Phác họa về hành tinh có giá trị 10.000 triệu tỷ USD

Khoa học - Công nghệ - Ngày đăng : 18:00, 23/11/2020

Một nghiên cứu mới của Kính viễn vọng Không gian Hubble đã cho thấy một bức tranh rõ ràng hơn bao giờ hết về một trong những tiểu hành tinh hấp dẫn và có giá trị nhất mà chúng ta biết tới.


Psyche là một trong những tiểu hành tinh nặng nhất trong vành đai tiểu hành tinh chính của Hệ Mặt trời quay quanh sao Hỏa và sao Mộc. 

Đó là tiểu hành tinh mang tên “16 Psyche” nằm cách Trái đất 370 triệu km, chứa nhiều kim loại, trong đó có thể có kim loại quý với giá trị ước tính 10.000 triệu tỷ USD. 

“16 Psyche” bao gồm những gì?

Tiến sĩ Tracy Becker, một nhà khoa học hành tinh tại Viện Nghiên cứu Tây Nam ở San Antonio, Texas của Mỹ cho biết “chúng tôi đã thấy các thiên thạch chủ yếu là kim loại, nhưng Psyche có thể là một trong những tiểu hành tinh độc nhất vô nhị ở chỗ nó có thể được làm hoàn toàn từ sắt và kẽm”. Sắt và kẽm thường được tìm thấy trong các thiên thạch kim loại và trong lõi kim loại dày đặc của các hành tinh. “Trái đất cũng có một lõi kim loại, một lớp phủ và lớp vỏ” - Tiến sĩ Becker  nói thêm.

Một số người cho rằng các kim loại tạo nên Psyche có thể có giá trị khoảng 10.000 triệu tỷ USD. Trong khi đó, nền kinh tế toàn cầu của chúng ta có giá trị khoảng 142 nghìn tỷ USD vào năm 2019. Theo ông Berker, “có thể khi một hành tin Psyche đang hình thành, nó đã bị va chạm bởi một vật thể khác trong hệ Mặt trời và mất đi lớp bọc và lớp vỏ”. Nghiên cứu của Tiến sĩ Becker đã nhờ Kính viễn vọng Không gian Hubble quan sát tiểu hành tinh này tại 2 điểm cụ thể trong vòng quay của nó để có thể quan sát được 2 mặt. Psyche cũng được quan sát trong bước sóng ánh sáng cực tím để thu được càng nhiều chi tiết càng tốt trên bề mặt. 

“Lần đầu tiên, chúng tôi có thể xác định trên bất kỳ tiểu hành tinh nào thứ mà chúng tôi nghĩ là các dải hấp thụ tia cực tím oxit sắt” – ông Becker – “Đây là một dấu hiệu cho thấy quá trình oxy hóa đang xảy ra trên tiểu hành tinh này và có thể là do kết quả của gió Mặt trời đập vào bề mặt tạo ra”. Gió Mặt trời là một dòng các hạt tích điện từ bầu khí quyển bên ngoài nóng hơn của Mặt trời được gọi là vầng hào quang của nó. Thông thường được gọi là “thời tiết không gian”, nó cũng là nguyên nhân gây ra cực quang trên Trái đất.

Bề mặt là sắt nguyên chất?

Ông Becker thấy rằng bề mặt của Psyche có thể chủ yếu là sắt nguyên chất, mặc dù ông lưu ý chỉ cần có một chút sắt thôi cũng có thể chi phối các quan sát tia cực tím. Trên thực tế, có thể chỉ 10% bề mặt là sắt thực sự.

Tuy nhiên, trong khi quan sát Psyche, tiểu hành tinh này ngày càng xuất hiện phản xạ ở các bước sóng tia cực tím sâu hơn. “Đây là điều mà chúng tôi cần nghiên cứu thêm. Nó có thể cho thấy nó đã tiếp xúc với không gian trong một thời gian quá lâu. Loại tia cực tím sáng lên thường do thời tiết trong không gian gây ra” – ông Becker cho hay. Điều mà báo cáo của ông Becker làm rõ là mặc dù rất khó để định lượng sắt có thể có trên bề mặt của Psyche nhưng nó là một vật thể độc đáo nên các nhà khoa học không thể so sánh nó với bất kỳ thứ gì khác”.

Sứ mệnh của NASA và SpaceX

Tiểu hành tinh 16 Psyche tiếp tục gây bất ngờ cho giới nghiên cứu thiên văn

Khi thực sự tới được hành tinh nhiều kim loại hiếm hoi trong Hệ Mặt trời như Psyche, các nhà khoa học tin rằng sẽ có thể hiểu được lõi của một hành tinh. Đây cũng là điều mà Cơ quan Vũ trụ Mỹ NASA đang lên kế hoạch thực hiện.

Do được phóng vào tháng 8.2022 từ Trung tâm Vũ trụ Kennedy, bang Florida trên đỉnh tên lửa SpaceX Falcon Heavy, con tàu khám phá Psyche (tàu Psyche) của NASA là một phần của Chương trình Khám phá về các nhiệm vụ không gian do robot thực hiện với chi phí thấp.

Tàu của NASA dự kiến sẽ tới Psyce vào tháng 1.2026 để bắt đầu lập bản đồ quỹ đạo và nghiên cứu các đặc tính của tiểu hành tinh này trong ít nhất  21 tháng.

“Thực sự hiểu điều gì tạo nên một hành tinh và nhìn được bên trong một hành tinh là điều rất thú vị” – ông Becker nói khi mô tả Psych và những tiểu hành tinh khác là những khối lắp ráp lên Hệ Mặt trời. “Khi tới được Psyche, chúng ta sẽ thực sự hiểu liệu có đúng như vậy không, ngay cả khi sự thật không như chúng ta dự đoán... bất ngờ luôn có thể xảy ra, đó luôn là điều thú vị” – ông Becker cho biết.

Tiểu hành tinh 16 Psyche được nhà thiên văn học người Italy Annibale de Gasparis phát hiện vào ngày 17.3.1852. Psyche được lấy từ tên vợ của Thần Tình yêu Eros trong thần thoại Hy Lạp và số 16 có nghĩa đây là tiểu hành tinh thứ 16 từng được phát hiện. Psyche cần khoảng 5 năm để quay một vòng quanh Mặt trời nhưng chỉ cần hơn 4 giờ để tự quay quanh trục của mình.

Psyche là một trong những tiểu hành tinh nặng nhất trong vành đai tiểu hành tinh chính của Hệ Mặt trời quay quanh sao Hỏa và sao Mộc. Hành tinh này dày đặc và nhiều kim loại tới mức nó được cho là phần lõi còn sót lại của một hành tinh bị lỗi trong quá trình hình thành vốn được gọi là một “tiền hành tinh”.

Theo Giáo dục và Thời đại