Công nghệ là cơ hội để Việt Nam thoát bẫy thu nhập trung bình

Thủ tướng phát biểu tại diễn đàn quốc gia phát triển doanh nghiệp công nghệ Việt Nam 

Sáng 9.5, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc  đã tham dự và phát biểu chỉ đạo tại  Diễn đàn quốc gia phát triển  doanh nghiệp công nghệ lần đầu tiên tổ chức tại Việt Nam với chủ đề “Khát vọng, tầm nhìn và định hướng phát triển vì một Việt Nam hùng cường” với khẩu hiệu hành động “Make in Vietnam”.

Tại diễn đàn, khoảng 1000 đại biểu gồm lãnh đạo Chính phủ, lãnh đạo các Bộ, ngành, địa phương và đặc biệt là hàng trăm chuyên gia, doanh nghiệp công nghệ uy tín trong và ngoài nước cũng như các doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo trong lĩnh vực công nghệ tại Việt Nam đã tập trung thảo luận 4 nhóm chủ đề gồm: Doanh nghiệp công nghệ Việt Nam giải quyết bài toán Việt Nam;  Doanh nghiệp công nghệ Việt Nam giúp Việt Nam thoát khỏi bẫy thu nhập trung bình: Chính sách và giải pháp phát triển doanh nghiệp công nghệ Việt Nam; Giải pháp, kết nối các doanh nghiệp công nghệ.

Diễn đàn công nghệ mang tầm cỡ quốc gia

Phát biểu khai mạc diễn đàn, Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông Nguyễn Mạnh Hùng cho biết đây là lần đầu Việt Nam tổ chức diễn đàn công nghệ mang tầm cỡ quốc gia, bàn về tương lai phát triển của Việt Nam. Diễn đàn này cũng sẽ đề cập đến hệ sinh thái sáng tạo, startup công nghệ. Việt Nam cần các khởi nghiệp công nghệ, bước đầu sử dụng công nghệ để phát triển giải pháp, từ đó tạo nên cuộc cách mạnh công nghệ toàn dân. Lần đầu tiên, Diễn đàn sẽ đề xuất các giải pháp cho doanh nghiệp phát triển, đặt ra các tiêu chuẩn cao hơn cho doanh nghiệp, buộc doanh nghiệp phải đổi mới công nghệ. Diễn đàn cũng sẽ đề xuất với Chính phủ các tiêu chuẩn cao hơn để doanh nghiệp phát triển.  

Ý kiến của các chuyên gia tại Diễn đàn cho rằng, các yếu tố giúp thúc đẩy đổi mới công nghệ bao gồm nguồn nhân lực (kỹ năng ICT, ngôn ngữ,...). Các trường học không nên bị gò bó về chương trình đào tạo. Bên cạnh đó, phải làm sao để có thật nhiều các quỹ đầu tư mạo hiểm tư nhân, nơi sẵn sàng cấp vốn cho các doanh nghiệp công nghệ Việt Nam. Cùng với đó, chính sách ngoài việc tập trung cho nhóm start-up còn phải khuyến khích các doanh nghiệp có nguồn vốn mạnh chuyển từ hoạt động kinh doanh truyền thống sang đầu tư và phát triển công nghệ.

Công nghệ là nhân tố chính để phát triển kinh tế

Phát biểu chỉ đạo tại Diễn đàn, Thủ tướng chính phủ Nguyễn Xuân Phúc đánh giá cao  thông điệp của Bộ trưởng Bộ  Thông tin và Truyền thông Nguyễn Mạnh Hùng và sự lớn mạnh của các công ty công nghệ Việt Nam. Thủ tướng cũng ghi nhận và đánh giá cao các tham luận tại Diễn đàn  đã góp ý, đề xuất với  Chính phủ nhiều ý kiến sâu sắc, góp phần giúp cho sự phát triển của doanh  Việt Nam.

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc giao Bộ Thông tin và Truyền thông  tiếp thu các ý kiến tại Diễn đàn và tiếp tục nghiên cứu phát triển Chiến lược phát triển doanh nghiệp công nghệ Việt Nam. Đây là cơ sở pháp lý cho việc triển khai lộ trình nhằm tạo điều kiện cho các doanh nghiệp công nghệ trong nước phát triển một cách bài bản.

Thủ tướng nêu rõ, Chính phủ và Thủ tướng Chính phủ đã liên tục động viên doanh nghiệp khởi nghiệp, nuôi dưỡng khát vọng lớn cho phát triển. Thủ tướng cho rằng, Việt Nam sẽ có thể theo kịp các nước phát triển nếu nắm bắt được các cơ hội của Cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ 4. 

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc  khẳng định công nghệ là nhân tố chính để phát triển kinh tế, thoát khỏi bẫy thu nhập trung bình, đưa Việt Nam thành một nước phát triển. Nhắc lại mục tiêu đến năm 2045, Việt Nam sẽ trở thành một nước công nghiệp thịnh vượng, hơn 50% dân  số  sẽ là tầng lớp trung lưu, Thủ tướng cho rằng, muốn thoát bẫy thu nhập trung bình thì điều đầu tiên là phải làm chủ công nghệ và quản lý, có năng lực phát minh, sáng chế ra những công nghệ mới, sản xuất hàng hóa chất lượng cao, tiến lên trình độ đi đầu trong thiết kế, sản xuất sản phẩm chất lượng cao.  

Thủ tướng cho rằng, với xu thế sôi động không thể đảo ngược của cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ 4 và nền kinh tế số thì các doanh nghiệp công nghệ Việt Nam có vai trò đặc biệt quan trọng, vai trò bản lề cho sự phát triển kinh tế-xã hội của đất nước.

