Vụ Trần Bắc Hà: Thất thoát nghìn tỷ đồng, các bị can là cựu cán bộ BIDV khai gì?

Ông Trần Bắc Hà, cựu Chủ tịch hội đồng quản trị BIDV

Ông Trần Bắc Hà đã khai gì?

Như đã thông tin, lợi dụng chức vụ Chủ tịch Hội đồng quản trị (HĐQT) Ngân hàng Đầu tư và Phát triển Việt Nam (BIDV), ông Trần Bắc Hà đã có hàng loạt sai phạm, lấy danh nghĩa BIDV trực tiếp thực hiện các hoạt động xúc tiến đầu tư tại Hà Tĩnh cho công ty "sân sau" do ông Hà sáng lập.

Ông Hà chỉ đạo phê duyệt cấp tín dụng với các ưu đãi trái quy định cho 2 công ty sân sau là Công ty CP Tập đoàn An Phú (do Trần Duy Tùn, con trai ông Hà làm chủ) và Công ty CP chăn nuôi Bình Hà (do ông Hà nhờ 3 cá nhân không có năng lực tài chính đứng tên thành lập).

Các công ty này sau khi được phê duyệt cho vay, nhận tiền giải ngân đã chiếm đoạt tiền để sử dụng cá nhân và góp vốn lòng vòng, sử dụng vốn vay không đúng mục đích, dẫn đến việc bị thua lỗ, gây thiệt hại cho BIDV hơn 1.500 tỷ đồng. Cơ quan điều tra xác định trách nhiệm cao nhất thuộc về cá nhân ông Trần Bắc Hà.

Kết luận điều tra xác định, hành vị của ông Trần Bắc Hà đã phạm vào tội vi phạm quy định về hoạt động ngân hàng, hoạt động khác liên quan đến hoạt động ngân hàng. 

Ngày 14.8.2019, cơ quan cảnh sát điều tra Bộ Công an đã ra quyết định đình chỉ điều tra bị can đối với ông Trần Bắc Hà, do ông Hà tử vong do bệnh lý trong quá trình tạm giam tại Trại tạm giam T771 Bộ Quốc phòng.

Cấp dưới khai bị ông Hà thúc ép

Trong vụ án, ông Trần Lục Lang (nguyên Phó Tổng giám đốc BIDV phụ trách quản lý rủi ro, thành viên phân ban quản trị rủi ro tín dụng, đầu tư) và ông Đoàn Ánh Sáng (nguyên Phó Tổng giám đốc BIDV phụ trách khách hàng doanh nghiệp, Thành viên phân ban quản lý rủi ro tín dụng, đầu tư) bị đề nghị truy tố về tội vi phạm quy định về hoạt động ngân hàng, hoạt động khác liên quan đến hoạt động ngân hàng.

Quá trình điều tra, ông Lang khai đã ký phê duyệt báo cáo thẩm định rủi ro, ký phê duyệt "Thống nhất báo cáo Tổng giám đốc, Chủ tịch HĐQT" trên các tờ trình ban lãnh đạo của ban quản lý rủi ro tín dụng, trình HĐQT xem xét phê duyệt điều sửa đổi các điều kiện tín dụng đối với dự án của Công ty Bình Hà, ký các công văn chấp thuận sửa đối điều kiện cấp tín dụng đối với dự án chăn nuôi bò giống và bò thịt tại tỉnh Hà Tĩnh của Công ty Bình Hà.

Ông Lang cho rằng mình làm đúng theo đề nghị của ban quản lý rủi ro tín dụng, đã được HĐQT hoặc ông Trần Bắc Hà phê duyệt.

Ông Lang khai rằng, qua báo cáo thẩm định rủi ro của Ban quản lý rủi ro tín dụng, ông Lang thấy Công ty Bình Hà và Dự án chăn nuôi bỏ giống - bò thịt do Công ty Bình Hà làm chủ đầu tư tiềm ẩn nhiều rủi ro, nhưng Tổ thẩm định chung và Ban Quản lý rủi ro vẫn thẩm định và đề xuất cho vay với các điều kiện ưu đãi hơn so với chính sách của BIDV, nên ông Lang đã phê 2 nội dung: yêu cầu bổ sung thêm vốn tự có và tài sản bảo đảm của chủ đầu tư hoặc bên thứ 3 phải đảm bảo tối thiểu 30%, và yêu cầu 3 cổ đông của Công ty Bình Hà chứng minh năng lực tài chính, dù điều kiện đáp ứng điều kiện của Ngân hàng BIDV, để đảm bảo việc thực hiện dự án có hiệu quả.

