“Cú hích” trong xây dựng nhà văn hóa

Nhà văn hóa thôn Bình Đê, xã Gia Khánh (Gia Lộc) được xây dựng khang trang

Nhờ chính sách hỗ trợ

Tháng 11 vừa qua, thôn Bình Đê, xã Gia Khánh (Gia Lộc) đã khánh thành và đưa vào sử dụng NVH rộng 184 m2 cùng các công trình phụ trợ khác với tổng giá trị trên 1 tỷ đồng. Từ ngày có NVH, việc hội họp của chi bộ, các ban, ngành, đoàn thể trong thôn diễn ra thuận lợi. Trong NVH có tủ sách pháp luật để người dân tìm hiểu, tham khảo, có sân khấu để các đội văn nghệ, thơ của thôn tập luyện, biểu diễn. “Vui nhất là người dân có nơi tụ họp, sinh hoạt tập thể, đời sống tinh thần ngày một nâng cao. Chúng tôi đã tận dụng sân NVH để làm 2 sân cầu lông, 1 sân tập thể dục dưỡng sinh cho người cao tuổi và 1 khoảng sân để các cháu nhỏ tham gia lớp học võ cổ truyền…”, ông Nguyễn Xuân Hạp, Bí thư Chi bộ thôn cho biết.

Khu dân cư 21, phường Nhị Châu (TP Hải Dương)chỉ có khoảng 70 gia đình nhưng chính quyền nơi đây vẫn vận động người dân tham gia đóng góp và huy động nguồn lực xã hội hóa xây được NVH to đẹp, trị giá trên 1 tỷ đồng.

Những công trình NVH tiền tỷ như trên là kết quả từ chính sách hỗ trợ kịp thời của tỉnh, của các huyện, thị xã, thành phố cộng với sự chung sức đồng lòng của người dân ở các thôn, khu dân cư. Trước đây, rất nhiều thôn, khu dân cư trong tỉnh chưa xây dựng được NVH hoặc đã có NVH nhưng chủ yếu vẫn chỉ là tận dụng nhà trẻ, nhà kho cũ, đình làng. Số lượng thôn, khu dân cư xây NVH mới chưa nhiều. Điều này khiến các thôn, khu dân cư gặp nhiều khó khăn trong tổ chức hội họp, nhân dân thiếu điểm sinh hoạt cộng đồng, ảnh hưởng tới phong trào xây dựng làng, khu dân cư văn hóa... Năm 2005, Ban chỉ đạo “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa” tỉnh đã tham mưu, trình HĐND tỉnh ban hành Nghị quyết hỗ trợ 50 triệu đồng cho mỗi thôn, khu dân cư xây mới, sửa chữa, nâng cấp và mua sắm các trang thiết bị văn hóa. Năm 2009, HĐND tỉnh nâng mức hỗ trợ cho các thôn, khu dân cư xây NVH mới lên 100 triệu đồng, đồng thời hỗ trợ 50 triệu đồng cho những thôn, khu dân cư tổ chức sửa chữa, cải tạo NVH. Lần gần nhất vào năm 2014, HĐND tỉnh tiếp tục điều chỉnh mức hỗ trợ xây dựng NVH từ 100 triệu đồng lên 200 triệu đồng/nhà. Để tạo thuận lợi cho các địa phương, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch phối hợp với Sở Xây dựng và các ngành liên quan đã thiết kế 4 mẫu NVH theo quy mô dân số để các thôn, khu dân cư căn cứ triển khai thực hiện.

Ngoài sự quan tâm, hỗ trợ của tỉnh, các huyện,thị xã, thành phố đã tập trung tuyên truyền các chủ trương, đường lối của Đảng, Nhà nước, của tỉnh về xây dựng đời sống văn hóa cơ sở, các thiết chế phục vụ đời sống văn hóa, tinh thần của nhân dân; hỗ trợ thêm kinh phí, quỹ đất cho các thôn, khu dân cư xây NVH. Các thôn, khu dân cư tích cực tuyên truyền, vận động nhân dân đóng góp kinh phí và huy động tối đa các nguồn lực xã hội hóa để xây NVH.

