến người ta thấy cần nhau hơn, vài lát gừng tươi không xua được cái lạnh se sắt lòng người. Vy bảo nhìn mưa của năm tàn tháng cạn bao giờ cũng thấy bộn bề. Nó làm bạn nhớ đến những ngày hai mẹ con vật vã khổ sở với chiếc xe chết máy vì mưa ngập. Nhớ đến một buổi chiều mỏi mệt trở về sau những bế tắc của công việc, mở cửa thấy nước ngập lênh láng khắp nhà. Thằng nhỏ ngồi trên bậu cửa sổ thò chân qua song gỗ miệng gặm bánh mì, thấy mẹ về la lên mừng rỡ. Hai mẹ con chuyển đồ đến khuya vẫn không xong, ngoài trời cơn mưa không chịu dứt cứ ào ào tạt vào lòng người mẹ đơn thân. Vy bảo không gì buồn bằng việc nằm ôm con giữa đêm mưa, nghe gió rít ngoài cửa kính thấy hoang mang, bất ổn. Dù đã từng mạnh mẽ đến mức nào thì những lúc như thế vẫn khao khát có người đàn ông bên cạnh. Để mỗi sáng mai thức dậy nghe tiếng dép lê loẹt xoẹt ngoài nhà, nghe mùi hương dậy lên từ căn bếp. Thậm chí Vy còn thấy nhớ cả tiếng bàn chải chà răng vọng ra từ nhà vệ sinh, nhớ mấy cọng tóc rụng vương trên chăn gối…

- Cậu biết không suốt một năm qua sự kết nối duy nhất của anh ấy với mình là tiếng tin nhắn báo biến động tài khoản. Anh ấy không về thăm con mà chỉ gửi tiền đều đặn.
- Hai người đã ly hôn?

- Không ly hôn cũng chẳng hề cãi vã. Tự nhiên anh ấy biến mất. Cậu có tưởng tượng được không, biến mất như chưa từng tồn tại. Tớ không biết làm gì ngoài tự dằn vặt và oán trách cuộc đời.

Tôi không dám nhìn vào mắt Vy vì sợ sẽ gặp sương mù. Cảm tưởng như suốt một năm qua Vy lầm lũi trong câm lặng. Có bao nhiêu tâm tư không thể tỏ bày ứ đọng trong đôi mắt ấy. Thành phố cả triệu người chen chúc dưới kia mà những lúc buồn lại không có lấy một bờ vai để tựa. Tại sao trong lần gặp gỡ đầu tiên Vy đã vội mở lòng để tôi nhìn thấy tận cùng những vết thương? Tại sao Vy không giữ lấy cái vỏ bọc mạnh mẽ và kiêu hãnh như bạn đã từng bày ra trước thế giới này? Chắc có lẽ vì tôi chỉ là một người quen trên mạng, không có gì ràng buộc với đời thực của Vy. Sau cuộc gặp gỡ này biết đâu sẽ chẳng có cơ hội ngồi bên nhau lần nữa. Tôi sẽ bận với những dự án làm sách mới. Vy bận chăm thằng nhỏ, bận chạy đua với chỉ tiêu từng tuần, từng quý. Nhiều mối quan hệ xã giao khác sẽ kéo chúng tôi đến những quán cà phê, những nhà hàng lớn nhỏ. Ai cũng có mục đích của mình, chẳng còn thời gian mà nghĩ đến chuyện buồn vui. Hoặc lúc Vy gọi, tôi không đến được. Lúc tôi nhớ Vy thì có thể bạn đang tắt máy.

