Cần chế tài nghiêm khắc cho hành vi lạm dụng bia rượu

Tuy nhiên, những chế tài nghiêm khắc cho hành vi lạm dụng bia rượu là hết sức cần thiết và cần được điều chỉnh để theo kịp với thực tế xã hội.

Năm 2016, bà Hadzialic, nữ bộ trưởng 29 tuổi - trẻ nhất trong lịch sử Thụy Điển đã từ chức Bộ trưởng Giáo dục sau khi cảnh sát phát hiện chỉ số cồn trong máu của bà khi đang lái xe vừa tới mức tối đa cho phép. Bà Hadzialic cho rằng "tôi quyết định từ chức vì tôi tin rằng sự vi phạm của mình là nghiêm trọng".

Ở nhiều quốc gia được xem là “cái nôi của bia rượu” tuy hầu như chưa có nước nào xây dựng một luật riêng về phòng chống tác hại của bia rượu nhưng hành vi sử dụng bia rượu được quy định chặt chẽ trong các điều luật khác nhau. Chẳng hạn quy định về độ tuổi được sử dụng bia rượu sẽ được điều chỉnh trong luật “bảo vệ thanh thiếu niên” nhằm hạn chế những tác hại của bia rượu đối với trẻ vị thành niên. Người mua, sử dụng rượu bia buộc phải chứng minh đã trên 16 - 18 tuổi.

Ở một số quốc gia phát triển, việc sử dụng rượu bia trong khi lái xe có thể dẫn đến hình phạt bị cấm lái xe suốt đời nếu vi phạm với nồng độ nghiêm trọng. Nhiều quốc gia châu Âu còn có cả quy định sử dụng rượu bia nơi công cộng, cấm sử dụng rượu bia trên các phương tiện giao thông công cộng, cấm quảng cáo rượu bia… nhằm hạn chế việc những người say xỉn làm ảnh hưởng đến những người xung quanh cũng như hạn chế việc lạm dụng bia rượu.

Ở Việt Nam, Bộ luật Hồng Đức cũng đã quy định “vô cớ tụ tập uống rượu bị xử phạt 100 trượng”. Pháp luật giao thông hiện hành cũng quy định khá chặt chẽ về nồng độ cồn trong máu, trong khí thở đối với người điều khiển phương tiện giao thông. Bộ luật Hình sự cũng có quy định đối với người có hành vi phạm tội trong tình trạng “say xỉn”. Hành vi phạm tội trong tình trạng này vẫn bị xử lý hình sự như người bình thường - không được xem là tình tiết giảm nhẹ hoặc tăng nặng. Như vậy, nhìn một cách tổng thể, pháp luật hiện hành vẫn đang có những chế tài tương đối đầy đủ đối với những hành vi sử dụng bia rượu, chất kích thích. Tuy nhiên cùng với việc thay đổi hành vi của xã hội, trong những trường hợp cụ thể, cần phải có những quy định pháp luật nhằm điều chỉnh những hành vi đang phát sinh trong thực tế.

Những năm gần đây, số vụ tai nạn giao thông liên quan đến sử dụng rượu bia chiếm đến trên 70%, trong đó có rất nhiều vụ tai nạn đặc biệt nghiêm trọng gây chết nhiều người, tạo nên nỗi ám ảnh kinh hoàng đối với xã hội. Số người chết vì tai nạn giao thông tại Việt Nam trung bình khoảng 10.000 người/năm và đây vẫn được xem là con số thống kê chưa đầy đủ. Rất nhiều vụ trọng án, thậm chí là giết người hàng loạt liên quan đến rượu bia xuất hiện ngày càng nhiều. Cùng với việc Việt Nam đang “vươn lên” trở thành thị trường tiêu thụ bia rượu nhiều trong khu vực và thế giới thì bia rượu cũng ngày càng ảnh hưởng nghiêm trọng đến đời sống sức khỏe, gia đình và toàn xã hội người Việt…

Sau giờ làm, ngày nào cũng là “lễ hội bia rượu” đối với phần lớn người Việt, bất chấp những tác hại mà gần như… ai cũng biết. Điều này đồng nghĩa việc muốn điều chỉnh thói quen lạm dụng bia rượu hiện nay, không thể trông chờ vào ý thức tự giác của cộng đồng mà đòi hỏi cần phải có những quy định sát thực tế, đi kèm với biện pháp chế tài nghiêm khắc.

So với những thực tế đang diễn ra trong xã hội hiện nay, cùng với quy định nồng độ cồn đối với người tham gia điều khiển phương tiện giao thông thì hành vi sử dụng bia rượu quá mức quy định gây tai nạn cần phải được xử lý nặng hơn, phù hợp với xu hướng chung như ở các quốc gia khác. Ngoài những quy định pháp lý chung, cũng cần có những quy định, chế tài riêng (hoặc luật hóa) đối với cán bộ, công chức, viên chức Nhà nước về những hành vi này theo hướng nghiêm khắc hơn, đặc biệt là sử dụng bia rượu trong giờ làm việc.

Và không chỉ đối với việc tham gia giao thông, hành vi lạm dụng rượu bia cũng cần được điều chỉnh cả về độ tuổi sử dụng, quy định sử dụng rượu bia ở không gian công cộng cũng như những hành vi phạm tội do sử dụng rượu bia cần được xem là tình tiết tăng nặng, nhằm hạn chế tối đa những tác hại của bia rượu.

LÊ HIỀN