Đìu hiu nhà văn hóa thôn, khu dân cư

Người dân thị tứ Quang Phục, xã Quang Phục (Tứ Kỳ) tham gia buổi giới thiệu sản phẩm của một doanh nghiệp tại nhà văn hóa

Làm nơi họp là chính

Khi kinh tế - xã hội chưa phát triển, đời sống người dân, đặc biệt tại các vùng nông thôn còn khó khăn, NVH có tác dụng rất lớn đối với việc duy trì đời sống tinh thần cho nhân dân. Không đơn thuần là nơi hội họp, NVH còn được sử dụng để tổ chức các hoạt động như liên hoan văn nghệ, chiếu bóng, sinh hoạt hè cho thiếu nhi... Chị Nguyễn Thị Phương Thảo, cán bộ văn phòng - thống kê xã Quang Phục (Tứ Kỳ) vẫn nhớ ngày còn nhỏ theo chân các anh chị ra NVH thôn An Phòng (nay là thôn An Giang Phòng) tập nghi thức đội vào mỗi buổi tối mùa hè. Sân NVH lúc nào cũng đông vui, có cả người lớn ra chơi và xem thiếu nhi tập nghi thức. "Cứ khi nào có đội chiếu bóng lưu động về là sân NVH không còn một chỗ trống. Lần nào thôn tổ chức chương trình văn nghệ cũng có rất đông người đến xem", chị Thảo nhớ lại. Hiện NVH này vẫn đáp ứng được nhu cầu tổ chức các cuộc họp nhưng hoạt động vui chơi, giải trí không đông vui như xưa.

Hiện nay, không khí ở nhiều NVH thôn, KDC không còn đông vui như trước. Kinh tế phát triển, đời sống tinh thần của người dân không ngừng nâng cao do sự phát triển của ti vi, internet, điện thoại thông minh... khiến nhiều người không còn thích tới NVH tham gia các hoạt động. Vào dịp hè, các buổi sinh hoạt của các cháu thiếu niên, nhi đồng tại nhiều NVH cũng thưa vắng. Tại các vùng nông thôn, người trẻ tuổi đi học hoặc đi làm công ty, ít có thời gian tham gia các hoạt động do thôn tổ chức tại NVH.

NVH ở rất nhiều nơi được xây dựng khang trang, to đẹp nhưng chủ yếu được sử dụng làm nơi hội họp. Các hoạt động như sinh hoạt câu lạc bộ, văn nghệ, thể thao tại các NVH dù có nhưng ít người tham dự. Có không ít NVH không tổ chức được những hoạt động này do cơ sở vật chất, diện tích hạn chế. Ngoài các buổi họp và tuyên truyền pháp luật, NVH nhiều thôn, KDC trở thành điểm giới thiệu bán hàng của các công ty...

Ông Bùi Văn Lân, Trưởng KDC số 11, phường Bình Hàn (TP Hải Dương) cho biết NVH vẫn phát huy được công năng nhưng chủ yếu được sử dụng để tổ chức các cuộc họp của chi bộ, tổ dân vận (1 lần/tháng, cán bộ dân - chính - đảng và các chi hội, đoàn thể (3 tháng một lần)... "Sân NVH khu tôi rộng gần 300 m2, có câu lạc bộ dưỡng sinh tập vào buổi sáng nhưng ít người tham gia. Tủ sách NVH phong phú với hơn 400 đầu sách, báo nhưng chẳng mấy khi có người đến đọc", ông Lân nói.

Cần cách làm phù hợp

Không thể phủ nhận vai trò của NVH thôn, KDC trong việc duy trì và nâng cao đời sống tinh thần cho nhân dân. Người dân khi tham gia các hoạt động tại NVH không chỉ được sống trong không khí vui vẻ mà còn làm cho mối quan hệ cộng đồng, tình làng, nghĩa xóm thêm khăng khít, bền chặt. Nhưng hiện nay, các hoạt động mang tính chất vui chơi, giải trí tại các NVH thưa thớt, nhạt nhẽo, khó thu hút được đông đảo người dân tham gia.

Hằng năm, Trung tâm Văn hóa nghệ thuật tỉnh đều xây dựng đề cương hướng dẫn các thôn, KDC trong tỉnh duy trì các hoạt động giải trí tại NVH. Nhiều cuộc liên hoan văn hóa, văn nghệ được phát động tổ chức từ cấp thôn. Nhưng do không có kinh phí nên việc tổ chức các hoạt động rất khó khăn, thậm chí là không thực hiện được. Các địa phương gần như không có nguồn hỗ trợ cho hoạt động tại NVH thôn, KDC. Giám đốc Trung tâm Văn hóa nghệ thuật tỉnh Phạm Đăng Vích nêu ý kiến: "Ngân sách nhà nước nên bố trí một khoản để hỗ trợ duy trì hoạt động NVH các thôn, KDC. Có kinh phí họ mới tổ chức được các chương trình tạo điểm nhấn để thu hút người dân tham dự".

Khuôn viên NVH KDC số 11, phường Bình Hàn rộng rãi. Trưởng khu Bùi Văn Lân hiểu rằng chỉ cần đầu tư thêm một số bộ dụng cụ tập thể dục ngoài trời tại sân NVH thì chắc chắn sẽ thu hút được người dân. Xung quanh sân NVH cho trồng cây xanh, phía dưới đặt các bộ bàn ghế đá để mọi người chơi cờ. Chỉ có điều khu không biết lấy kinh phí đâu ra để thực hiện các dự định này.

Thực tế cho thấy nhiều thôn, KDC thực hiện xã hội hóa xây được nhà thi đấu bóng bàn, cầu lông... kết hợp với việc tận dụng khuôn viên rộng để tổ chức các sân chơi ngoài trời tại NVH đã thu hút được đông đảo nhân dân tham gia. Như thôn Đại Đình, xã Ngọc Kỳ (Tứ Kỳ) đã vận động xã hội hóa xây dựng được nhà thi đấu cầu lông trong khuôn viên NVH. Diện tích sân còn lại cũng được tận dụng để làm sân bóng chuyền hơi. Vào mỗi buổi chiều, không khí luyện tập thể thao ở đây rất sôi nổi. Không chỉ người dân trong thôn mà nhiều người từ các thôn, xã lân cận cũng đến tham gia.

Để NVH thực sự là địa điểm sinh hoạt cộng đồng, góp phần nâng cao đời sống tinh thần cho nhân dân thì phải đầu tư xây dựng nhiều sân chơi phù hợp với tình hình thực tế mỗi địa phương. Ông Nguyễn Xuân Thủy, Trưởng Phòng Văn hóa TP Chí Linh cho biết phong trào thể dục thể thao tại các NVH thôn, KDC trên địa bàn thành phố vào mỗi buổi chiều rất sôi nổi, thu hút đông đảo người dân tham gia do các thiết chế văn hóa được đầu tư khá đồng bộ. TP Chí Linh đã có chủ trương tiếp tục hỗ trợ NVH các thôn, KDC đầu tư các thiết chế văn hóa khi sáp nhập. "Các thiết chế văn hóa ở cơ sở cần được đầu tư đồng bộ mới phát huy được công năng của NVH thôn, KDC. Bên cạnh đó, các chương trình giao lưu, thi đấu văn nghệ, thể thao phải thường xuyên được tổ chức mới có thể thu hút đông đảo người dân tham gia", ông Thủy nói.

BÌNH MINH