Tuy nhiên, sau đó ông Võ Hải Nam, Giám đốc Ban Quản lý rủi ro báo cáo lại ông Trần Bắc Hà. Ông Hà đã gọi ông Lang lên chửi. Ông Nam nhờ ông Lang ký lại báo cáo thẩm định rủi ro, bỏ các điều kiện như ông Lang đã phê như trên.

Bị can Lang khẳng định lúc đầu chỉ biết Công ty Bình Hà là sản phẩm của liên doanh giữa Công ty CP Tập đoàn An Phú và Công ty CP Tập đoàn Hoàng Anh Gia Lai của ông Đoàn Nguyên Đức.

Mãi đến giữa năm 2018, khi gặp ông Đức, ông Lang mới biết Công ty Bình Hà và dự án chăn nuôi bò tại tỉnh Hà Tĩnh do Công ty Bình Hà làm chủ đầu tư là của ông Hà. Tập đoàn Hoàng Anh Gia Lai chỉ tham gia ban đầu, sau đó ông Hà đẩy Tập đoàn Hoàng Anh Gia Lai ra khỏi Công ty Bình Hà để toàn quyền quản lý và điều hành Công ty Bình Hà, và Dự án chăn nuôi bò. 

Tương tự, ông Đoàn Ánh Sáng cũng khai nhận đã ký quyết định thành lập Tổ thẩm định chung của BIDV để thực hiện việc thẩm định, đề xuất đối với Dự án chăn nuôi bò giống và bò thịt tại Hà Tĩnh do Công ly Bình Hà làm chủ đầu tư, theo cơ chế dự án lớn, đặc thù và ký phê duyệt tại Báo cáo để xuất tín dụng của tổ thẩm định chung; ký phê duyệt đồng ý tại báo cáo đề xuất điều chỉnh tín dụng của ban khách hàng doanh nghiệp lớn

Ông Sáng còn khai, thời điểm ông Sáng ký quyết định thành lập tổ thẩm định chung của BIDV, ông Lê Ngọc Lâm mới được bổ nhiệm phó tổng giám đốc, kiêm giám đốc ban khách hàng doanh nghiệp. Vì vậy, ông Lâm không thể vừa ký giám đốc ban vừa là phó tổng giám dốc phê duyệt, nên ông Sáng mới ký thay.

Việc ông Sáng ký phê duyệt tại Báo cáo đề xuất thẩm định chung số 473 là do ông Hà nhiều lần thúc ép và chỉ đạo ráo riết: "Dự án có thiếu điều kiện gì thì cấp thẩm quyền HĐQT ra quy định sẽ quyết định, cứ ký đúng thực trạng Tổ thẩm định trình là thiếu điều kiện đó".

Lúc đầu, khi ông Sáng chỉ biết Công ty Bình Hà là chủ đầu tư dự án do 3 cổ đông thành lập, có sự tham gia của Tập đoàn Hoàng Anh Gia Lai. Nhưng sau này, khi Công an tỉnh Hà Tĩnh điều tra về dự án chăn nuôi bò của Công ty Bình Hà, ông Sáng mới biết Công ty Bình Hà là sản phẩm của Công ty CP Tập đoàn An Phú, do con trai ông Trần Bắc Hà làm Chủ tịch HĐQT và Dự án Chăn nuôi bò do Công ty Bình Hà làm chủ đầu tư là của ông Trần Bắc Hà.

Khi đó, dự án chăn nuôi bò của Công ty Bình Hà đã bắt đầu đổ vỡ, ông Sáng và ông Phan Đức Tú - tổng giám đốc (nay là chủ tịch HĐQT) đã làm việc với ông Trần Bắc Hà, yêu cầu ông Hà phải có trách nhiệm khắc phục hậu quả và hoàn trả tiền cho BIDV.

Khi đó, ông Hà có đề nghị BIDV cho tái cơ cấu lại khoản vay của Công ty Bình Hà thêm vài năm, ân hạn lãi suất và thời hạn trả nợ. Khi đó, ông Hà sẽ lấy doanh thu từ hoạt động đầu tư nông nghiệp tại Lào và Campuchia để trả nợ cho BIDV khoảng 200 tỷ đồng/năm, đến khi hết dư nợ.

Theo Tuổi trẻ