Sụp đổ dây chuyền vì Covid-19

Allie và Chris Lyons là chủ nhà Table 20 nổi tiếng ở Cartersville, Georgia (Mỹ). Trong hai tuần, họ tính chỉ còn 6.000 USD tiền mặt, sau khi trả lương nhân viên, bảo hiểm và tiền thuê nhà.

Các ca nhiễm Covid-19 đầu tiên ở Cartersville được xác nhận vào ngày 11.3. Trong bối cảnh doanh số giảm mạnh, vợ chồng này đã sa thải tất cả nhân viên, chỉ chừa lại hai người. Họ đề nghị chủ nhà và ngân hàng cứu trợ. Họ cũng hủy đặt hàng mọi thứ, từ khăn trải bàn cho đến rượu.

Cartersville là một đô thị nhỏ 21.000 dân, cách Atlanta một giờ lái xe. Tuy nhiên, mỗi quyết định của Table 20 tại đó lan rộng xa hơn nhiều cộng đồng này. Nó là một ví dụ cho thấy những rắc rối mà một doanh nghiệp nhỏ phải đối mặt sẽ ảnh hưởng thế nào đến nền kinh tế Mỹ.

Cặp vợ chồng Chris và Allie Lyons bên trong nhà hàng không còn đón khách của họ. Ảnh: WSJ

Số ca nhiễm Covid-19 được xác nhận ở Mỹ đã tăng 15.000 trong tuần này. Doanh nghiệp càng nhỏ càng chịu tác động nghiêm trọng của khủng hoảng. Họ có xu hướng hoạt động dựa trên tỷ suất lợi nhuận mỏng và ít dự trữ tiền mặt. Nhưng họ sử dụng khoảng 60 triệu người Mỹ, hoặc gần một nửa lực lượng lao động tư nhân.

William Dunkelberg, Kinh tế trưởng của Liên đoàn Kinh doanh Độc lập Quốc gia cho biết, với ít vốn, các doanh nghiệp nhỏ gặp nhiều khó khăn về việc quyết định có nên trả tiền thuê nhà, công nhân hay hóa đơn từ chuỗi cung ứng của họ hay không.

Không giống như một số bang, Georgia không yêu cầu các nhà hàng đóng cửa nhưng Thống đốc Brian Kemp khuyến khích người dân đặt về nhà hoặc mua mang đi và hạn chế các cuộc tụ họp công cộng quá 10 người.

Khi Lyons mở Table 20 tại trung tâm thành phố lịch sử Cartersville vào năm 2016. Họ chi khoảng 225.000 USD để biến cửa hàng bánh sandwich cũ thành một nhà hàng cao cấp. Trước đại dịch, nhà hàng 70 chỗ thu về khoảng 17.500 USD một tuần thông thường, đôi khi nhiều hơn. Vào một ngày cuối tuần thông thường, khách phải chờ một tiếng rưỡi để có bàn.

Vào thứ ba (17.3), khi các lời kêu gọi tự cách ly tăng lên, nhà hàng chỉ đón 8 người. Ngày hôm sau, hai vợ chồng đóng cửa phòng ăn. Bây giờ, họ đang cố gắng sống sót bằng cách bán các bữa ăn mang về kiểu gia đình. "Sự nghiệp của chúng tôi đang sụp đổ", Lyons nói.

Lyons đã liên lạc với chủ nhà, một người về hưu đã rời khỏi thị trấn, để thương lượng về khoảng 2.500 USD tiền thuê hàng tháng. Cô không mấy lạc quan vì mối quan hệ với chủ nhà xấu đi từ lần bất đồng trong việc cải tạo mặt bằng. Đến trưa thứ sáu (20/3), đã có 40 trường hợp dương tính được xác nhận tại quận Bartow, nơi tọa lạc của nhà hàng.

Người cho vay

Khi tác động kinh tế của đại dịch rõ ràng hơn vào tuần trước, những người cho Table 20 vay, gồm một ngân hàng và một hiệp hội tín dụng địa phương, bắt đầu  xác định những người vay có nguy cơ cao nhất.

