Khi sinh viên không lo thất nghiệp

Giáo dục và đào tạo - Ngày đăng : 07:03, 04/12/2016

Thụ động, lười trải nghiệm, thiếu kỹ năng mềm và định hướng nghề nghiệp đã khiến nhiều sinh viên ra trường thất nghiệp.



Nhiều sinh viên Khoa Kỹ thuật chế biến sản phẩm ăn uống, Trường Cao đẳng Du lịch và Thương
 mại Hải Dương không lo thất nghiệp khi ra trường


Tuy nhiên, cũng có không ít những sinh viên nhờ năng động, nhạy bén, chọn nghề phù hợp đã có ngay việc làm, thậm chí được doanh nghiệp "đặt hàng" từ khi còn ngồi trên ghế nhà trường.

Năng động

“Quê em ở vùng sâu, vùng xa của tỉnh, không có nhiều khách sạn, nhà hàng hay quán ăn sang trọng nhưng em vẫn chọn học nghề nấu ăn vì em nghĩ không nhất thiết phải về quê lập nghiệp. Học nghề này, em có thể kiếm việc làm ở bất cứ đâu. Mới học năm thứ 2 nhưng Công ty CP Du thuyền 5 sao Tuần Châu đã mời em về làm việc ngay khi ra trường với mức lương hậu hĩnh”, em Trần Văn Lộc, sinh viên năm thứ 2 Khoa Kỹ thuật chế biến sản phẩm ăn uống, Trường Cao đẳng Du lịch và Thương mại Hải Dương là một trong nhiều sinh viên của khoa này đã được các doanh nghiệp “đặt hàng” trước khi ra trường.

Thầy Bùi Quý Thao, Hiệu trưởng nhà trường cho biết: Ở đây không hiếm những sinh viên chưa ra trường đã có nơi hứa trước sẽ nhận về làm việc. Hiện nay, trường luôn có 5 doanh nghiệp thường xuyên nhận sinh viên về làm việc ngay khi các em ra trường. Thậm chí, có những doanh nghiệp như Công ty TNHH Dịch vụ ăn uống Ba Sao (Hà Nội); Công ty CP Du thuyền Plecan (Quảng Ninh)... còn sẵn sàng tài trợ kinh phí cho những học sinh đạt học lực khá trở lên ngay từ học kỳ 2 của năm học đầu tiên với điều kiện sinh viên đó ra trường phải trở về làm cho doanh nghiệp. Hiện nay, số sinh viên ra trường có việc làm ngay chiếm khoảng 70% tổng số sinh viên theo học. Riêng Khoa Kỹ thuật chế biến sản phẩm ăn uống tỷ lệ này tới gần 90%. "Ngoài học tốt các kiến thức trong trường các em còn phải năng động, thường xuyên đi làm thêm để nâng cao tay nghề thì sẽ không khó xin việc khi ra trường", thầy Thao nói.

Sự năng động, nhạy bén ngay khi học trong trường là điều kiện cần để giúp nhiều sinh viên tự tin ra trường không lo thất nghiệp. Em Nguyễn Thị Thu Thủy, sinh viên Khoa Kế toán 1, Trường Ðại học Hải Dương mặc dù vẫn còn học nhưng đã tự tin khẳng định sẽ có việc làm ngay sau khi em ra trường. “Thay vì được đi chơi, em dành thời gian học thêm ngoại ngữ, xin đi làm thêm để tích lũy kinh nghiệm và có điều kiện tiếp cận sớm với nghề kế toán mà em sẽ làm khi ra trường. Ngoài ra, em còn xin học nghề không công tại một số doanh nghiệp”, Thủy nói.

Trải nghiệm nghề ngay từ khi còn ngồi trên ghế giảng đường đã giúp nhiều sinh viên có thêm kinh nghiệm, sẵn sàng đáp ứng được những công việc mà doanh nghiệp cần. Anh Nguyễn Hà Anh, đại diện Công ty TNHH Dịch vụ hàng hải và Thương mại Thanh Hà (Hải Phòng) cho biết: “Chúng tôi đã về Hải Dương khảo sát rất nhiều trường đại học ở đây để tuyển dụng nhân sự. Những sinh viên có nhiều trải nghiệm, có những kỹ năng nghề nhất định sẽ được doanh nghiệp ưu tiên tuyển dụng ngay khi ra trường”.

