Tận dụng lợi thế cơ cấu "dân số vàng"

Hải Dương đang trong thời kỳ cơ cấu "dân số vàng" nên có nguồn lao động dồi dào

Hải Dương đang ở giai đoạn cơ cấu “dân số vàng” bởi có trên 60% số dân trong độ tuổi lao động. Đây được coi là cơ hội lớn để phát huy hiệu quả nguồn nhân lực, góp phần vào sự tăng trưởng kinh tế của tỉnh. 

Nguồn lao động dồi dào

Trước khi mở nhà máy sản xuất tại Việt Nam, không ít nhà đầu tư nước ngoài nhắm đến các tỉnh có cơ cấu “dân số vàng”, trong đó có Hải Dương. Bên cạnh những thuận lợi về đất đai, giao thông, chính sách hỗ trợ doanh nghiệp... thì nguồn lao động dồi dào cũng là yếu tố quan trọng để thu hút doanh nghiệp đầu tư tại tỉnh. 

Theo số liệu của Cục Thống kê, nhiều năm qua, tỷ lệ dân số từ 15-64 tuổi của Hải Dương luôn chiếm trên 60%. Theo đánh giá của các nhà nghiên cứu về dân số và nguồn nhân lực, thời kỳ này có thể kéo dài từ 30-50 năm. Bác sĩ Mai Xuân Phương, Phó Vụ Trưởng Vụ Truyền thông - Giáo dục (Tổng cục Dân số-KHHGĐ) cho biết cơ cấu dân số này sẽ giúp Hải Dương có nhiều lợi thế trong phát triển kinh tế hiện nay và thời gian tới. Trước tiên, thời kỳ “dân số vàng” sẽ mang lại dư lợi lớn về lực lượng lao động. Lao động trẻ có khả năng tiếp thu nhanh các thành tựu khoa học công nghệ, đáp ứng nhu cầu phát triển của nền kinh tế. “Ta cứ hình dung trong một gia đình, số người phụ thuộc ít và số người lao động nhiều thì sẽ làm ra nhiều của cải. Theo đó, với một đất nước, người lao động làm ra của cải nhiều thì nền kinh tế sẽ tăng trưởng nhanh, xã hội phát triển tốt. Ngược lại, số người phụ thuộc càng lớn, ít người làm, nhiều người ăn, cuộc sống sẽ khó khăn. Vì thế, tỷ lệ phụ thuộc càng nhỏ thì thuận lợi càng lớn cho Hải Dương", bác sĩ Phương nói.

Hải Dương hiện có hàng chục khu công nghiệp, cụm công nghiệp. Theo ông An Quốc Định, Giám đốc Công ty TNHH Shint-BVT (TP Hải Dương), nếu Hải Dương vừa có lực lượng lao động dồi dào lại vừa có tay nghề cao thì cơ hội để thu hút các doanh nghiệp lớn về tỉnh đầu tư phát triển sẽ rất lớn. 

Tỉnh đang tích cực thực hiện nhiều giải pháp để đến năm 2025, cơ bản trở thành tỉnh công nghiệp theo hướng hiện đại. Để đạt được mục tiêu này, việc tận dụng nguồn lao động dồi dào của thời kỳ cơ cấu “dân số vàng” trong phát triển kinh tế rất quan trọng. Tuy nhiên, cơ cấu “dân số vàng” chỉ là cơ hội bởi ngoài số lượng thì chất lượng nguồn nhân lực cũng có vai trò quan trọng. 

Không để "vàng rơi"

Những năm qua Hải Dương đã bước đầu tận dụng được lợi thế từ cơ cấu "dân số vàng" thông qua thu hút những doanh nghiệp có thể tạo nhiều việc làm cho người lao động như may mặc, da giày. Tỉnh cũng ban hành các chương trình hỗ trợ khởi nghiệp giúp lao động có cơ hội lập nghiệp và tạo việc làm cho nhiều người khác. Chính sách đãi ngộ cho những lao động có trình độ và tri thức trẻ cũng đã được quan tâm hơn. Tuy nhiên, có thể thấy Hải Dương vẫn chưa phát huy được nhiều lợi thế từ cơ cấu "dân số vàng".

Để khai thác được thế mạnh này trong thời gian tới, vấn đề cần quan tâm là nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, bởi lực lượng lao động đông nhưng không mạnh sẽ khó đáp ứng được yêu cầu phát triển. Thực tế cho thấy mặc dù Hải Dương có nguồn nhân lực dồi dào nhưng chất lượng chưa cao, chưa đủ để đáp ứng nhu cầu thị trường. Theo thống kê của Sở Lao động, Thương binh và Xã hội, tỷ lệ lao động qua đào tạo được cấp chứng chỉ của tỉnh năm 2021 mới chỉ đạt hơn 26%, thấp hơn so với nhu cầu thực tế của thị trường lao động. Điều này cho thấy nếu không chú trọng nâng cao chất lượng nguồn nhân lực sẽ khó thu hút các doanh nghiệp đầu tư vào tỉnh. Để giải bài toán này, Hải Dương đang xây dựng Đề án "Phát triển nguồn nhân lực đáp ứng yêu cầu xây dựng Hải Dương trở thành tỉnh công nghiệp hiện đại vào năm 2030". Đây cũng là chiến lược để tỉnh có thể tận dụng lợi thế của cơ cấu "dân số vàng".

Cùng với nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, tỉnh đã và đang từng bước chuyển dịch cơ cấu lao động theo hướng giảm tỷ trọng lao động trong lĩnh vực nông, lâm, thủy sản, tăng tỷ trọng lao động thuộc lĩnh vực công nghiệp-xây dựng và dịch vụ. Việc định hướng các trường đại học, cao đẳng, trường dạy nghề trên địa bàn phối hợp liên kết để đào tạo nguồn nhân lực phù hợp với yêu cầu của doanh nghiệp; tăng cường liên kết, hợp tác để đẩy mạnh xuất khẩu lao động, nâng cao vị thế của người lao động Hải Dương trên trường quốc tế... cũng là các giải pháp được hướng đến nhằm phát huy lợi thế của cơ cấu "dân số vàng".

Trong bối cảnh dịch bệnh diễn biến phức tạp, các cấp, ngành đã và đang cố gắng tiêm đầy đủ vaccine phòng Covid-19 cho những người trong độ tuổi lao động. Các doanh nghiệp nỗ lực vượt qua khó khăn, tạo việc làm, chăm lo vật chất, tinh thần, sức khỏe cho người lao động.

Việc tận dụng cơ hội từ cơ cấu “dân số vàng” rất quan trọng để phát triển kinh tế bền vững. 

LAN ANH