Ngân hàng Thế kỷ Georgia tại Cartersville có tài sản trị giá 210 triệu USD. Họ đang điều chỉnh khoản vay 113.000 USD của cặp vợ chồng, cho phép chỉ trả lãi. Điều này có nghĩa họ thu khoảng 500 USD thay vì 1.800 USD mỗi tháng như trước.

Trong cuộc họp thứ ba thường kỳ, hội đồng bảy thành viên của ngân hàng đã xem xét danh mục cho vay và dự trữ tổn thất cho vay. Vào thứ sáu (20.3), ngân hàng đã giữ cho ba chi nhánh tiếp tục hoạt động. Họ sẽ tiếp tục trả cho 35 nhân viên mức lương đầy đủ ngay cả khi quyết định giảm giờ làm. Về phía khách hàng bị ảnh hưởng bởi đại dịch, họ trì hoãn các khoản thanh toán gốc và miễn các khoản phí và lệ phí trả trễ.

Giám đốc điều hành của Century Bank, Richard Drews. Ảnh: WSJ

Giám đốc điều hành của Century Bank, Richard Drews, nói rằng các nhà quản lý đang thúc giục ngân hàng hỗ trợ các khách hàng bị ảnh hưởng. Tuy nhiên, quyết định của Fed về việc giảm lãi suất gần bằng 0 sẽ làm giảm lợi nhuận của họ.

Trong khi đó, Coosa Valley Credit Union, tổ chức cho Lyons vay 15.600 USD để mua một chiếc xe tải chở thực phẩm năm ngoái đã cho trì hoãn khoản thanh toán 314 USD trong một tháng, và có thể nhiều hơn. Saunders Jones, Giám đốc cho vay của Coosa Valley Credit Union cho biết đã nhận được hơn một chục cuộc gọi và tin nhắn mỗi ngày từ những người vay bị ảnh hưởng nặng nề bởi đại dịch.

Coosa Valley Credit Union đang thực hiện kế hoạch hỗ trợ khó khăn và sẽ trình bày cho các thành viên hội đồng vào tuần tới. Nó bao gồm khả năng giảm 50% thanh toán khoản vay trong tối đa 6 tháng. Liên minh tín dụng này có tài sản trị giá 355 triệu USD, gần 44.000 thành viên, 103 nhân viên và 257 khoản vay kinh doanh với tổng trị giá gần 26 triệu USD.

Đội ngũ nhân viên

Lyons đã gọi nhân viên của mình đến nhà hàng vào thứ hai (16.3), để đề nghị mọi người nộp đơn xin trợ cấp thất nghiệp, trừ hai người được giữ lại làm việc. Vợ chồng cô đã giảm được 45% số tiền phải chi trả trong kỳ thanh toán này. Họ hy vọng sẽ cắt giảm gần 75% chi tiêu cho kỳ thanh toán tiếp theo.

Tiffany Herron, trong số những người bị sa thải, kiếm được khoảng 500 USD mỗi tuần để bổ sung thu nhập, bên cạnh nghề môi giới bất động sản. Nhưng bây giờ, những người bán nhà không muốn đón tiếp ai và cũng chẳng ai đi kiếm nhà. "Tất cả mọi thứ đều đóng băng", cô nói.

Allie Lyons (bên trái) và nhân viên phục vụ duy nhất còn lại Ashten McBride. Ảnh: WSJ

Ashten McBride, 23 tuổi, nhân viên phục vụ duy nhất còn lại, nhận mức lương cơ bản là 2,13 USD một giờ. "Khi một cái gì đó như thế này xảy ra, nó rất đáng sợ", cô nói. McBride sống cùng dì, chú và bảy người thân khác. Dì của cô làm việc trong một quán ăn tự phục vụ ở trường; hai anh em họ, làm việc tại Walmart, đã bị cắt giảm giờ làm. Hiện tại, cô tập trung vào lo việc trả tiền cho thực phẩm và tiền thuê nhà. "Mỗi USD chi tiêu bây giờ đều phải cân nhắc", cô nói thêm.

Casey Brazell, 21 tuổi, một nhân viên bị sa thải khác, đang sống cùng chồng chưa cưới và hai người bạn cùng phòng. Cô đang đánh giá lại ngân sách cho đám cưới của mình cũng như kế hoạch về một căn nhà đẹp.