Mưa cũng làm tôi nhớ đến những buổi chiều cuối năm còn ở quê nhà. Sau vụ thu hoạch ruộng đồng để hoang chờ có nước mới cày bừa chuẩn bị cho vụ mới. Mẹ tôi bắt đầu mang lúa ra quạt, bà đếm từng thúng được trút vào hòm để biết chính xác năm nay được bao nhiêu thóc. Chẳng mấy khi thấy bà vui dù có được mùa, bởi biết chắc vụ xuân tới sẽ dài nên thóc lúa bao nhiêu cũng không đủ cho lũ gà vịt đầy vườn. Tôi múc trấu đổ vào chiếc lon sắt nhỏ, ủ thêm vài cục than hồng rồi ngồi ngoài hiên hơ tay. Mưa bay lất phất, cái lạnh rít từ cánh đồng luồn qua cây lá rồi bủa vây lấy con người. Nhưng không đáng sợ bằng nỗi cô đơn trong lòng mỗi khi nghe bố mẹ cãi nhau. Dịp cuối năm là cái cớ để người lớn sinh sự với các khoản chi tiêu thiếu hụt trong năm. Mẹ luôn có một cuốn sổ bài đỏ, kín mít chữ và những ký hiệu nhì nhằng. Cái cột ghi số nợ bao giờ cũng dài hơn cột ghi các khoản thu vào. Mẹ ngồi cả tối tính xem một năm có bao nhiêu đám cưới? Đám ma? Đám giỗ? Mừng nhà mới? Đám thôi nôi? Thăm người đau ốm? Nỗi lo cơm áo gạo tiền kéo dài từ mùa cũ khiến bố mẹ thêm già nua khắc khổ. Điều đó ám ảnh tôi đến mức cả quãng đời tuổi trẻ của mình phải co chân mà chạy. Để cố gắng vứt bỏ lại đói nghèo, buồn khổ nhưng dường như chúng vẫn đeo đẳng một cách mơ hồ. Tôi đã cố quên chúng đi nhưng trong một buổi chiều ảm đạm thế này thật khó mà không gợi nhớ. May mà Vy đã đưa tôi trở về thực tại bằng tiếng quẹt diêm hút thuốc.

- Cậu có nghĩ là anh ấy sẽ quay lại không?
- Cũng có thể. Nhưng chờ đợi trong mòn mỏi là thứ cảm giác chẳng dễ dàng gì. Mà nhà có trẻ con cậu vẫn cứ hút thuốc thế à?

Vy ngượng ngùng dụi tàn thuốc nhìn xa xôi ra bên ngoài cửa kính. Tôi muốn nói với Vy nhiều điều về hạnh phúc và tình yêu. Rằng có đôi khi chúng ta phải bất nhẫn chấp nhận cả những điều tưởng chừng như không thể. Người ta thường hỏi tôi tại sao vẫn chưa lập gia đình. Thực ra chẳng phải tôi kén chọn gì, chỉ là sợ phải đối mặt với những rạn vỡ vô hình đang chực chờ đâu đó. Sợ cũng có ngày như Vy, sáng đi làm còn được chồng hôn má mà đến tối đợi mãi chẳng thấy chồng về. Nhìn quanh nhà không thấy gì xáo trộn. Quần áo, đồ đạc của chồng vẫn ở nguyên chỗ cũ. Như mọi hôm, chồng chỉ mang theo cặp tài liệu, chùm chìa khóa riêng và chiếc xe máy cũ đi làm. Trên chiếc bảng phân công việc lặt vặt treo ngay gần cầu thang, thấy chồng mới ghi lên lịch mới “Thứ tư vợ dọn nhà. Chiều thứ sáu chồng dọn lại ban công. Thứ bảy hai vợ chồng đi mua hạt hoa giống và mấy chiếc bình gốm mới”. Trên bảng còn có một dấu hoa thị khoanh tròn màu đỏ “Tối chủ nhật đi dự sinh nhật bé Bo”. Chồng thường là người ra khỏi nhà sau cùng, bao giờ cũng xếp lại ngay ngắn đống dép lộn xộn ngoài cửa. Hôm chồng bỏ đi mọi thứ vẫn cứ ngăn nắp thế. Như thể chồng chỉ đi đâu đó chưa kịp trở về nhà. Tuyệt nhiên không có dấu hiệu gì cho thấy sự ra đi này đã có chủ định từ lâu. Nên Vy có lý do để mà ngóng đợi.

Nhưng Vy ơi, bạn đâu có giấu được nỗi hoang mang trong đôi mắt sũng buồn. Một năm đủ dài để con người ta hoài nghi về mọi thứ. Cùng là phụ nữ tôi hiểu chứ, Vy đã sống những ngày bị bủa vây bởi cả trăm câu hỏi. Gia đình hỏi có chuyện gì hay sao mà biệt tăm biệt tích? Con trai hỏi bố đi công tác sao mãi chẳng thấy về? Thiên hạ hỏi sao lâu không thấy chồng đâu? Nhưng không xót xa bằng câu hỏi trong chính thâm tâm Vy vẫn bật thốt hằng ngày. Rằng tại sao bỗng nhiên chồng lại bỏ ra đi? Là anh ấy có bồ hay là tại mình đã làm gì có lỗi? Một sự ra đi nhẹ tênh, gọn ghẽ đến vậy chỉ có thể đã được chuẩn bị từ lâu. Từ lâu là từ bao giờ? Vy bắt đầu ngồi lục tung từng ấy tháng năm sống bên nhau chỉ để tìm ra câu trả lời cho tháng ngày cạn kiệt.

