Căng thẳng thóc giống vụ mùa

Do lúa chiêm xuân thu hoạch muộn nên lượng giống chuyển vụ hạn chế. Trong ảnh: Nông dân tăng cường bón phân ka-li để lúa nhanh chín

Do lúa chiêm xuân thu hoạch muộn hơn từ 10-15 ngày so với năm trước nên ảnh hưởng tới giống chuyển vụ cho vụ mùa. Nếu các địa phương không có phương án chủ động nguồn giống thì nguy cơ thiếu giống có thể xảy ra.

Nỗi lo hiện hữu

Là đơn vị cung cấp nhiều giống lúa chủ lực trong cơ cấu giống của Hải Dương nhưng đến nay, khi mùa vụ đã cận kề, Tổng công ty Giống cây trồng Thái Bình vẫn chưa chuẩn bị đủ lượng giống phục vụ sản xuất. Bà Trần Thị Trà, Phó Tổng Giám đốc công ty cho biết: Chưa năm nào sản xuất thóc giống lại đáng lo ngại như năm nay. Vụ mùa trước mưa lớn kéo dài nên công ty phải cấp thêm 30% lượng giống dự trữ để nông dân gieo cấy bổ sung. Đến cuối vụ chiêm xuân năm nay, kho giống của công ty gần như cạn kiệt. Lượng giống cho vụ mùa tới chỉ trông chờ vào giống chuyển vụ. Tuy nhiên, lúa chiêm xuân lại thu hoạch muộn nên công ty không có nguồn giống tại chỗ. Đơn vị đang gấp rút vận chuyển thóc từ khu vực Tây Nam Bộ ra, khẩn trương sản xuất thóc giống để kịp lịch thời vụ của miền Bắc, song lượng giống cũng sẽ không nhiều. Các loại giống được nông dân Hải Dương ưa chuộng như BC15, TBR1... khả năng sẽ khan hiếm.

Không chỉ các công ty cung ứng giống gặp khó khăn mà nguồn giống tự túc trong nông dân cũng đối mặt với nguy cơ thiếu trầm trọng. Để phục vụ một phần cho gieo cấy vụ mùa và dự phòng giống khi thời tiết bất lợi xảy ra, huyện Bình Giang khuyến khích các địa phương xây dựng vùng giống nhân dân với quy mô từ 3-5 ha/vùng. Nhiều năm nay, các vùng giống của huyện luôn phát huy hiệu quả, giúp các HTX Dịch vụ nông nghiệp chủ động được thóc giống khi cần thiết. Nhưng trước những diễn biến hiện nay của thời vụ thì huyện khó có thể tận dụng được thóc giống từ các vùng này. Ông Vũ Văn Luyện, Phó Trưởng Phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện Bình Giang cho biết: "Vụ lúa chiêm xuân kéo dài làm sản xuất vụ mùa gặp nhiều bất lợi. Sức ép thời vụ khiến nguồn thóc giống vụ mùa tới không dồi dào như mọi năm. Không chỉ khan hiếm về số lượng, người dân cũng không có nhiều lựa chọn về loại giống".

Không để thiếu giống

Công ty CP Giống cây trồng Hải Dương ưu tiên cung ứng những giống lúa ngắn ngày trong vụ mùa năm nay

Trước những bất lợi do thời vụ gây ra, Công ty CP Giống cây trồng Hải Dương đang nỗ lực khắc phục khó khăn, triển khai kế hoạch sản xuất và cung ứng giống. Ông Trịnh Huy Đang, Chủ tịch Hội đồng quản trị, Tổng Giám đốc công ty cho biết: Công ty sớm nhận định được tình hình sản xuất nên đã xây dựng các phương án cung ứng giống, không để xảy ra tình trạng thiếu thóc giống. Hiện công ty đang điều động thêm nhân viên thu mua thóc tại khu vực miền Trung để nhanh chóng có đủ số lượng thóc sản xuất giống. Tuy nhiên, do điều kiện sản xuất và nguồn thóc chất lượng không nhiều nên vụ này công ty dự kiến chỉ cung ứng 700 tấn thóc giống, giảm một nửa so với vụ mùa trước. Trong trường hợp cấp bách, công ty sẽ phối hợp với các đơn vị khác để cung cấp giống, bảo đảm đủ số lượng giống cho thị trường Hải Dương. Ngoài ra, nhằm khắc phục lịch thời vụ cấp tập, công ty sẽ ưu tiên cung ứng những giống lúa ngắn ngày.

Ngay khi dự tính lúa chiêm xuân thu hoạch muộn, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đã đưa ra khuyến cáo về kỹ thuật chăm sóc để nông dân có thể thu loạch lúa sớm hơn. Từ thời điểm lúa thấp tho trỗ đến đỏ đuôi, người dân cần phun bổ sung phân siêu kali qua lá cho lúa, giúp lúa chín nhanh hơn. Đây là giải pháp tình thế, người dân có thể tận dụng được nguồn giống chuyển vụ nếu kịp thời gian. Mặc dù vậy, sở không khuyến khích nông dân gieo cấy loại giống này bởi nếu xử lý gấp gáp thì chất lượng giống không cao.

Theo bà Vũ Thị Hà, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, để tránh tình trạng ruộng chờ mạ do thiếu giống, các huyện, thị xã, thành phố cần chủ động liên hệ với các đơn vị cung ứng giống, đặt mua trước các loại giống gieo cấy chủ lực của địa phương. Ngoài ra, cần tính toán đến phương án sử dụng bộ giống ngắn ngày, bảo đảm khung lịch thời vụ và hạn chế được ảnh hưởng của mưa lũ vào thời điểm cuối tháng7, đầu tháng 8. Bên cạnh đó, các cơ quan chuyên môn cần tăng cường thanh tra, kiểm tra thị trường vật tư nông nghiệp, không để các đơn vị, cửa hàng kinh doanh lợi dụng việc thiếu giống đẩy giá lên cao.

NGUYỄN MƠ