Nâng cao chất lượng hội nghị tiếp xúc cử tri

Sau khi danh sách chính thức người ứng cử đại biểu Quốc hội (ĐBQH), đại biểu HĐND các cấp được công bố, Ban Thường trực Ủy ban MTTQ các cấp sẽ chủ trì phối hợp với UBND ở đơn vị bầu cử tổ chức hội nghị tiếp xúc cử tri cho những người ứng cử ĐBQH và đại biểu HĐND các cấp theo quy định. Tại hội nghị này, ứng cử viên sẽ báo cáo với cử tri về chương trình hành động của mình nếu được bầu làm ĐBQH, đại biểu HĐND.

Để hội nghị tiếp xúc cử tri thực sự chất lượng, các ứng cử viên cần chuẩn bị chu đáo nội dung chương trình hành động của mình với phương châm coi trọng chất lượng thông tin, không nên nói nhiều về chức năng, tiêu chuẩn người đại biểu của dân, vì nội dung này đã được các phương tiện thông tin đại chúng và những cá nhân đơn vị có trách nhiệm liên quan tuyên truyền rộng rãi trong quần chúng nhân dân. Vấn đề then chốt là ở chỗ các cử tri đang đợi chờ xem các ứng cử viên dự kiến sẽ làm gì? Làm cho ai? Và làm bằng cách nào để có thể hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao. Trên cơ sở đó cử tri biểu thị thái độ ủng hộ ai, không ủng hộ ai một cách khách quan, công bằng. Các ứng cử viên cần có sự hiểu biết sâu sắc những vần đề trình bày trước cử tri, nắm được phương pháp thuyết trình trước công chúng, tức là vừa có ý thức chắt lọc thông tin, vừa biết kết hợp các hành vi phi ngôn ngữ (ánh mắt, nụ cười, cử chỉ tay) trong khi nói. Phải tỏ ra cởi mở, thân thiện với các cử tri, không nên vội vàng đọc một mạch chương trình hành động trên diễn đàn. 

Ban tổ chức hội nghị cần quan tâm chọn những cử tri có phẩm chất tốt, trung thực, thẳng thắn, đặc biệt là có khả năng phản biện, chất vấn những vấn đề mà các ứng cử viên nêu ra trong chương trình hành động của mình dự hội nghị tiếp xúc cử tri. Cử tri phải thể hiện rõ trách nhiệm của mình được đại diện cho những cử tri vắng mặt, bày tỏ kỳ vọng với ứng cử viên, nêu rõ những vấn đề mà cử tri quan tâm...
Các cử tri cần chăm chú theo dõi nội dung trình bày của các ứng cử viên để phát hiện ra cái mới, cái hay của mỗi người. Cần ủng hộ các ứng cử viên đề xuất được nhiều biện pháp có tính khả thi, đem lại hiệu quả cao trong quá trình thực hiện các nhiệm vụ người ĐBQH và đại biểu HĐND. Vì vị trí, chức năng, nhiệm vụ của ĐBQH và HĐND có sự khác nhau, do đó, các cử tri cần đặt câu hỏi sao cho phù hợp với đối tượng, có vậy mới khai thác được khả năng của các ứng cử viên trong khi trả lời chất vấn. Với các ứng cử viên ĐBQH, cử tri nên đặt các câu hỏi có tầm khái quát cao, mang tính vĩ mô, vì vị trí của họ đòi hỏi phải có trình độ tư duy khoa học để nghiên cứu, tham gia thảo luận các vấn đề có tính chất chiến lược của đất nước, nhất là trong thời kỳ hội nhập. Với ứng cử viên đại biểu HĐND, các cử tri nên đặt những câu hỏi thiên về địa phương, vì phạm vi hoạt động của họ có hạn. Trong khi phản biện, chất vấn các ứng cử viên, cử tri nên dùng hai loại câu hỏi. Loại câu hỏi mở tức là đặt ra những vấn đề mang tính chất tương lai. Ví dụ: Nếu trở thành ĐBQH, đại biểu HĐND ông (bà) sẽ đề xuất và thực hành những biện pháp gì để chống các hiện tượng tiêu cực, nhất là nạn tham nhũng đang xảy ra trong xã hội hiện nay? Ông (bà) có đặt ra chỉ tiêu bao nhiêu lần phát biểu, chất vấn trong các kỳ họp của tổ chức mình hay không? Loại câu hỏi đóng nhằm xác định phẩm chất và năng lực hiện có của các ứng cử viên. Ví dụ: Ông (bà) có cam đoan trước cử tri là bản kê khai tài sản của mình trong hồ sơ hoàn toàn chính xác hay không? Thời gian qua, trên cương vị công tác của mình, ông (bà) đã làm được những việc gì mang lại lợi ích cho dân? Có rất nhiều câu hỏi thuộc những vấn đề khác nhau trong cuộc sống, nhưng cử tri cần đầu tư suy nghĩ để đưa ra những câu hỏi mà sau khi ứng cử viên trả lời ta có thể bước đầu xác định được đó là con người năng động, sáng tạo, tích cực đổi mới hay chỉ là con người thụ động, "dĩ hòa vi quý".

TS. PHẠM TRUNG THANH (Chủ tịch Hội Cựu giáo chức tỉnh)