Những "nghệ sĩ nông dân" Ô Mễ

Đội văn nghệ thôn Ô Mễ trong một cuộc liên hoan văn nghệ xây dựng nông thôn mới

Bà Nguyễn Thị Hà, Đội trưởng Đội văn nghệ thôn Ô Mễ cho biết đội có khoảng 30 người. Cao tuổi nhất là cựu chiến binh sáng tác thơ Nguyễn Xuân Đáp, 64 tuổi. Ít tuổi nhất như cháu Trúc Phương, chuyên đóng vai trẻ em. Ban Sáng tác - Đạo diễn do bà Minh Hưởng phụ trách... Đội họp vào ngày 16 âm lịch hằng tháng, nhằm ba việc chính: Trao đổi về tình hình đời sống, hoàn cảnh gia đình thành viên; luyện tập tiết mục theo chủ đề ứng với thời gian từng mùa vụ; xây dựng và luyện tập chương trình mới, đáp ứng “đơn đặt hàng” của khách.

Một đồng nghiệp của tôi tỏ ý muốn biết rõ thêm về “luyện tập tiết mục theo chủ đề ứng với thời gian”, bà Hà liền đáp lại bằng ứng diễn điệu nói sử: "Mùa xuân, mừng Đảng, mừng xuân/Mùa hè - bài ca chiến thắng/Mùa thu chào mừng Quốc khánh/Mùa đông tiếp bước quân hành". Bà cười bằng mắt, tay ngón thon xòe quạt giấy đưa những đường múa chèo đến là duyên.

Chúng tôi nêu câu hỏi: "Quê ta sản xuất rau xanh, như chăm con mọn. Vào mùa thu hoạch chắc phải tạm dừng văn nghệ?". Trưởng ban Sáng tác - Đạo diễn Minh Hưởng như bật nẩy lên: "Ngược lại ấy chứ! Nền nếp không thể bỏ bễ. Mùa bận, cần thiết thì các thành viên trong đội hỗ trợ nhau. Rau màu càng phát, ca hát càng vang!". Cao hứng, bà Hưởng ngâm nga: “Đất Bác Hồ không chỉ có cơm ngon, áo đẹp. Đất Bác Hồ còn có nhạc và hoa”. Tôi thầm nghĩ đúng là ca hát đã ngấm vào máu của những “nghệ sĩ nông dân” này.

“Nghệ sĩ nông dân” ở Ô Mễ toàn là người "trong họ ngoài làng". Cần là có ngay, không phải cầu kỳ thủ tục đón rước. Họ là nòng cốt để phát triển phong trào ca hát quần chúng và là chủ công trong các chương trình liên hoan văn nghệ, phục vụ lễ hội ở địa phương, cũng như giao lưu văn hóa với đơn vị bạn. Họ tự biên, tự diễn những điều thiết thực, gần gũi mà không kém lãng mạn! Ví như hôm khánh thành đường bê tông xóm Dũng Tiến, có giọng thơ Xuân Đáp ngâm bài "Tình người với con đường", sáng tác của cựu chiến binh Nguyễn Văn Tâm, có câu: "Lối ngang, ngõ dọc bê tông/Lòng người rộng mở, giao thông thuận hòa". Cách đây ít năm, thôn Ô Mễ đi thi làng văn hóa toàn huyện, bà Minh Hưởng sáng tác và dàn dựng vở kịch nói "Trăn trở" dài 45 phút. Qua đó, người xem hiểu thêm về những nông dân bình dị, một nắng hai sương, yêu thương con người và quê hương đã sinh ra và nuôi dưỡng mình.

Chia tay những “nghệ sĩ nông dân” Ô Mễ, trong tôi văng vẳng tiếng thơ "Nông dân đi hội diễn" của bà Minh Hưởng: "Hội thi văn nghệ không chuyên/Vở diễn đề tài nông thôn mới/Sáu, bảy nông phu thành diễn viên sân khấu/Biên kịch cũng là một nữ nông dân/Hai tháng trời tập luyện chuyên cần/Ngày công diễn tràn trề hy vọng/Tay cuốc tay cày mà nhập vai rất trọn/Cảm xúc trào dâng rung động bao người...".

PHẠM XƯỞNG