Không trả được nợ có phải đi tù không?
Phản hồi - Ngày đăng : 04:06, 31/12/2016
Hỏi: Tôi vay bạn 500 triệu đồng để kinh doanh vật liệu xây dựng. Do làm ăn thua lỗ phải bán hết toàn bộ tài sản, song tôi vẫn không có tiền trả. Tôi có bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản hay không?
NGUYỄN V. (TP Hải Dương)
Trả lời: Trả nợ không đúng hạn là một trong các hành vi vi phạm nghĩa vụ trả nợ của bên vay trong hợp đồng vay theo quy định tại Bộ luật Dân sự năm 2005. Cụ thể, điều 474 quy định bên vay tài sản là tiền thì phải trả đủ tiền khi đến hạn; nếu tài sản là vật thì phải trả vật cùng loại đúng số lượng, chất lượng, trừ trường hợp có thoả thuận khác. Trong trường hợp bên vay không thể trả vật thì có thể trả bằng tiền theo trị giá của vật đã vay tại địa điểm và thời điểm trả nợ, nếu được bên cho vay đồng ý. Trong trường hợp vay không có lãi mà khi đến hạn bên vay không trả nợ hoặc trả không đầy đủ thì bên vay phải trả lãi đối với khoản nợ chậm trả theo lãi suất cơ bản do Ngân hàng Nhà nước công bố tương ứng với thời hạn chậm trả tại thời điểm trả nợ, nếu có thoả thuận. Trong trường hợp vay có lãi mà khi đến hạn bên vay không trả, hoặc trả không đầy đủ thì bên vay phải trả lãi trên nợ gốc và lãi nợ quá hạn theo lãi suất cơ bản do Ngân hàng Nhà nước công bố tương ứng với thời hạn vay tại thời điểm trả nợ.
Như vậy, bạn không trả được nợ nhưng hành vi đó sẽ không cấu thành tội Lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản nếu như bạn không thuộc các trường hợp quy định tại điều 140 Bộ luật Hình sự năm 1999 sửa đổi bổ sung năm 2009. Cụ thể, vay tài sản rồi dùng thủ đoạn gian dối hoặc bỏ trốn để chiếm đoạt tài sản đó; vay tài sản và dùng tài sản đó vào mục đích bất hợp pháp dẫn đến không có khả năng trả lại tài sản.
Bạn vay tiền sử dụng vào mục đích kinh doanh hợp pháp, cũng không dùng thủ đoạn gian dối hoặc bỏ trốn để chiếm đoạt tài sản. Cho nên, hành vi của bạn không đủ yếu tố cấu thành tội phạm.