Chây ỳ tiền thuê đất

Ông Đào Trung Kiên ở phường Sao Đỏ (TP Chí Linh) thuê gần 15.300 m2 từ năm 2015 nhưng vẫn chưa nộp tiền thuê đất

Nợ kéo dài

Chi cục Thuế khu vực Cẩm Bình đang quản lý 17 cá nhân thuê đất có số nợ kéo dài với tổng số gần 3,6 tỷ đồng, tập trung chủ yếu ở huyện Cẩm Giàng. Trong đó, một số người nợ hàng trăm triệu đồng từ năm 2004 đến nay như bà Lê Thị Na ở xã Cẩm Phúc (nợ 614 triệu đồng), bà Lê Thị Hải Yến ở xã Cẩm Điền (nợ 428 triệu đồng), ông Hoàng Bá Cây ở xã Lương Điền (nợ 411 triệu đồng), ông Nguyễn Văn Chung ở xã Đức Chính (nợ 380 triệu đồng), ông Đào Ngọc Quỳ ở xã Cẩm Phúc (nợ 273,6 triệu đồng), ông Vũ Văn Vu ở xã Lương Điền (nợ 291 triệu đồng)... Trong số 17 trường hợp còn nợ tiền thuê đất của huyện Cẩm Giàng, có 6 trường hợp cơ quan thuế không thể liên hệ được với chủ thuê đất, diện tích đất thuê vẫn bỏ hoang; 11 trường hợp còn lại chủ thuê đất vẫn sản xuất, kinh doanh bình thường nhưng không chấp hành nghĩa vụ tài chính với Nhà nước dù cơ quan thuế nhiều lần đôn đốc, nhắc nhở.

Chi cục Thuế TP Chí Linh hiện vẫn còn 9 cá nhân nợ tiền thuê đất kéo dài với tổng số khoảng 3,4 tỷ đồng. Nhiều người có số nợ lên tới vài trăm triệu đồng như ông Đào Trung Kiên ở phường Sao Đỏ (nợ 875triệu đồng); cùng ở phường Cộng Hòa, ông Nguyễn Vĩnh Cường (nợ 596 triệu đồng), ông Tô Thành Dung (nợ 490triệu đồng), ông Nguyễn Trọng Nhỡn (nợ 481 triệu đồng)... Theo lãnh đạo Chi cục Thuế TP Chí Linh, hầu hết các cá nhân đều có thời gian thuê đất từ những năm 2003 - 2004 đến nay. Trong đó có một số trường hợp không trực tiếp sản xuất, kinh doanh trên đất được thuê theo dự án đã được phê duyệt mà cho các cá nhân, tổ chức khác thuê lại hoặc bỏ không sản xuất, kinh doanh.

Tại các địa phương khác như TP Hải Dương và các huyện Kinh Môn, Kim Thành, nhiều cá nhân nợ tiền thuê đất lên tới hàng chục tỷ đồng. Việc nhiều người thuê đất không thực hiện nghĩa vụ tài chính làm cho hàng vạn mét vuông đất bị sử dụng sai mục đích hoặc bỏ hoang, hàng chục tỷ đồng thuế của Nhà nước bị chiếm dụng.

Khó đòi

Hàng trăm cá nhân nợ tiền thuê đất kéo dài nhưng việc thu hồi thuế nợ đọng gặp rất nhiều khó khăn. Ông Lê Xuân Khải, Chi cục trưởng Chi cục Thuế khu vực Cẩm Bình cho biết việc cho cá nhân thuê đất thuộc thẩm quyền UBND cấp huyện. Thời gian qua, quản lý hoạt động của các cá nhân sau khi thuê đất của các cơ quan chuyên môn cấp huyện chưa chặt chẽ. Nhiều trường hợp thuê đất đã cho các cá nhân, tổ chức khác thuê lại hoặc không đưa dự án vào sản xuất, kinh doanh nhưng không bị xử lý theo quy định. "Do ý thức của các cá nhân thuê đất kém nên việc thu tiền thuê đất gặp nhiều khó khăn. Hiện nay, do không có các chế tài xử lý hiệu quả nên cơ quan thuế chỉ đôn đốc, nhắc nhở để cá nhân thuê đất tự nguyện thực hiện nghĩa vụ tài chính với Nhà nước. Việc cưỡng chế nộp tiền rất khó thực hiện vì người thuê đất không giao dịch qua tài khoản ngân hàng, không có hóa đơn, không có tài sản trên đất thuê", ông Khải nói.

Theo quy định của pháp luật, cơ quan thuế có quyền cưỡng chế nếu cá nhân nợ tiền thuê đất, nhưng thực tế hầu hết chưa thực hiện được. Ông Trần Văn Đoàn, Chi cục trưởng Chi cục Thuế TP Chí Linh cho biết nếu cá nhân thuê đất không thực hiện nghĩa vụ tài chính, đơn vị cho thuê đất là UBND cấp huyện có quyền hủy hợp đồng, thu hồi đất thuê với điều kiện người thuê đất đã bị xử phạt vi phạm hành chính về thuế. Từ ngày 1.1.2014 trở lại đây, phạt chậm nộp của cơ quan thuế chỉ được coi là thu tiền chậm nộp không được coi là phạt vi phạm hành chính làm cho việc thu hồi, hủy hợp đồng thuê đất rất khó thực hiện. Ngoài ra, do hoạt động sản xuất, kinh doanh gặp khó cộng với đơn giá thuê đất cao cũng làm cho nhiều người không có điều kiện nộp tiền thuê đất theo quy định.  

Theo quy định của pháp luật, cấp nào cho thuê đất cấp đó sẽ có thẩm quyền thu hồi đất thuê nếu người thuê đất không đưa dự án vào hoạt động hoặc không thực hiện nghĩa vụ tài chính với Nhà nước. Tuy nhiên, với việc nhiều cá nhân thuê đất không sử dụng đất đúng mục đích, không triển khai dự án, nợ tiền thuê đất kéo dài thể hiện sự buông lỏng quản lý của chính quyền địa phương. Thời gian tới, chính quyền cấp huyện cần áp dụng các biện pháp kiên quyết như thu hồi đất cho thuê nếu cá nhân không sử dụng đất đúng mục đích, không chấp hành nghĩa vụ tài chính để lập lại kỷ cương trong lĩnh vực đất đai.

    VỊ THUỶ