Brazil triển khai quân đội dập lửa cứu "lá phổi xanh" Amazon vì áp lực quốc tế

Ngày 23.8 (giờ địa phương), Tổng thống Brazil Jair Bolsonaro đã phê chuẩn quyết định triển khai các lực lượng vũ trang của nước này để hỗ trợ công tác chữa cháy trong rừng Amazon giữa bối cảnh áp lực quốc tế ngày càng tăng, theo hãng tin AFP.

Quyết định được đưa ra sau cuộc họp thảo luận phương án đối phó khủng hoảng vào cuối ngày giữa ông Jair Bolsonaro và các thành viên nội các. Việc triển khai quân đội cũng nhằm trấn áp các hoạt động tội phạm, trong đó có việc chặt phá rừng phi pháp ở những bang liên quan.

Theo sắc lệnh tổng thống, quân đội Brazil sẽ được điều tới các khu vực biên giới, các phần lãnh thổ bản địa, và những khu vực khác bị ảnh hưởng ở Amazon để hỗ trợ dập tắt đám cháy trong vòng 1 tháng. 

Họ sẽ phối hợp với lực lượng an ninh công cộng và các cơ quan bảo vệ môi trường. Ông Bolsonaro nhấn mạnh quân đội sẽ "hành động quyết liệt" để kiểm soát cháy rừng.

Tổng thống Brazil Jair Bolsonaro đến dự một buổi lễ của quân đội nước này nhân "Ngày người lính" tại trụ sở quân đội ở thủ đô Brasilia, Brazil ngày 23.8 - Ảnh chụp màn hình AP

Trước đó, nhiều cuộc biểu tình đã diễn ra ở Brazil và trên khắp thế giới từ Anh, Pháp cho tới Colombia để kêu gọi bảo vệ rừng Amazon - nơi được xem là 1/5 lá phổi của hành tinh và cần thiết để kiểm soát vấn đề biến đổi khí hậu - khỏi các đám cháy kéo dài nhiều tháng và trên diện rộng.

Cháy rừng Amazon cũng châm ngòi cho cuộc khẩu chiến giữa ông Bolsonaro và Tổng thống Pháp Emmanuel Macron. Ông Macron mô tả cháy rừng Amazon là một "cuộc khủng hoảng quốc tế" và nên là vấn đề ưu tiên hàng đầu, được thảo luận tại hội nghị thượng đỉnh G7 ở Pháp vào cuối tuần này.

Ông Macron còn tuyên bố sẽ ngăn chặn một thỏa thuận thương mại giữa Liên minh châu Âu (EU) và khối Thị trường chung Nam Mỹ (MERCOSUR), mà Brazil hiện là một trong các thành viên. Ireland cũng đưa ra lời đe dọa tương tự nhằm vào Brazil.

Ảnh chụp từ trên không cho thấy cháy rừng xảy ra trong rừng Amazon, cách thành phố Porto Velho, bang Rondonia, Brazil hôm 23.8 - Ảnh: AFP

Theo AFP, các số liệu chính thức cho thấy từ đầu năm đến nay, có 76.720 vụ cháy rừng đã diễn ra ở Brazil - con số cao nhất được ghi nhận kể từ năm 2013. Giới chuyên gia đổ lỗi cho tình trạng chặt phá rừng tràn lan, khi người ta phá rừng lấy đất trống trong suốt mùa khô kéo dài nhiều tháng để làm nương rẫy hoặc chăn thả gia súc.

Trong khi đó, ông Bolsonaro quy trách nhiệm của các vụ cháy rừng ở Amazon cho tình trạng khô hạn ngày càng tăng. Ông cáo buộc các nhà hoạt động vì môi trường và các tổ chức phi chính phủ (NGO) đang khuấy lên "tâm lý môi trường" để gây tổn hại các lợi ích kinh tế của Brazil. Ông còn cáo buộc các NGO gây ra các vụ cháy.

Ảnh vệ tinh chụp hôm 21.8 cho thấy khói bốc lên từ một đám cháy rừng ở Nova Bandeirantes, bang Mato Grosso, Brazil - Ảnh chụp màn hình AP

Theo Viện nghiên cứu không gian quốc gia Brazil (INPE), chỉ trong 2 ngày 21 và 22.8, khoảng 700 vụ cháy rừng mới xảy ra, gây ô nhiễm không khí ở nhiều thành phố lớn như Sao Paulo - nơi khói đen dày đặc khiến bầu trời ban ngày như biến thành ban đêm vào đầu tuần này.

"Quy mô các vụ cháy rừng diễn ra ở Amazon thật sự gây sốc, đồng thời đe dọa không chỉ Brazil và các quốc gia bị ảnh hưởng khác, mà còn cả thế giới" - Thủ tướng Đức Angela Merkel ngày 23.8 nhận định.

Rừng mưa nhiệt đới Amazon có diện tích hơn 7 triệu km2, chiếm 60% lãnh thổ Brazil và trải dài trên lãnh thổ nhiều nước khác ở Nam Mỹ. Theo đài BBC, các vụ cháy rừng thường xuyên xảy ra ở Amazon vào mùa khô, kéo dài từ tháng 7 tới tháng 10.

Người biểu tình phản đối chính quyền Tổng thống Brazil Jair Bolsonaro vì các vụ cháy rừng ở rừng mưa Amazon trên đường phố Rio de Janeiro, Brazil ngày 23.8 - Ảnh: AFP

BÌNH AN (Tuổi trẻ)