Thủ đoạn mới của “cát tặc"

Bãi sông Thái Bình qua xã Minh Tân (Nam Sách) bị sạt lở do khai thác cát trái phép

Còn “điểm nóng”

Huyện Nam Sách có 4 tuyến sông lớn chảy qua là Thái Bình, Kinh Thầy, Kinh Môn và Lai Vu với chiều dài gần 40 km. Toàn huyện có 900 ha đất bãi ngoài sông nên có trữ lượng cát san lấp lớn. Một số vị trí đáy sông còn có các mỏ cát đường kính hạt lớn. Huyện lại giáp ranh với nhiều khu đô thị, khu công nghiệp, khu dân cư có nhu cầu về cát san lấp mặt bằng, xây dựng... Với những đặc điểm trên, tại các tuyến sông trong huyện thường xuyên xảy ra tình trạng KTCTP.

Từ ngày 16.11.2018-10.9.2019, lực lượng công an huyện đã trực tiếp và phối hợp bắt giữ 47 trường hợp KTCTP, phạt tổng số tiền gần 800 triệu đồng. Nam Sách là địa phương bắt giữ và xử lý nhiều trường hợp KTCTP nhất tỉnh. Tuy nhiên, tình trạng KTCTP trên các tuyến sông trong huyện vẫn diễn biến phức tạp, nhất là tại các đoạn qua các xã Minh Tân, An Sơn, Hiệp Cát, Nam Hưng, An Bình, Cộng Hòa. Hoạt động của “cát tặc” trong thời gian qua khiến bãi màu của các xã Cộng Hòa, Minh Tân bị sạt lở nghiêm trọng, ảnh hưởng đến dòng chảy của các tuyến sông, đe dọa an toàn đê điều. Một số hộ nuôi cá lồng tại các xã Nam Hưng, Minh Tân... cũng bị ảnh hưởng.

Thanh Hà đã thực hiện quyết liệt các biện pháp phòng chống KTCTP. Đến nay, tình trạng khai thác đất, cát trái phép trong huyện không còn ngang nhiên, thường xuyên như trước nhưng vẫn diễn ra ở một số địa phương. Từ đầu năm đến ngày 13.9, đoàn kiểm tra liên ngành của huyện đã bắt giữ, xử lý 9 trường hợp khai thác đất, cát trái phép, xử phạt 265 triệu đồng.

Theo Công an tỉnh, hiện có 9 trong tổng số 12 huyện, thành phố có hoạt động KTCTP. Đặc biệt, toàn tỉnh vẫn còn những “điểm nóng” về KTCTP như một số đoạn trên sông Thái Bình qua các xã của huyện Nam Sách, khu vực Phả Lại (TP Chí Linh); sông Kinh Thầy qua xã Nhân Huệ, các phường Cổ Thành, Văn An, Đồng Lạc (TP Chí Linh); sông Kinh Môn qua các xã Lạc Long, Thượng Quận, Hiến Thành (Kinh Môn)...

Thuê người địa phương khác

Không hoạt động ngang nhiên như trước nhưng hiện "cát tặc" dùng nhiều thủ đoạn tinh vi hơn để đối phó với các cơ quan chức năng.

Theo đại diện Công an huyện Nam Sách, các đối tượng KTCTP thường bố trí người để theo dõi lực lượng chức năng ở ngay tại các cơ quan, địa điểm đậu ca nô, tàu tuần tra. Bọn chúng bố trí canh gác, đi lại trên đê, dốc lên đê, dốc xuống bãi... để thông báo cho tàu dừng hoạt động, di chuyển sang bờ đối diện khi bị kiểm tra, bắt giữ. Một số đối tượng còn tự chế tạo, thay đổi thiết kế để vừa thuận tiện KTCTP vừa có thể bỏ chạy khi bị lực lượng chức năng kiểm tra, bắt giữ....

Hiện “cát tặc” không còn dám hoạt động ban ngày mà tập trung KTCTP vào ban đêm. Phương tiện vừa di chuyển, vừa khai thác. Đặc biệt, các đối tượng dùng một phương tiện hút cát rồi san tải sang nhiều phương tiện khác. Các phương tiện khác không trang bị ống hút, chỉ vận chuyển nên khi bị kiểm tra thì có thể nhanh chóng bỏ chạy sang địa bàn giáp ranh. 

Không chỉ sử dụng các phương tiện chuyên dụng, một số đối tượng cầm đầu còn thuê các phương tiện không có đăng ký, đăng kiểm và là nơi sinh sống của các gia đình để KTCTP. Chính vì vậy, khi bị bắt giữ, trên tàu đa phần chỉ có người già, phụ nữ, trẻ em gây áp lực và khó khăn cho lực lượng chức năng, nhất là trong việc trông giữ, tịch thu tang vật vi phạm. Ông Phạm Đức Ban, Trưởng Phòng Tài nguyên và Môi trường huyện Thanh Hà cho biết: “Chủ phương tiện KTCTP thường vắng mặt, thuê người có hiểu biết pháp luật hạn chế để đối phó và gây khó khăn cho lực lượng bắt giữ. Những người làm thuê chủ yếu là người ở địa phương khác nên việc nắm tình hình và quản lý đối tượng cũng gặp khó”.

Hiện nay, nhu cầu cát san lấp trong tỉnh và một số địa phương lân cận rất lớn. Lợi nhuận từ hoạt động KTCTP cao. Vì vậy, thời gian tới dự báo tình trạng KTCTP còn diễn biến phức tạp, phát sinh nhiều thủ đoạn mới. Trước tình trạng trên đòi hỏi các cơ quan, địa phương, nhất là lực lượng công an cần có những biện pháp đồng bộ, quyết liệt để nâng cao hiệu quả phòng chống KTCTP trên các tuyến sông trong tỉnh.

HẠO NHIÊN