Đông Nam Á đau đầu với "bài toán" người di cư
Bình luận - Ngày đăng : 05:42, 19/05/2015
Lãnh đạo một số nước Đông Nam Á cho rằng, ASEAN cần có một giải pháp chung để giải quyết vấn đề người tị nạn trước khi vấn đề này trở thành thảm họa.
Những ngày qua, hải quân các nước Indonesia, Malaysia và Thái Lan liên tục phát hiện hàng nghìn người di cư từ Myanmar và Bangladesh trên các con tàu của bọn buôn người lênh đênh ngoài khơi các nước này.
Số phận hàng nghìn người di cư từ Myanmar và Bangladesh đối mặt với tử thần khi các nước Thái Lan,
Indonesia và Malaysia từ chối tiếp nhận họ
Ngày 10-5, Cơ quan Cứu hộ Indonesia đã cứu sống 469 người nhập cư trái phép sau khi thuyền của họ bị mắc cạn ngoài khơi tỉnh Aceh, tây bắc Indonesia. Đa số những người nhập cư trái phép trên thuộc cộng đồng thiểu số Hồi giáo Rohingya đến từ Myanmar và Bangladesh, trong đó có nhiều trẻ em và phụ nữ. Sáng 15-5, hơn 750 người di cư đã được cứu ở ngoài khơi Indonesia, sau khi thuyền của họ bị chìm ở phía đông đảo Sumatra. Cùng ngày, Thái Lan đã phát hiện 106 người nhập cư, phần lớn là đàn ông, trên một hòn đảo thuộc tỉnh miền nam này.
Tỉnh trưởng tỉnh Phang Nga, ông Prayoon Rattanasenee cho biết, hiện vẫn chưa rõ liệu những người này lên đảo bằng cách nào. Các cơ quan chức năng Thái Lan đang nỗ lực xác định liệu họ có phải là nạn nhân của nạn buôn người hay không. Theo số liệu của nhà chức trách Thái Lan, hiện có khoảng 8.000 người di cư được cho là đang lênh đênh trên biển trong các điều kiện sống hết sức mong manh.
Theo các nhà chức trách Thái Lan, thời gian gần đây, hàng nghìn người từ Myanmar và Bangladesh đã tìm đường di cư qua đường biển cũng như đường bộ ra nước ngoài tìm việc làm, trong đó Malaysia và Indonesia là những điểm đến và Thái Lan là điểm trung chuyển của các đường dây tội phạm đưa người di cư bất hợp pháp ra nước ngoài. “Bọn tội phạm thường trả từ 20.000 USD trở lên cho một chuyến tàu chở người di cư đến Thái Lan, sau đó tìm cách thu lại chi phí này bằng cách đòi gia đình họ trả một khoản tiền chuộc lớn. Những ai không được chuộc thường bị ngược đãi kinh hoàng hoặc bị sát hại”, BBC cho biết.
Văn phòng Bài trừ tội phạm và ma túy của Liên hợp quốc ước tính, việc đưa dân di cư ở châu Á ra nước ngoài tị nạn mang lại khoảng 2 tỷ USD hằng năm cho các nhóm tội phạm buôn người. Trong khi đó, những nạn nhân của loại tội phạm này thường đối mặt với nhiều rủi ro, bị gây tổn hại cả tinh thần và thể xác, thậm chí tử vong. Trước tình hình trên, Thái Lan đã đề nghị tổ chức một hội nghị cấp khu vực vào ngày 29-5 tới để tìm giải pháp mang tính toàn diện cho vấn đề người tị nạn cũng như nạn buôn người trong khu vực.
Trong một tuyên bố, Thủ tướng Malaysia Najib Razak cho rằng, ASEAN cần có một giải pháp chung để giải quyết vấn đề người tị nạn trước khi vấn đề này trở thành thảm họa. Thủ tướng Najib nêu rõ, Malaysia tôn trọng các nguyên tắc của ASEAN, theo đó không can thiệp vào công việc nội bộ của bất kỳ nước nào khác trong hiệp hội. Tuy nhiên, khi một vấn đề đã lan rộng và ảnh hưởng đến các quốc gia ASEAN khác và có thể cả các nước ngoài ASEAN, cần tìm giải pháp thông qua diễn đàn ASEAN và hợp tác với các bên khác.