Thủ tướng cho biết, hiện thương mại trên nền tảng số đem lại cho nền kinh tế Việt Nam khoảng 3,5 tỷ USD, tương đương 1,7% GDP và dự báo sẽ đạt 42 tỷ USD vào năm 2030 thông qua thúc đẩy công nghệ số để tăng năng suất lao động, giảm chi phí.  Ở Việt Nam hiện nay, trong lĩnh vực ICT  có gần 50.000 doanh nghiệp đang hoạt động với doanh thu khoảng 100 tỷ USD.  

Phân tích những lợi thế từ cuộc cách mạng 4.0 - cơ hội vàng cho những ý tưởng sáng tạo mới thay đổi trật tự kinh doanh, Thủ tướng cho rằng, các nền kinh tế sẽ chuyển đổi từ mô hình tăng trưởng chủ yếu dựa vào yếu tố đầu vào truyền thống như lao động giá rẻ, đất đai, tài nguyên… sang mô hình tăng trưởng do công nghệ và đổi mới sáng tạo. Cùng với đó nhiều ngành công nghiệp sử dụng nhiều lao động sẽ mất lợi thế cạnh tranh, thu hẹp sản xuất. 

Theo Thủ tướng, cơ hội cho Việt Nam trong cuộc cách mạng này đến từ chính sự nỗ lực giải quyết những thách thức này, kết hợp tối đa với lợi thế của Việt Nam trong thời đại số.  

Thủ tướng tin tưởng với không ít lợi thế về phát triển công nghệ thông tin và lợi thế nguồn lực dân số vàng, Việt Nam dù đi sau vẫn có thể thành công nếu nắm được cơ hội, có chiến lược đúng đắn, chương trình hành động cụ thể, kịp thời triển khai, thực thi quyết liệt, hiệu quả.

Nói về thử thách phái trước của nền kinh tế, Thủ tướng khẳng định quan điểm cần nỗ lực vượt qua rào cản với bản lĩnh và trí tuệ Việt Nam. Do đó, Thủ tướng mong muốn doanh nghiệp công nghệ Việt Nam có nhiệm vụ nâng cao chất lượng tăng trưởng, đưa nền kinh tế lên các bậc cao hơn trong chuỗi giá trị. Trong tiến trình này, doanh nghiệp công nghệ Việt Nam sẽ thực hành khẩu hiệu hành động: Sáng tạo tại Việt Nam, thiết kế tại Việt Nam, Việt Nam làm chủ công nghệ và chủ động trong sản xuất.

“Thời gian không chờ đợi, cơ hội không tự đến”, Thủ tướng nói và đề nghị cần “ hành động nhanh hơn, quyết liệt hơn trong thời đại kỹ thuật số”. Việc bứt phá từ tư duy đến hành động, những phương thức kinh doanh cũ kỹ cần phải nhường chỗ cho phương thức kinh doanh dựa trên công nghệ và sáng tạo là một yêu cầu đặt ra tại Diễn đàn lần này.

Trên cơ sở đó, gợi mở một số hướng đi của doanh nghiệp công nghệ Việt Nam, Thủ tướng đề nghị các doanh nghiệp công nghệ Việt Nam cần phát huy được tinh thần "có công mài sắt, có ngày nên kim”’; nhận thức đúng về cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ 4. Chính phủ khuyến khích các doanh nghiệp lớn đã thành công trong môi trường quốc tế về Việt Nam thể hiện tinh thần trách nhiệm dẫn dắt phát triển doanh nghiệp công nghệ Việt Nam theo tinh thần “ sứ mạng doanh nghiệp gắn liền với sứ mạng quốc gia”.

Thủ tướng cho biết, sẽ sớm ban hành trong năm 2019 Chiến lược chuyển đổi số quốc gia nhằm hướng tới một nền kinh tế và xã hội số để tạo thị trường cho các doanh nghiệp công nghệ. 

Theo Người đứng đầu Chính phủ, không có gì lan tỏa nhanh công nghệ bằng sức mạnh của thị trường, vì vậy, để “Make in Việt Nam” thành công thì đầu tiên, then chốt nhất phải là hoàn thiện nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa, trong đó, đặc biệt coi trọng đổi mới sáng tạo và khát vọng phát triển của từng cấp, từng ngành và từng doanh nghiệp.  

Thủ tướng đồng ý chủ trương tạo điều kiện cho các doanh nghiệp công nghệ phát triển bằng việc thí điểm xây dựng các khu công nghệ, khu đổi mới sáng tạo có nội hàm là nơi thử nghiệm những cơ chế vượt trội dành cho doanh nghiệp công nghệ. Chính phủ ủng hộ cho thí điểm triển khai các mô hình kinh tế mới, mô hình kinh doanh mới trên nền tảng số tại một số địa phương, một số ngành, nghiên cứu tổng kết để áp dụng trên toàn quốc.

Nhắn nhủ tới cộng đồng doanh nghiệp, doanh nhân Việt Nam tại Diễn đàn, Thủ tướng mong muốn các doanh nghiệp hãy “phát huy mạnh mẽ lòng yêu nước, thể hiện khát vọng xây dựng một nền kinh tế tự cường, chung sức đồng lòng thực hiện sứ mệnh lịch sử quyết không để đất nước chúng ta rơi vào bẫy thu nhập trung bình, quyết tâm xây dựng một Việt Nam hùng cường, thịnh vượng”.

Theo TTXVN