Ninh Giang: "Đói" vốn, 3 xã cuối cùng khó về đích

Trường Mầm non Đông Xuyên đang được xây dựng từ nguồn hỗ trợ năm 2019 của UBND tỉnh

Nhiều khó khăn

Những năm qua, phong trào xây dựng NTM trên địa bàn huyện Ninh Giang đã có chuyển biến tích cực. Theo thống kê, huyện có 16 xã đã đạt chuẩn NTM, còn 3 xã chưa hoàn thành là Đông Xuyên, Vạn Phúc và Kiến Quốc. Những xã này đều có đặc điểm chung là xuất phát điểm thấp, nội bộ lãnh đạo xã có nhiều biến động, năng lực hạn chế, nguồn lực của địa phương còn yếu, những tiêu chí còn thiếu cần vốn đầu tư lớn...

Xã Đông Xuyên đã hoàn thành 17 trong tổng số 19 tiêu chí NTM, 2 tiêu chí chưa hoàn thành và đều cần rất nhiều kinh phí xây dựng là cơ sở vật chất trường học và cơ sở vật chất văn hóa. Cả 3 cấp trường của Đông Xuyên đều chưa đạt chuẩn quốc gia. Trước đây, địa phương chưa có trường mầm non tập trung nên các cháu học tại điểm trường thôn Xuyên Hử và thôn Đông Cao. Các phòng học này xây dựng từ lâu, đã xuống cấp nghiêm trọng, không bảo đảm cho việc dạy và học. Năm 2019, sau khi chọn được vị trí xây dựng trường, UBND tỉnh hỗ trợ cho xã Đông Xuyên (thuộc diện đặc biệt khó khăn) 15 tỷ đồng xây dựng 12 phòng học. Dù vậy, các hạng mục khác như nhà hiệu bộ, bếp ăn bán trú, tường bao quanh trường... vẫn chưa thể xây dựng vì thiếu vốn. Hiện nay, trường tiểu học thiếu 6 phòng học, phòng học chức năng, nhà hiệu bộ vẫn là nhà cấp 4. Trường THCS cũng thiếu 6 phòng học và các phòng chức năng. Đông Xuyên chưa có nhà văn hóa trung tâm xã và sân thể thao theo quy hoạch.

Xã Vạn Phúc cũng còn 3 tiêu chí chưa hoàn thành là văn hóa, cơ sở vật chất văn hóa và trường học. Theo quy định phải có trên 70% số thôn trong xã được công nhận danh hiệu "Làng văn hóa" thì xã đó mới hoàn thành tiêu chí văn hóa. Hiện nay, Vạn Phúc mới có 2 trong 4 thôn đạt danh hiệu này. Trong 4 thôn của Vạn Phúc, mới có thôn 1 có nhà văn hóa. Trong 3 cấp trường học của xã, mới chỉ có trường tiểu học đạt chuẩn quốc gia. Mặc dù trường mầm non đã được xây dựng ra khu mới nhưng vẫn còn thiếu bếp ăn bán trú; dụng cụ, đồ chơi ngoài trời chưa bảo đảm theo quy định. Trường THCS còn thiếu 2 phòng học, 2 phòng chức năng, sân tập thể dục của học sinh.

Mong mỏi hỗ trợ 

Cùng với 3 huyện Tứ Kỳ, Kim Thành và Thanh Hà, năm nay Ninh Giang đăng ký hoàn thành huyện NTM. Để đạt được mục tiêu thì 3 xã cuối cùng của huyện phải đạt chuẩn. Có thể nói, đây là một nhiệm vụ rất quan trọng và không dễ thực hiện đối với các địa phương trên. Trong quá trình triển khai, có xã quyết tâm, nhưng có xã cũng rất băn khoăn không biết có thể hoàn thành được hay không.

Các xã này đều mong UBND huyện Ninh Giang và UBND tỉnh sớm ban hành cơ chế, chính sách hỗ trợ cho các địa phương. Để cán đích NTM, Đông Xuyên dự kiến cần khoảng 22,6 tỷ đồng, trong đó khoảng 14,1 tỷ đồng xây dựng cơ sở vật chất trường học, còn lại là xây dựng cơ sở vật chất văn hóa. Từ đầu năm 2020, khi xây dựng kế hoạch NTM, xã đã tính toán các nguồn lực thực hiện các công trình. Địa phương dự kiến quy hoạch 160 lô đất đấu giá chuyển quyền sử dụng đất, thu từ nguồn xử lý đất dôi dư, xen kẹp, đền bù đất công điền được 12,6 tỷ đồng, còn lại chờ vào nguồn hỗ trợ của tỉnh và huyện. Mặc dù đã có kế hoạch nhưng Đông Xuyên cũng không chắc chắn có thể huy động được các nguồn vốn vì ảnh hưởng của dịch Covid-19, nhiều hoạt động đang tạm ngừng lại. Những xã đã hoàn thành NTM từ những năm trước đều nhận được hỗ trợ của tỉnh nên Đông Xuyên cũng rất kỳ vọng vào nguồn vốn này. "Hiện nay nguồn lực địa phương rất hạn chế vì huy động nhân dân đóng góp khó khăn, trên địa bàn xã không có doanh nghiệp. Nếu không có nguồn hỗ trợ của tỉnh và huyện thì địa phương khó về đích", ông Bùi Thanh Hà, cán bộ địa chính - xây dựng xã Đông Xuyên nói. 

Với xã Kiến Quốc, dù còn nhiều khó khăn nhưng địa phương đang rất quyết tâm để hoàn thành NTM trong năm nay. Ông Phạm Viết Sắn, quyền Chủ tịch UBND xã chia sẻ: "Hiện nay địa phương còn tiêu chí trường học, hệ thống chính trị và tiếp cận pháp luật, môi trường chưa hoàn thành. Ngay từ đầu năm chúng tôi đã xây dựng kế hoạch và đưa ra giải pháp cụ thể để quyết tâm hoàn thành NTM trong năm nay".

Trong khi nhiều địa phương đều trông chờ, hy vọng vào nguồn hỗ trợ của cấp trên thì đến nay cả tỉnh và huyện đều chưa có cơ chế hỗ trợ cho những xã đăng ký hoàn thành NTM trong năm nay. Theo ông Trần Duy Chinh, Phó Chánh Văn phòng Thường trực Văn phòng Điều phối NTM tỉnh, cũng giống như các địa phương đi trước, các xã còn lại chưa hoàn thành NTM sẽ nhận được sự hỗ trợ của tỉnh. Văn phòng điều phối đã xây dựng kế hoạch, tham mưu cho Ban Chỉ đạo các chương trình mục tiêu quốc gia cơ chế hỗ trợ cụ thể đối với từng xã, nhưng đến nay tỉnh chưa quyết định.

Để có thể về đích đúng hẹn, các địa phương cần chủ động hơn nữa trong việc khai thác các nguồn lực xây dựng công trình. Các cấp nên sớm ban hành cơ chế hỗ trợ để giảm bớt khó khăn cho những xã này.

THANH HÀ