Học đi đôi với hành

Ðó là nhận định của TS. Ðỗ Thị Nhan, Phó Hiệu trưởng Trường Ðại học Hải Dương khi chúng tôi đề cập đến vấn đề việc làm khi sinh viên ra trường. TS. Nhan cho rằng lý thuyết là gốc nhưng kỹ năng nghề nghiệp mới là điều cần thiết để học sinh dễ dàng được các đơn vị tuyển dụng. Do đó, sinh viên không chỉ phải giỏi lý thuyết mà còn cần phải thạo thực hành mới có khả năng xin việc tốt. Hiện nay, nhà trường đào tạo nhiều ngành nghề khác nhau nhưng rất chú trọng đào tạo những ngành nghề mà xã hội đang có nhu cầu. Do đó, ở Trường Ðại học Hải Dương cũng không hiếm những sinh viên ra trường xin được việc làm ngay, thậm chí đã tìm được nơi làm việc ngay khi còn ngồi trên ghế nhà trường.

Ðể tạo điều kiện cho sinh viên có việc làm ngay khi ra trường, nhiều trường cao đẳng, đại học trong tỉnh sớm phối hợp với các doanh nghiệp trong và ngoài tỉnh liên kết đào tạo và cung ứng nguồn nhân lực cho các doanh nghiệp này. Chẳng hạn như Ðại học Sao Ðỏ (Chí Linh) thường xuyên phối hợp với các doanh nghiệp trong nước tổ chức liên kết đào tạo, tuyển dụng. Ðại học Hải Dương thường xuyên phối hợp với Công ty TNHH Sumidenso Việt Nam cho sinh viên khoa điện, điện tử được thực hành, tiếp xúc với công việc ngay từ năm thứ 2. Việc cung cấp các thông tin giới thiệu việc làm cũng được nhà trường thường xuyên tổ chức. “Ðầu tháng 11 vừa qua, nhà trường phối hợp với 30 doanh nghiệp tổ chức phiên giao dịch việc làm cho sinh viên. Tại đây, nhiều bạn đã mạnh dạn tìm hiểu và phỏng vấn tìm cơ hội việc làm tại các doanh nghiệp này. Ðây là hoạt động có ý nghĩa, giúp việc đào tạo của nhà trường gắn thực tiễn tuyển dụng của doanh nghiệp. Ðồng thời cũng giúp sinh viên sớm tiếp cận các cơ hội việc làm”, thầy Triệu Công Vũ, Trưởng Phòng Công tác chính trị  và quản lý người học Trường Ðại học Hải Dương cho biết.

Sinh viên ra trường không có việc làm đã trở thành vấn đề "nóng". Nhiều ý kiến cho rằng đã đến lúc việc đào tạo của các trường đại học và cao đẳng phải được nghiên cứu lại. Việc đào tạo xa rời thực tế cuộc sống, đào tạo đại học tràn lan đã khiến một lượng lớn sinh viên ra trường thất nghiệp hoặc phải làm việc trong môi trường xa lạ hoàn toàn với những gì đã học. Nghịch lý này còn tồn tại nếu các trường còn đào tạo theo phong trào, xa rời nhu cầu thực tiễn.

Tuy nhiên, để thay đổi được điều này, người học phải là những người quyết định. Không ít doanh nghiệp khi được chúng tôi hỏi đều cho rằng sinh viên hiện nay thiếu quá nhiều kỹ năng, nhất là kỹ năng sống, kỹ năng nghề nghiệp khiến họ gặp không ít khó khăn khi xin việc. “Họ phải thoát ra ngoài vòng an toàn của bản thân, sẵn sàng trải nghiệm cuộc sống, tăng kỹ năng giao tiếp, nâng cao trình độ nghề nghiệp. Ðặc biệt, bản thân các bạn trẻ phải sẵn sàng tìm đến các doanh nghiệp, đơn vị để xin được thử nghiệm bản thân với nghề mà mình đã chọn. Ðiều quan trọng hơn là các bạn cần dành nhiều thời gian hơn để học ngoại ngữ. Bởi ngay cả một công nhân nếu trình độ ngoại ngữ tốt chúng tôi sẵn sàng đào tạo thêm để trở thành kỹ sư, công nhân có tay nghề cao và được trả với mức lương hậu hĩnh. Ngoại ngữ tốt các bạn còn được cử đi nước ngoài để nâng cao tay nghề”, anh Vũ Xuân Hải, Giám đốc Công ty CP May Hải Anh (Bình Giang) khẳng định.

HẢI MINH