Liên hợp quốc kêu gọi cứu người di cư
Cao ủy Liên hợp quốc về nhân quyền, ông Zeid Ra'ad Al Hussein ngày 17-5 kêu gọi chính phủ các nước Đông Nam Á sớm hành động để bảo vệ tính mạng người di cư. Trong một tuyên bố, ông Hussein nhấn mạnh trước tiên cần cứu sống họ rồi sau đó tính các giải pháp lâu dài.
Lời kêu gọi của Cao ủy Liên hợp quốc về người tị nạn nhằm gửi tới chính phủ 3 nước Thái Lan, Malaysia và Indonesia không đẩy các thuyền chở đầy người di cư ra khỏi lãnh hải mà hãy cứu sống họ. Nhiều người trong số họ được cho là đã rất yếu sau nhiều tuần thiếu thức ăn và nước uống trôi dạt trên biển.
Ông Jeffrey Savage, Văn phòng Cao ủy Liên hợp quốc về người tị nạn tại Jakarta cho biết: "Điều chúng tôi nghe được từ những người tị nạn là họ đã bị mắc kẹt hàng tuần và hàng tháng trên biển kể từ khi những kẻ buôn người bỏ rơi họ. Chúng để lại rất ít đồ ăn và nước uống, không có nhiên liệu cho động cơ nên họ trôi dạt. Một cuộc khủng hoảng nhân đạo lớn đang sắp xảy ra. Chúng tôi hy vọng cộng đồng quốc tế sẽ tham gia và cùng nỗ lực giải quyết vấn đề này".
Tình hình về người di cư bất hợp pháp trở nên căng thẳng sau khi Thái Lan tăng cường càn quét các lán trại của những kẻ buôn người ở khu vực biên giới với Malaysia, nơi trước đó đã phát hiện thi thể của 33 người nhập cư trái phép. Hệ quả là Malaysia và Indonesia đang phải tiếp nhận làn sóng ồ ạt những người tị nạn.
Chỉ riêng ngày 12-5, Malaysia bắt giữ hơn 1.000 người nước ngoài nhập cư bất hợp pháp trên đảo Langkawi. Cùng ngày, hải quân Indonesia cho biết đã kéo thuyền chở khoảng 400 người tị nạn ra khỏi vùng biển nước này sau khi đã tiếp nhiên liệu cho con thuyền. Chính phủ Malaysia đã họp gấp nhằm đối phó với dòng người nhập cư bất hợp pháp đổ vào nước này, trong khi Thái Lan cũng công bố sẽ tổ chức một cuộc họp với 15 nước vào ngày 29-5 tới ở Bangkok cũng để giải quyết vấn đề này.
Rõ ràng các nước Thái Lan, Malaysia hay Indonesia đang ở thế khó bởi nếu mở cửa tiếp nhận sẽ tạo nên dòng người di cư đổ tới, còn nếu không tiếp nhận hay bỏ rơi sẽ gây ra thảm họa nhân đạo như Liên hợp quốc đã cảnh báo. Giải quyết vấn đề này không chỉ có nỗ lực của ASEAN mà cần có sự tham gia của cộng đồng quốc tế.
PHƯƠNG LINH (tổng hợp)
Khoảng 100 người tị nạn chết vì giành thức ăn trên tàu Những người di cư được cứu sống từ một con tàu chìm ngoài khơi Indonesia hôm 15-5 cho biết, khoảng 100 người đã chết sau một vụ ẩu đả để giành thức ăn. 3 người đàn ông kể lại với BBC rằng, nhiều người bị đâm, bị treo cổ hoặc ném xuống biển. Ban đầu, phóng viên Martin Patience của BBC, người đã phỏng vấn người di cư được cứu sống cảnh báo câu chuyện mà họ kể chưa thể được xác thực. Tuy nhiên, 3 người đàn ông trong những cuộc trả lời phỏng vấn riêng biệt hôm 17-5 đều kể lại những câu chuyện giống nhau. |