Chưa thay đã đổi

Sau một thời gian nỗ lực vận động, tạo điều kiện cho người dân đổi từ chứng minh thư nhân dân (CMND) sang căn cước công dân (CCCD), Cục Cảnh sát quản lý hành chính về trật tự xã hội vừa đề nghị Công an 16 tỉnh, thành phố (trong đó có Hải Dương) ngừng khuyến khích việc này. Nguyên nhân là do sắp tới (dự kiến tháng 11.2020), thẻ CCCD sẽ đổi từ mẫu mã vạch hiện tại sang mẫu mới có gắn chip. Rất có thể chỉ một thời gian nữa, những người vừa được cấp thẻ CCCD sẽ tiếp tục phải đi đổi thẻ thêm một lần nữa. Chúng ta đang lâm vào tình trạng chưa thay được toàn bộ số CMND sang số định danh mà đã đổi tấm thẻ CCCD. Điều tương tự đã xảy ra trước đây, khi người dân vừa đổi CMND 9 số sang CMND 12 số thì CCCD mã vạch ra đời. Việc này làm nhiều người cảm thấy bất ngờ và băn khoăn vì những thay đổi xoành xoạch. Liệu con đường đi tới cái đích toàn dân được cấp một số định danh cá nhân, tích hợp vào thẻ CCCD sử dụng cả đời có tiếp tục khó khăn và vòng vèo thêm hay không?

Việc tổ chức triển khai dự án cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, cấp số định danh cho người dân là nội dung quan trọng nhất để xây dựng, ban hành Luật Cư trú (sửa đổi) theo hướng đơn giản hóa thủ tục hành chính, giấy tờ công dân. Theo đó, người dân chỉ cần sử dụng CCCD cho nhiều loại giao dịch thay vì phải dùng nhiều loại giấy tờ như hiện nay. Khi xây dựng xong cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, cấp số định danh cho tất cả người dân thì mới phát huy được những ưu điểm này. Còn CCCD thực chất chỉ là thứ vật chất hóa mã số định danh cấp cho người dân nên việc đổi công nghệ của tấm thẻ là cần thiết nhưng không nhất thiết khi chúng ta vẫn chưa làm xong việc quan trọng nhất.

Sau hơn 4 năm triển khai, cả nước hiện mới cấp được khoảng 16 triệu số định danh và CCCD, còn khoảng 80 triệu người chưa được cấp, trừ số người dưới 14 tuổi thì còn khoảng 50 triệu người. Sáng 10.8, tại phiên họp của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Bộ Công an tiếp tục khẳng định có thể hoàn thành việc cấp mã số định danh vào tháng 7.2021. Như vậy, chỉ còn chưa đến một năm nữa cho khối lượng công việc khổng lồ. Nếu từ nay đến tháng 11 chỉ cấp nhỏ giọt CCCD cho những người có CMND hết hạn thì thời gian còn ngắn hơn nữa, đội ngũ triển khai công tác này chắc chắn sẽ chịu sức ép lớn, thậm chí gây quá tải cho bộ máy.

Để hoàn thành việc cấp số định danh cho toàn bộ công dân trước tháng 7.2021, Bộ Công an và các cơ quan hữu quan, chính quyền các địa phương chắc chắn sẽ phải rất nỗ lực. Quyết tâm hoàn thành khối lượng công việc đồ sộ, khó khăn này rất đáng được biểu dương và ủng hộ bằng sự tập trung các nguồn lực của Nhà nước phục vụ dự án liên quan tới toàn dân, sự phối hợp, tạo điều kiện của các tổ chức, cá nhân liên quan. Bên cạnh đó, cũng cần rút kinh nghiệm về việc triển khai các dự án lớn, dài hơi nên lường trước những biến động có thể xảy ra để không lâm vào tình trạng có những thứ vừa mới triển khai đã phải thay đổi, tiêu tốn thời gian, công sức và chi phí của cả Nhà nước lẫn người dân.

THÁI HÒA