Lo ngại chất lượng bữa ăn ca của công nhân

Công đoàn Các khu công nghiệp tỉnh kiểm tra thực tế bữa ăn ca của công nhân Công ty TNHH Quốc tế Jaguar Hà Nội (khu công nghiệp Tân Trường, Cẩm Giàng)

Hiện pháp luật không quy định cụ thể về việc doanh nghiệp thực hiện phụ cấp tiền ăn ca cho NLĐ mà phụ thuộc vào sự thỏa thuận giữa chủ sử dụng và NLĐ. Chính vì vậy nhiều doanh nghiệp không thực sự quan tâm đến việc này. 

Theo một khảo sát mới đây của các công đoàn cấp trên cơ sở, toàn tỉnh có 341 doanh nghiệp tổ chức bữa ăn ca (chiếm 51,4% số doanh nghiệp có tổ chức công đoàn), 203 doanh nghiệp thực hiện hỗ trợ tiền ăn ca, 119 doanh nghiệp không tổ chức ăn ca cũng như hỗ trợ tiền ăn ca, 85 doanh nghiệp có hỗ trợ ăn ca nhưng chi dưới mức 15.000 đồng/người. Ông Phạm Hồng Hải, Chủ tịch Công đoàn Các khu công nghiệp tỉnh thừa nhận qua khảo sát của công đoàn khu cho thấy vẫn còn một số doanh nghiệp hỗ trợ bữa ăn ca cho NLĐ chưa đáp ứng được nhu cầu dinh dưỡng và vệ sinh an toàn thực phẩm.

Chị Đào Thị Hương ở xã Tân Hương (Ninh Giang) làm việc cho một công ty may có vốn đầu tư của Trung Quốc ở TPHải Dương. Chị Hương cho biết: "Công ty không tổ chức nấu ăn cho NLĐ mà chỉ chi phụ cấp để NLĐ tự lo. Vì vậy mới có cảnh gần 1.000 công nhân phải tự lo. Một số người ở gần thì tranh thủ thời gian nghỉ khoảng 45 phút về nhà ăn cơm. Số đông còn lại tự chuẩn bị bữa ăn từ nhà mang đi hoặc ăn tạm ở các hàng quán do người dân từ nơi khác mang đến bán ở cổng công ty". Theo chị Hương, nói chung ai cũng chỉ ăn qua loa đại khái cho xong bữa. Những hôm công ty tăng ca thì NLĐ đành phải ôm bụng đói làm thêm. Lâu dần thành quen chứ ai cũng biết rằng như thế sẽ ảnh hưởng không tốt đến sức khỏe bởi thức ăn mang từ nhà đi vào mùa nóng rất dễ bị ôi thiu. Còn ăn ở những hàng quán vỉa hè thì cũng khá e ngại vấn đề vệ sinh thực phẩm. Chị Hương cũng đã có lần bị đau bụng do ăn đồ không bảo đảm vệ sinh. 

Công ty không có bếp ăn nên nhiều công nhân phải ăn uống tạm bợ ở những quán ven đường không bảo đảm vệ sinh an toàn thực phẩm. Trong ảnh: Người lao động ăn trưa tại khu vực gần cổng Công ty TNHH May Trấn An (TP Hải Dương). Ảnh: Đỗ quyết

Ngay ở những công ty tổ chức bữa ăn cho NLĐ thì chất lượng an toàn vệ sinh thực phẩm cũng đáng lo ngại. Theo ghi nhận của Sở Y tế, trong năm 2017, toàn tỉnh đã có 50 công nhân ở Công ty TNHH Thiên An An và Công ty TNHH một thành viên Masan Hải Dương (cùng ở khu công nghiệp Đại An, TP Hải Dương) bị ngộ độc sau khi ăn cơm tại bếp ăn tập thể của công ty. 

Trước kẽ hở của pháp luật và tình hình thực tế nhiều bất cập, năm 2016, Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam đã ban hành Nghị quyết 7c/NQ-TLĐ về “Chất lượng bữa ăn ca của NLĐ”. Mục tiêu đề ra là các công đoàn cơ sở trong khu vực doanh nghiệp và công đoàn cấp trên trực tiếp cơ sở (tại nơi chưa thành lập công đoàn cơ sở) khi tiến hành đối thoại hoặc thương lượng tập thể cần đưa nội dung bảo đảm bữa ăn ca của NLĐ với mức thấp nhất là 15.000 đồng/người, khuyến khích các doanh nghiệp nâng mức bữa ăn ca cao hơn; công đoàn cơ sở hoặc công đoàn cấp trên thực hiện khởi kiện nếu doanh nghiệp để xảy ra ngộ độc thực phẩm ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe, tính mạng của NLĐ. Như vậy, tổ chức công đoàn đã chính thức lên tiếng giúp NLĐ có bữa ăn bảo đảm về số lượng cũng như chất lượng. 

Để việc làm này thực sự hiệu quả, các công đoàn cơ sở ở những doanh nghiệp chưa thực hiện chi tiền ăn ca cho NLĐ cần tích cực tham mưu,  tuyên truyền để chủ doanh nghiệp hiểu rằng nâng cao chất lượng bữa ăn ca, bảo đảm sức khỏe cho NLĐ là giải pháp quan trọng để nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm, từ đó làm lợi cho doanh nghiệp. Các công đoàn cơ sở cần đưa nội dung bữa ăn ca với mức từ 15.000đồng/người trở lên vào các bản thỏa ước lao động tập thể, coi giám sát chất lượng bữa ăn là việc làm thường xuyên, liên tục. Thậm chí có thể can thiệp từ khâu đầu vào đối với những công ty tổ chức bếp ăn tập thể. Đối với những doanh nghiệp thuê đơn vị nấu ăn ở ngoài, công đoàn tập hợp ý kiến phản ánh của NLĐ để lựa chọn cơ sở uy tín, phù hợp.

NGỌC THANH