Lưu ý khi trồng dưa, bí bò đất

Song, thời tiết những năm gần đây có nhiều biến đổi theo chiều hướng bất lợi cho rau màu, nhất là thời điểm phát triển cây vụ đông sớm. Do đó người trồng cần lưu ý một số biện pháp kỹ thuật nhằm nâng cao hiệu quả sản xuất, bao gồm:

- Lựa chọn thời vụ: Cây dưa, bí là cây trồng ưa ấm nên cần phát triển chúng ở vụ đông sớm mới cho năng suất, phẩm chất cao. Để kịp thời vụ trong khi lúa mùa còn chưa được thu hoạch thì người trồng nên tranh thủ làm bầu cây con trong vườn ươm, thậm chí là thu hoạch lúa non 6-7 hàng, tiến hành làm đất tối thiểu để trồng xen dưa, bí với lúa ở giai đoạn đầu.

- Làm đất, lên luống: Theo truyền thống thì nhiều địa phương nông dân tiến hành làm đất gieo trồng dưa, bí rất sơ sài, chỉ xới đất chỗ đặt cây rộng khoảng 0,5 - 0,7m, bón phân rồi trồng bí, dưa vào đó. Thân cây dài ra sau này đều để bò nằm trên mặt ruộng lúa đã gặt, rất ẩm thấp. Với cách làm luống đơn giản như vậy kết hợp với thời tiết hay có nhiều mưa đầu vụ sẽ là nguyên nhân chính khiến cho dưa, bí dễ bị nhiễm các bệnh từ đất trồng hoặc úng nước chết.

Trồng dưa, bí không làm giàn trong vụ đông sớm là một lợi thế vì nó đơn giản, giảm được nhiều chi phí đầu tư cho vật tư. Song không vì thế mà làm đất lên luống sơ sài. Tốt nhất nông dân nên làm đất sơ bộ nơi gốc cây để trồng trước (nếu phải trồng xen lúa) rồi lên luống dưa, bí hoàn thiện sau này (lên luống bổ sung). Nếu ruộng đã gặt lúa hoàn toàn thì tiến hành cày bừa đất làm luống hoàn chỉnh, sao cho luống đất cần có độ cao 25-30 cm, bề rộng tùy theo cách trồng.

- Nương dây - hướng ngọn: Dưa, bí trồng bò đất nếu không được nương dây và chặn đốt thì khả năng hút dinh dưỡng không cao, thân cây chồng chéo lên nhau sẽ dễ nhiễm sâu bệnh, ra hoa quả ít... Để bảo đảm được vấn đề này, tốt nhất nông dân nên bấm ngọn cho dưa, bí khi cây có 5- 6 lá để mọc nhánh, giữ lại 2 nhánh chính trên thân và loại bỏ các nhánh mọc sau. Trên những đốt cây đã trưởng thành ra rễ bất định, lấy nắm đất bột phủ đốt để cây hút được nhiều dinh dưỡng, không bị gãy khi gặp gió mưa và cố định dây tốt hơn.

- Cách thức bón phân thúc: Áp dụng biện pháp tưới rãnh hoặc bón vùi vào đất nơi ngọn dưa, bí đang hướng đến. Việc tưới rãnh để thúc cho dưa, bí tốt nhất nên bơm nước ở mức 1/2 dõng luống rồi tiến hành rắc phân NPK 16-16-8 hoặc 14-14-14 + TE (đã được ngậm nước) theo lượng thích hợp cho từng giai đoạn rồi khoắng tan phân để ngấm dần vào luống. Làm như vậy thân lá sẽ được cứng cáp và gốc rễ cây sẽ ít bị bệnh hơn.

* Chú ý:

+ Cần bón phân cân đối giữa đạm và kali. Tốt nhất nên bổ sung thêm các loại phân bón trung, vi lượng để nâng cao sức đề kháng và tăng năng suất, phẩm chất cho các cây trồng.

+ Trong suốt thời gian sinh trưởng người trồng cũng cần bổ sung một số lần các chế phẩm nấm đối kháng hay nấm cộng sinh vào vùng gốc rễ cây dưa, bí để giảm thiểu bệnh chết rũ và kích thích cây phát triển nhanh hơn.

+ Nên ưu tiên sử dụng các giống dưa, bí lai F1 để tăng khả năng chống chịu sâu bệnh và tăng năng suất cây trồng.

KS. TRẦN THỊ LIÊN(Trạm Khuyến nông Nam Sách)