Về Đông Phan ngắm cây nêu

Nét đẹp văn hóa dựng cây nêu, cây bông ngày Tết đã được khôi phục ở thôn Đông Phan. Ảnh: Thành Chung

Khôi phục nét đẹp truyền thống

Tết cổ truyền năm trước, ai có dịp về thôn Đông Phan, xã Tân An (Thanh Hà) đều bị cuốn hút vào không khí đón năm mới độc đáo ở đây. Dọc hai bên những trục đường chính của thôn, các cây bông được trồng san sát.

Vợ chồng chị Nguyễn Thị Thúy Hằng ở đường Nguyễn Hữu Cầu (TP Hải Dương) đều sinh ra ở thôn Đông Phan. Cuối năm, vợ chồng chị lại đưa con về quê ăn Tết với ông bà. Chị Hằng nhớ lại: “Tết vừa rồi về quê, chúng tôi vô cùng ngạc nhiên khi nhìn thấy những hàng cây bông đủ màu khoe sắc trên đường và cây nêu ở sân chùa. Các con tôi tò mò hỏi đây là cây gì, có ý nghĩa thế nào? Khi được vợ chồng tôi giải thích, các cháu rất thích”. Gia đình chị Hằng đã chụp rất nhiều ảnh bên những cây bông, cây nêu đưa lên Facebook khoe với bạn bè. Ai cũng thích. “Nhiều người còn nhắn tôi Tết năm nay về quê nhớ rủ họ đi cùng để ngắm cây bông, cây nêu”, chị Hằng nói.

Theo lời kể của nhiều người cao tuổi trong thôn, trước năm 1945, trong ngày Tết, cây nêu vẫn được trồng ở khuôn viên đình, chùa. Sau đó, tục này dần mai một. Vài chục năm nay thì tục lệ này không còn được duy trì nữa. Ông Bùi Duy Bi (72 tuổi) cho biết: “Chúng tôi biết cây nêu qua những lần đi công tác vào các bản của người dân tộc ở vùng núi phía Bắc. Còn tục trồng cây nêu của thôn thì chúng tôi chỉ biết qua lời kể của ông cha. Nhiều người dân trong thôn cũng mong muốn phục dựng lại tập tục này nhưng không còn ai biết cách làm”.

Người có công khơi lại phong tục này ở Đông Phan là sư thầy Thích Quảng Nghiêm. Về trụ trì chùa Cả từ năm 2012, sư thầy luôn để tâm tìm hiểu những nét đẹp văn hóa trong ngày Tết cổ truyền của địa phương. Biết ở đây vốn có truyền thống trồng cây nêu, sư thầy nảy ý định khôi phục. “Ngoài việc phục hồi nét đẹp văn hóa của địa phương, việc trồng cây nêu, cây bông còn là mong ước khơi dậy lòng tự hào của người dân, cùng nhau xây dựng tình đoàn kết, gắn bó xóm làng”, sư thầy cho biết.

Gắn kết cộng đồng

Các công đoạn để làm cây nêu và những cây bông khá cầu kỳ. Nhà chùa cùng Chi hội Người cao tuổi của thôn cử người đi mua những cây tre dài hơn 3 m về làm cây bông. Lần đầu làm còn bỡ ngỡ nhưng mọi người đều rất hào hứng. Mỗi người một việc: sơn, làm cành, tết hoa... Chỉ trong ít ngày, 40 cây bông đã được quét sơn sáng bóng. 5 cành gắn xen kẽ vào thân cây gắn hoa nhiều màu đã hoàn chỉnh. Đúng ngày 23 tháng chạp, các cây bông rực rỡ sắc màu được dựng thẳng tắp trên các trục đường của thôn.

Ngoài những cây bông trồng ngoài đường, người dân làm cây nêu dựng ở chùa. Vật liệu cũng là tre

DANH TRUNG