Theo Ban chỉ đạo “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa” tỉnh, giai đoạn 2006 - 2016, toàn tỉnh đã xây dựng được 1.519 NVH với tổng kinh phí khoảng 275 tỷ đồng. Trong đó, nhân dân đóng góp và huy động xã hội hóa được khoảng 146 tỷ đồng (gần 54%), tỉnh hỗ trợ khoảng 104 tỷ đồng, còn lại do cấp huyện, cấp xã hỗ trợ thêm.

NVH các thôn, KDC ở tỉnh ta cơ bản được xây dựng theo đúng các mẫu quy định của tỉnh. Nhiều NVH xây mới có quy mô rộng rãi, khang trang.

Cần tiếp tục đầu tư, nâng cấp

Tính đến đầu năm nay, 96,5% số thôn, KDC trong tỉnh đã có NVH. Tuy vậy, vẫn còn 50 thôn, khu dân cư chưa xây được NVH. Nguyên nhân chính do địa phương chưa bố trí được đất để xây dựng và điều kiện kinh tế - xã hội của thôn, khu dân cư đó còn hạn chế, việc huy động nguồn lực xã hội hóa tham gia xây NVH gặp khó khăn. 98 NVH thôn, khu dân cư xây dựng trước năm 2006 tận dụng từ nhà trẻ, nhà kho HTX cũ, đình làng đã xuống cấp, chật hẹp, không đáp ứng được nhu cầu. 881 NVH còn thiếu trang thiết bị nội thất. 604 NVH chưa có ban chủ nhiệm. 415 NVH chưa có quy chế hoạt động. 193 NVH có hiệu quả hoạt động trung bình và 9 NVH có hiệu quả hoạt động kém.

Nhà văn hóa có sân khấu để các đội văn nghệ, thơ tập luyện, biểu diễn

Huyện Gia Lộc vẫn còn 13 thôn, khu dân cư chưa có NVH. Trong đó, thị trấn Gia Lộc có 3 trong tổng số 8 khu dân cư chưa có đất để xây NVH, mỗi khi có việc họp hành, các khu này đều phải đi mượn địa điểm. Theo khảo sát của Phòng Văn hóa - Thông tin huyện, công năng sử dụng của NVH nhiều thôn, KDC trong huyện hiện chưa nhiều. Mỗi NVH chỉ tổ chức bình quân 20 - 30 cuộc họp/năm. Các hoạt động văn hóa, văn nghệ, thể dục, thể thao tổ chức tại NVH chưa phong phú, kém hấp dẫn. Ông Lê Văn Sáu, Trưởng Phòng Văn hóa - Thông tin huyện Gia Lộc cho biết: “Đầu năm tới, chúng tôi sẽ tham mưu cho UBND huyện tổ chức một cuộc họp để tìm giải pháp giúp các thôn chưa xây dựng được NVH tháo gỡ khó khăn, đặc biệt là vướng mắc về mặt bằng để các thôn, khu dân cư còn lại sớm xây  được NVH”.

Theo ông Bùi Dương Nghĩa, Trưởng Phòng Văn hóa - Thông tin TP Hải Dương, hệ thống trang thiết bị, nội thất của nhiều NVH không chỉ thiếu mà còn lộ cộ, mỗi nơi một kiểu, chất lượng chưa bảo đảm, nhất là âm thanh, loa máy, phông rèm, tủ sách pháp luật, bàn ghế, dụng cụ phục vụ tập luyện thể dục, thể thao, văn hóa, văn nghệ… Do vậy, tỉnh cần quan tâm xây dựng quy định chung về danh mục các trang thiết bị, nội thất trong NVH.

TIẾN MẠNH