Nỗ lực thực hiện các cam kết về dân số và phát triển

Tuyên truyền các biện pháp tránh thai hiện đại tại xã Quang Minh (Gia Lộc)

Tại hội nghị quốc tế này, 179 quốc gia trong đó có Việt Nam đã thông qua chương trình hành động với tầm nhìn sâu rộng trong lĩnh vực dân số và phát triển. Các quốc gia đồng thuận quan điểm cần đặt con người vào vị trí trung tâm. Hội nghị đã đưa ra một số cam kết như tăng tỷ lệ người sử dụng các biện pháp tránh thai hiện đại, giảm số con trung bình của một phụ nữ ở các nước kém phát triển, khống chế thành công tốc độ gia tăng dân số... 

Thời gian qua, công tác dân số của nước ta đã đạt được nhiều kết quả quan trọng, tốc độ gia tăng dân số được khống chế thành công. Tốc độ tăng dân số bình quân hằng năm 1,7% giai đoạn 1989-1999 đã giảm xuống dưới 1,2% giai đoạn 1999-2009 và còn khoảng 1% giai đoạn từ 2010 đến nay. Dân số nước ta năm 2018 đạt khoảng 95 triệu người. Ước tính quy mô dân số đã giảm khoảng 20 triệu người nhờ có các chính sách dân số - KHHGĐ phù hợp. 

Hải Dương đã triển khai thực hiện đồng bộ các giải pháp tuyên truyền, giáo dục và cung cấp các dịch vụ dân số, sức khỏe sinh sản, KHHGĐ đáp ứng nhu cầu của người dân, góp phần nâng cao chất lượng dân số, thực hiện các cam kết về dân số và phát triển. Bà Nguyễn Thị Hiền, Phó Chi cục trưởng Chi cục Dân số-KHHGĐ tỉnh đánh giá nhận thức của người dân đã thay đổi và ngày càng được nâng cao trong vấn đề chăm sóc sức khỏe sinh sản, KHHGĐ. Điều này thể hiện rõ khi tư tưởng phải có đông con, nhiều cháu nhất là ở những người cao tuổi đã dần thay đổi, chuyển sang việc dừng lại ở 2con để nuôi dạy cho tốt. Nếu năm 1989, trung bình mỗi phụ nữ của tỉnh có trên 3 con thì đã giảm xuống còn 2,05 con vào năm 1999 và kết quả này vẫn được duy trì từ đó đến nay. Việc duy trì bền vững mức sinh thay thế là yếu tố then chốt, nền tảng để thực hiện các mục tiêu khác như không sinh con thứ ba trở lên, kiểm soát mất cân bằng giới tính khi sinh để đưa tỷ số giới tính khi sinh trở về mức cân bằng tự nhiên. Công tác tuyên truyền và giáo dục chuyển đổi hành vi về dân số-KHHGĐ được xác định là một giải pháp cơ bản, được triển khai sâu rộng, thường xuyên ở các cấp, các ngành, đoàn thể, cộng đồng, tới các gia đình và từng cặp vợ chồng.

Tuyên truyền về các biện pháp tránh thai hiện đại tại Trạm Y tế xã Tiên Động (Tứ Kỳ)

Truyền thông trực tiếp được thực hiện thông qua đội ngũ báo cáo viên, tuyên truyền viên của các ban, ngành, đoàn thể và các cộng tác viên dân số ở thôn, khu dân cư, cán bộ dân số, y tế phù hợp với từng nhóm đối tượng. Đội ngũ cán bộ chuyên trách, cộng tác viên, tuyên truyền viên với phương châm “đi từng ngõ, gõ từng nhà, rà từng đối tượng” kiên trì, thường xuyên, liên tục tuyên truyền vận động đến từng cặp vợ chồng. Ngoài ra, việc tuyên truyền còn được lồng ghép trong các hội nghị, cuộc họp của các ban, ngành, đoàn thể, trong các buổi tiêm chủng mở rộng hằng tháng tại các trạm y tế; phát huy vai trò người có uy tín trong cộng đồng để tuyên truyền, vận động thực hiện chính sách dân số-KHHGĐ. Nhiều câu lạc bộ, mô hình truyền thông về dân số-KHHGĐ hoạt động hiệu quả. 

Dịch vụ dân số-KHHGĐ của tỉnh được mở rộng, chất lượng ngày càng nâng cao. Mạng lưới cung cấp dịch vụ KHHGĐ phát triển rộng khắp, gần dân. Phương thức cung cấp dịch vụ KHHGĐ được đổi mới, nhiều dịch vụ đã được đưa đến tận nơi người có nhu cầu. Các phương tiện tránh thai hiện đại (triệt sản, bao cao su, dụng cụ tử cung, thuốc cấy, thuốc tiêm, viên uống tránh thai) đa dạng, thuận tiện, an toàn. Năm 2009, toàn tỉnh có 88.368 người thực hiện các biện pháp tránh thai hiện đại, chỉ đạt 84% kế hoạch. Đến năm 2018, toàn tỉnh có 84.949 người sử dụng các biện pháp tránh thai hiện đại, vượt 6,2% kế hoạch. 

Thời gian tới, công tác dân số sẽ tiếp tục thực hiện các mục tiêu của Chương trình hành động ICPD, nhất là tập trung vào duy trì vững chắc mức sinh thay thế; đưa tỷ số giới tính khi sinh về mức cân bằng tự nhiên; tận dụng hiệu quả lợi thế cơ cấu dân số vàng; thích ứng với già hóa dân số một cách chủ động; phân bố dân số hợp lý; từng bước nâng cao chất lượng dân số và đặt trong mối quan hệ hữu cơ với phát triển kinh tế - xã hội...

HUYỀN TRANG