Xã nông thôn mới nâng chuẩn

Chợ Mộ Trạch, xã Tân Hồng (Bình Giang) khang trang sau cải tạo và xây dựng các ki-ốt mới

Yêu cầu ngày càng cao

Sau 7 năm xây dựng NTM, tỉnh Hải Dương đã có 146 xã đạt chuẩn (chiếm gần 64% số xã trong tỉnh). Bộ mặt nông thôn thay đổi đáng kể. Hệ thống điện, đường, trường, trạm ngày càng hoàn thiện; các vùng sản xuất được quy hoạch, nhiều giống vật nuôi, cây trồng có năng suất, chất lượng cao được đưa vào sản xuất, góp phần nâng cao đời sống vật chất, tinh thần của người dân.

Song để giữ vững được các tiêu chí theo những quy định mới không phải điều dễ dàng. Trong Bộ tiêu chí xã NTM giai đoạn 2016-2020 trên địa bàn Hải Dương, nhiều tiêu chí được bổ sung, nâng cao hơn so với bộ tiêu chí cũ. Nếu trước đây chiều rộng bề mặt đường xã, liên xã, từ trung tâm xã đến đường huyện chỉ rộng từ 2,4 m trở lên thì theo quy định mới phải đạt từ 3,5 m trở lên (tăng 1,1 m). Các tuyến đường trục thôn, liên thôn, ngõ xóm đều được mở rộng thêm từ 1,5-1,9 m so với trước đây. 

Riêng tiêu chí thu nhập, việc đánh giá được thay đổi theo từng năm. Năm 2018, thu nhập bình quân của người dân phải đạt 41 triệu đồng/người; năm 2020 phải đạt 50 triệu đồng. Tỷ lệ lao động qua đào tạo cũng thay đổi theo hướng tăng lên… 

Ở một số địa phương chưa đạt chuẩn đã xảy ra tình trạng có một số tiêu chí từng đạt được nhưng do không quan tâm, chú trọng nên không giữ được. Bởi vậy, ông Trần Khắc Đoan, Phó Chánh Văn phòng Điều phối Chương trình  mục tiêu quốc gia xây dựng NTM tỉnh cho rằng: “Xây dựng NTM là một quá trình lâu dài, toàn diện. Nếu để tuột mất danh hiệu sẽ không chỉ ảnh hưởng đến thành tích mà địa phương đó còn mất nhiều thời gian, công sức, kinh phí để thực hiện lại. Vì thế, Ban Chỉ đạo Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng NTM tỉnh luôn đề nghị các địa phương quan tâm, chú trọng, giữ vững và nâng cao chất lượng các tiêu chí đã đạt được, nhất là đối với những xã đạt chuẩn NTM”. 

Không ngừng hoàn thiện

Nhiều địa phương quy hoạch các vùng sản xuất, giải quyết việc làm, nâng cao thu nhập cho người dân

Mặc dù đã đạt huyện NTM nhưng Kinh Môn vẫn chú trọng nâng cao chất lượng các tiêu chí. “Huyện xác định không thỏa mãn với kết quả đạt được nên chúng tôi thường xuyên yêu cầu các địa phương rà soát, đánh giá từng tiêu chí để có biện pháp kịp thời. Trong đó, ngoài việc giữ vững các tiêu chí NTM, cần có giải pháp nâng cao chất lượng để ngày càng hoàn thiện hơn",  ông Nguyễn Xuân Hạ, Trưởng Phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện Kinh Môn cho biết.

So với năm 2016, khi được công nhận là xã đạt chuẩn NTM, hệ thống cơ sở hạ tầng của xã Thái Thịnh (Kinh Môn) hiện đã thay đổi rất nhiều. Với mong muốn người dân được khám, chữa bệnh ban đầu tốt hơn nên UBND xã vừa đầu tư 3 tỷ đồng để xây dựng Trạm Y tế mới 2 tầng với 10 phòng chức năng. Xã mở rộng 1,4 km đường trục chính rộng từ 3,5 m lên 7 m, xây mới toàn bộ hệ thống cống thoát nước 2 bên với tổng kinh phí đầu tư trên 9,5 tỷ đồng; xây dựng công trình 2 tầng, 8 phòng học cho trường tiểu học. Bên cạnh đó, xã đầu tư 8,7 tỷ đồng cải tạo hệ thống cống rãnh thoát nước của làng nghề làm mỳ Tống Buồng và cải tạo 4,4 km đường ra khu chuyên canh lúa lai và trồng rau. 

Việc giải quyết việc làm, nâng cao thu nhập cho người dân được lãnh đạo xã Tân Hồng (Bình Giang) rất quan tâm. Chợ Mộ Trạch được xây dựng từ lâu nên đã xuống cấp, ảnh hưởng đến môi trường, hoạt động mua bán của nhân dân. Năm 2017, xã đã đầu tư gần 5 tỷ đồng  cải tạo trên 1.300 m2 chợ, xây dựng 18 ki-ốt 2 tầng và các gian hàng truyền thống. Sau khi cải tạo, chợ Mộ Trạch đã trở thành trung tâm mua sắm khá tấp nập của người dân các xã Tân Hồng và Thái Dương. Trong nông nghiệp, từ vụ chiêm xuân năm 2017, xã đẩy mạnh cơ giới hóa và đưa một số giống mới vào sản xuất. Xã phối hợp với các doanh nghiệp giới thiệu việc làm, góp phần nâng cao thu nhập cho người dân.

Trong xây dựng NTM, các tiêu chí mềm như an ninh trật tự, môi trường, thu nhập là những tiêu chí “động”. Vì thế, việc giữ vững và nâng cao chất lượng các tiêu chí này cũng được các địa phương quan tâm. Ông Phạm Văn Ngọc, Chủ tịch UBND xã Cẩm Sơn (Cẩm Giàng) cho biết: “Để bảo đảm an ninh, trật tự, chúng tôi đẩy mạnh phong trào quần chúng nhân dân tố giác tội phạm, duy trì mô hình xóm liên gia, ngõ tự quản. Vì thế, những năm qua, tình hình an ninh trật tự của xã được giữ vững”.

Theo Quyết định 372/QĐ-TTg do Thủ tướng Chính phủ ban hành ngày 14.3.2014, sau 5 năm kể từ khi hoàn thành xây dựng NTM, UBND tỉnh sẽ rà soát, đánh giá công nhận lại xã đạt chuẩn NTM. Các địa phương cần thường xuyên có các giải pháp để giữ vững và nâng cao chất lượng các tiêu chí, tránh tình trạng khi thẩm định lại không được công nhận xã đạt chuẩn NTM. 

THANH HÀ