Ngắm những bông hoa giấy đẹp như thật ở làng nghề 300 tuổi xứ Huế

Cứ mỗi dịp cận Tết, làng hoa giấy Thanh Tiên (xã Phú Mậu, huyện Phú Vang, tỉnh Thừa Thiên-Huế) lại như được khoác thêm 'chiếc áo mới' đầy màu sắc rực rỡ.

Đây cũng là một trong những làng nghề truyền thống lâu đời của tỉnh Thừa Thiên-Huế.

Còn gần hai tháng nữa mới đến Tết Nguyên đán nhưng thời điểm này các nghệ nhân ở làng đã tất bật để tạo nguồn hàng cung ứng cho thị trường gần xa

Du khách đặt chân tới đây những ngày này sẽ cảm nhận rõ không khí rộn ràng của người mua kẻ bán.

Nghệ nhân Thân Văn Huy, người đã có hơn 50 năm kinh nghiệm làm hoa giấy chia sẻ, ngay từ tháng Bảy âm lịch, ông đã chuẩn bị đầy đủ nguyên liệu để đáp ứng nhu cầu của khách hàng trong dịp Tết.

Trong các ngôi nhà, những bông hoa giấy bạt ngàn như muốn mời gọi du khách ghé qua.

Thanh Tiên là làng có lịch sử hình thành từ lâu đời đến nay đã được hơn 300 năm lưu giữ và phát triển.

Làng nằm dọc bờ nam hạ lưu sông Hương, cách Thành phố Huế 7 cây số.

Đây là ngôi làng nổi tiếng ở Huế chuyên làm về hoa giấy. Hoa ở đây có hai loại chính là hoa thờ cúng với đầy đủ màu sắc và hoa sen giấy có màu tím Huế thơ mộng.

Hoa giấy ở đây được người dân chuộng dùng để thờ cúng, cũng như được trang trí ở các miếu, am, bàn thờ ông địa, táo quân và thần bếp và chùa chiền.

Nghề làm hoa giấy Thanh Tiên xuất phát từ tín ngưỡng dân gian. Tục xưa, hoa giấy được trang trí trang trọng ở những nơi như: Trang Ông, Trang Bà, Am cảnh, Ông táo.

Mỗi năm một lần vào dịp Tết Nguyên đán, hoa mới được thay thế, hoa cũ được hạ xuống và đốt đi.

Cứ như thế, hoa giấy Thanh Tiên từ bao đời nay đã trở thành một nét văn hóa tín ngưỡng của người dân xứ Huế.

Hiện tại, làng còn khoảng 10 hộ vẫn lưu giữ được những kỹ thuật làm hoa giấy bằng tay truyền thống.

Để làm ra một bông hoa, tất cả các công đoạn đều được thực hiện thủ công.

Người làm phải bỏ ra rất nhiều thời gian và cần sự tỉ mỉ cùng với đôi bàn tay khéo léo để tạo ra một bông hoa.

Tất cả những chi tiết đều được các nghệ nhân chuẩn bị một cách khéo léo.

Tre được người dân chẻ, vót mỏng, phơi khô, nhuộm giấy, ruột sắn để làm nhụy và sau đó sẽ kết thành những cây hoa hoàn chỉnh.

Hoa sẽ được cắm vào chông, một chông sẽ có 100 cây hoa và người bán sẽ vác cả chông hoa trên vai đi bán dạo khắp các phố phường, các khu chợ.

Nhằm kịp đáp ứng cho nhu cầu thị trường hoa Tết những nghệ nhân nơi đây phải tất bật đảm bảo lượng hàng.

Để làm được một cánh hoa thì đòi hỏi các nghệ nhân phải có đôi bàn tay khéo léo và tỉ mỉ, các công đoạn để làm được một cánh hoa gồm có: tre được vót nhỏ và phơi khô; giấy được nhuộm màu; hoa và nhụy được cắt tỉa một cách tỉ mỉ để khi lấy hồ dán sẽ tạo được một cành hoa hài hòa về màu sắc lẫn bố cục.

Một người làm hoa giấy thành thạo có thể làm được 15 đến 20 bông mỗi ngày.

Ông Nguyễn Hóa có hơn 40 năm làm nghề hoa giấy cho biết, dịp cận Tết ông và gia đình cần làm trên dưới 2.000 cặp hoa thờ cúng để cung cấp ra thị trường. Những lúc cao điểm không có người làm, các gia đình làm hoa ở Thanh Tiên phải nhờ hàng xóm sang làm giúp cho kịp hoa để bán.

'Chúng tôi phải chuẩn bị đầy đủ các nguyên liệu từ tháng 6-7 âm lịch, mới kịp cho ra thị trường. Hoa ở đây có hai loại chủ yếu là hoa thờ cúng chỉ cung cấp cho thị trường vào dịp Tết, còn hoa sen giấy thì cung cấp ra thị trường quanh năm.'

Dù làm bằng giấy nhưng hoa Thanh Tiên cũng có cách tạo hình giống hoa thật và phỏng theo đa dạng các loài hoa như: hoa sen, hoa hồng, hoa mai, hoa lan…

Cái khó của người làm hoa giấy là phải làm sao giống như hoa thật, cũng có cành lá, búp, nhị, mềm mại.

Việc gắn hoa thành cành cũng là một điều thú vị và thường mỗi cành hoa của Thanh Tiên có từ 9- 10 bông, bởi theo quan niệm của người Huế, đó là những con số may mắn luôn đem lại mọi điểu tốt lành.

Nhiều người làm hoa giấy Thanh Tiên nói vui đây là nghề lấy công làm lãi.

Hoa giấy không chỉ mang ý nghĩa thờ cúng, mà giờ đây hoa giấy Thanh Tiên còn mang trong mình giá trị thẩm mĩ, văn hóa.

Hiện nay nhu cầu thờ cúng hoa giấy đã giảm nhiều nhưng người dân nơi đây vẫn luôn muốn lưu giữ làng nghề này như một nét văn hóa đặc sắc của người dân xứ Huế.

Bà Phan Thị Thanh cho biết, gia đình bà đã theo nghề này rất lâu

Bà Thanh cho biết những ngày cuối năm như thế này dù trời mưa nhiều nhưng vẫn có rất nhiều khách du lịch đến tham quan và trải nghiệm làm hoa tại nhà bà.

Hoa giấy Thanh Tiên hiện nay không chỉ nổi tiếng đặc thù cho văn hóa cố đô Huế, mà còn theo chân những du khách đến các vùng miền khác như Hà Nội, Hội An hay đưa ra cả nước ngoài.

Ngoài lợi ích kinh tế, người dân làng nghề Thanh Tiên cũng mong muốn dù trong bối cảnh khó khăn nào cũng quyết tâm gìn giữ, bảo tồn, phát huy, phát triển tinh hoa truyền thống nghề làm hoa sen giấy của cha ông.

Du khách tới đây hầu như tất cả mọi người đều cảm thấy thích thú với lối kiến trúc đậm chất Việt cổ cũng như trải nghiệm tự làm hoa sen giấy tại ngôi làng cổ kính này.

Làng hoa giấy Thanh Tiên được UBND tỉnh Thừa Thiên - Huế công nhận là làng nghề truyền thống vào năm 2013.

Những năm gần đây, làng hoa giấy Thanh Tiên đã khẳng định được chỗ đứng của mình, khi có mặt trong các lễ hội Festival Huế, lễ hội Festival làng nghề Huế, lễ hội áo dài.... cùng nhiều sự kiện văn hóa khác.

Theo Vietnam+