Ngoài trời mưa càng ngày càng nặng hạt. Nhân viên của quán mang đến một phiếu thăm dò nhu cầu khách hàng, niềm nở nói:

- Hai chị bớt chút thời gian tích giúp em. Dựa vào nhu cầu của khách hàng, năm sau các chị đến đây sẽ có cơ hội thưởng thức các món ăn ngon ba miền. Ngoài ra chúng em dự tính bày thêm các giá sách lớn đúng kiểu mô hình cà phê sách. Còn có một điều thú vị khác nữa em nghĩ là nhiều chị em phụ nữ rất thích. Ấy là dịch vụ xem tướng số, tử vi.
Vy ngẩng lên cười buồn hỏi:

-Liệu có xem được vì sao chồng bỏ mình đi không hả cưng?

Trong giây phút ấy tôi ước gì có thể ôm Vy. Ngay cả một cái ôm chân thành đối với tôi cũng khó tỏ bày. Nhân viên quán đã trở về chỗ ngồi, tẩn mẩn đếm từng cọc tiền kẹp bên trong đống sổ sách giấy tờ. Vài vị khách đến rồi lại vội vã đi. Dường ai cũng phải chạy đua vất vả gấp rút cuối năm. Trong quán, người ta mang đến cho nhau những bản hợp đồng cuối cùng. Ở ngoài phố đến bác xe ôm cũng có vẻ nóng lòng ngóng khách để kiếm thêm chút tiền thanh toán mớ hóa đơn dồn dập cuối năm đang chờ sẵn ở nhà. Tôi lúc nào cũng có kế hoạch riêng cho từng năm một. Giống như người nông dân chăm chỉ tích lũy lương thực trong kho. Tôi học mẹ cái tính chắt chiu, lúc dư thừa để dành khi túng thiếu. Nhất là trong đời sống đầy biến động mỗi ngày, đâu ai biết trước được ngày mai rồi sẽ ra sao. Số tiền ít ỏi trong sổ tiết kiệm dành để mua bao nhiêu dự định. Nhưng đôi khi giật mình nhận ra số tiền đó chính là thứ thu được khi mình bán thời gian và sức khỏe. Hậu quả của những đêm thức khuya, ăn ngủ thất thường khiến đầu tôi thường xuyên đau nhức. Đến xương khớp cũng bắt đầu biểu tình đòi được chăm sóc, nghỉ ngơi. Và tâm hồn thì đang đòi quyền hạnh phúc. Ít ra là mong ngóng có một đứa con để chăm sóc giống như Vy.

Tiếng chuông đồng hồ quả lắc trong quán kêu vang. Vy nói đã sắp đến giờ đi đón con, thằng bé thích rúc vào áo mưa ôm chặt mẹ và luôn miệng nói "mình đi đến đoạn nào rồi mẹ?”. Nhờ vậy mà Vy thấy bớt cô đơn. Căn nhà luôn tràn ngập ánh nến, thằng nhỏ nói thắp lên cho ấm cúng. Nó dường như nhận ra sự vắng mặt của bố không giống như những chuyến công tác dài ngày khác. Nên biết thương mẹ nhiều hơn, lúc nào cũng muốn đưa đôi vai bé nhỏ để mẹ tựa vào. Vy xót xa nhìn con giấu kín nỗi nhớ thương bố trong lòng, nhưng lại hạnh phúc khi thấy con khôn lớn mỗi ngày. Vy nói sẽ phải sống khác đi, tập thích nghi với mất mát như con trẻ. Nhưng cũng sẽ bao dung để tha thứ lỗi lầm nếu ai đó quay trở lại. Tiễn Vy chiều mưa tôi ao ước được gặp lại bạn trong một ngày nắng ấm. Ngoài đường, đến tiếng rao của bác bán bánh tẻ nóng đi qua cũng vừa ướt sũng. Tôi bỗng thèm được trở về nhà để cùng mẹ ngồi quạt thóc ngoài hiên. Bố sẽ mang trấu đi ủ bếp, mùi ngô khoai nướng lùi đủ xua đi cái lạnh giá ngoài trời.

Tạm biệt thành phố tôi bắt chuyến xe cuối ngày trở về quê. Xe trôi trong màn mưa bỏ lại đằng sau một năm tất bật. Tôi tựa đầu vào cửa kính, ôm bó cúc họa mi Vy tặng. Lòng bình yên chìm vào giấc mộng lành…

 VŨ THỊ HUYỀN TRANG