Các nhà cung cấp

Table 20 từng giành giải thưởng địa phương cho các món ăn sáng tạo, thu hút nhiều người sành ăn và doanh nghiệp. Nhưng giờ, họ bán những bữa ăn cơ bản cho gia đình 4 người ăn với giá 45 USD. Thực đơn phục vụ mới đồng nghĩa doanh thu của trang trại rau thủy canh Mama J’s Produce giảm theo.

John Jerauld, người điều hành trang trại cùng mẹ trong một thập kỷ, thường giao hàng cho 20 nhà hàng một hoặc hai lần một tuần. Tuần này, anh không giao hàng vào thứ ba và chỉ một lần vào thứ năm. "Những nhà hàng khác thực sự đóng cửa hoặc chỉ bán mang đi", anh nói.

John Jerauld làm việc trong trang trại Mama J’s. Ảnh: WSJ

Cuối tuần trước, rau diếp, rau arugula và củ cải non của Mama J’s còn đắt khách ở một chợ nông sản địa phương. Nhưng chợ phiên cuối tuần ngoài trời này hiện đã đóng, ít nhất là nửa tháng. John Jerauld đành bán rau qua trang fanpage của nông trại. Anh cũng chuẩn bị cho khách đặt mua qua một website.

Bán rượu, phần lợi nhuận nhất trong kinh doanh nhà hàng và 15% doanh thu của Table 20, là một chuyện buồn khác. Lyons ban đầu đã cắt giảm số lượng rượu đặt mua. Sau đó, họ tạm dừng mua rượu hoàn toàn trong tuần này.

Krista Duncan là một chuyên gia về rượu của Eagle Rock Distribution, một trong tám đại diện bán hàng làm việc vớiTable 20. Cô nói rượu vẫn được tiêu thụ mạnh ở các cửa hàng tạp hóa nhưng tại quán bar và nhà hàng địa phương thì lao dốc, vì hầu hết đã đóng cửa.

Lyons cũng đã hủy đặt hàng 500 USD một tháng với Jackson Mat & Towel Service, một doanh nghiệp gia đình cung cấp khăn trải bàn và khăn ăn. Họ có khoảng 300 khách hàng, chủ yếu là các nhà hàng. Khoảng 25% vẫn giữ đặt hàng và 50% khác đã chuyển sang bán mang đi nên cắt giảm một nửa đơn hàng. Ông chủ công ty nói sẽ làm bất cứ điều gì có thể để tiếp tục trả lương cho bảy nhân viên của mình. Một người đang mang thai và số khác đang theo các lớp học trực tuyến ban đêm. "Chúng tôi coi họ như con của mình", ông nói.

Bên ngoài Georgia

Tổng doanh thu của nhà hàng Mỹ được dự đoán sẽ đạt gần 900 tỷ USD trong năm nay, trước khi có sự cố Covid-19, theo dữ liệu từ Hiệp hội Nhà hàng Quốc gia. Dự báo ban đầu cho thấy, giờ thì ngành này có thể lỗ ít nhất 225 tỷ USD vì đại dịch.

Để tiết kiệm khoảng 500 USD mỗi tháng, Table 20 đã dừng hợp đồng với dịch vụ đặt bàn trực tuyến OpenTable. Họ cũng ngừng dịch vụ với MiCamp Solutions, một công ty cung cấp dịch vụ xử lý thẻ tín dụng và phần mềm hoạt động cho khoảng 16.000 thương nhân. Table 20 thường chi khoảng 2.000 đô la một tháng cho phí xử lý. "Rất nhiều quán bar và nhà hàng của chúng tôi đã giảm doanh thu hơn 50%", Micah Kinsler, CEO công ty cho biết.

Vào thứ tư (18.3), ông Farrar, đầu bếp của Table 20, đang kiểm tra công thức món Water Pie, một loại sữa trứng làm từ bột mì, nước, đường và một ít bơ. Nhưng nhà hàng hết vani nên ông thay bằng rượu whisky vani. Đội ngũ của nhà hàng đã ăn thử món này. Cô Lyons dự định thêm nó vào thực đơn phục vụ và hy vọng thu hút được sự chú ý của khách hàng trên truyền thông xã hội.

Theo VnExpress