Giải phóng mặt bằng đường dây điện 220 kV ở Cẩm Hưng: Vướng mắc kéo dài

Đường dây 220 kV đi qua xã Cẩm Hưng (Cẩm Giàng) đã đóng điện trong quý I.2020, nhưng liên quan bồi thường, hỗ trợ giải phóng mặt bằng hành lang bảo vệ an toàn đường dây dẫn điện trên không vẫn còn vướng mắc

Quá trình giải phóng mặt bằng thực hiện dự án có vướng mắc liên quan đến diện tích đất của 19 hộ dân ở xã Cẩm Hưng (Cẩm Giàng).

Vận dụng tối đa các cơ chế, chính sách, thời gian qua, UBND huyện Cẩm Giàng đã nhiều lần xây dựng các phương án nhằm hỗ trợ người dân. Theo phương án bồi thường, hỗ trợ lần thứ nhất năm 2017, mức bồi thường bằng 25% đơn giá theo bảng giá đất quy định của UBND tỉnh. Khi đó đã có 18/19 hộ nhận tiền bồi thường, hỗ trợ. Tuy nhiên, hộ duy nhất không nhận tiền và có ý kiến đã kéo theo 18 hộ không nhất trí trở lại và cùng kiến nghị nâng mức bồi thường, hỗ trợ. 

Đến nay, dự án vẫn còn vướng mắc do các hộ không nhất trí với phương án bồi thường, hỗ trợ được phê duyệt (bằng 80% giá đất cụ thể). Các hộ đề nghị Nhà nước thu hồi đất, bố trí tái định cư ra vị trí khác do lo sợ đường dây điện ảnh hưởng tới sức khỏe, sinh hoạt. Bà Nguyễn Thị Mơ ở thôn Đồng Quan cho biết: "Chúng tôi không muốn sống bên dưới đường dây điện nên mong được đền bù, di dời đi chỗ khác".

UBND tỉnh đã có nhiều văn bản cho chủ trương để UBND huyện Cẩm Giàng giải quyết các vướng mắc. Trong Công văn số 3616 ngày 18.10.2018, UBND tỉnh cho phép UBND huyện thu hồi đất của các hộ có diện tích đất ở nằm dưới hành lang đường điện 220 kV và gia đình có diện tích đất ở nằm kẹp giữa hành lang đường điện 500 kV và 220 kV… Việc bố trí tái định cư căn cứ vào quy định hiện hành và Quyết định số 22/QĐ-UBND ngày 1.10.2018 của UBND tỉnh về quy định hạn mức giao đất, hạn mức công nhận đất ở, diện tích tối thiểu được phép tách thửa trên địa bàn tỉnh… Tuy nhiên, các hộ vẫn không đồng ý cho kiểm đếm tài sản và tiếp tục có đề nghị ngoài chế độ, chính sách như: không nhất trí với vị trí tái định cư, đề nghị đất đổi bằng đất, không phải nộp tiền sử dụng đất, đơn giá đất ở thấp so với thị trường nên đến nay vướng mắc chưa được giải quyết.

"Đã hơn 5 năm nay, không ít người dân liên quan vẫn đến UBND xã hỏi và kiến nghị về cách thức bồi thường, hỗ trợ giải phóng mặt bằng xây dựng đường điện 220 kV. Xã chỉ biết tổng hợp để báo cáo UBND huyện", ông Nguyễn Xuân Sảng, Chủ tịch UBND xã Cẩm Hưng nói.

Nhằm giải quyết dứt điểm đề nghị của một số hộ ở xã Cẩm Hưng, UBND huyện Cẩm Giàng đã rà soát hồ sơ, quy định của pháp luật liên quan. Theo báo cáo của UBND huyện vào cuối năm 2021, trong thực hiện thu hồi đất, tái định cư có một số khó khăn, vướng mắc như thiếu căn cứ pháp lý để thực hiện. UBND huyện đã chỉ đạo phòng chuyên môn của huyện và UBND xã Cẩm Hưng phối hợp với Ban Quản lý dự án các công trình điện miền Bắc kiểm tra, rà soát các điều kiện nhà ở, công trình được phép tồn tại trong hành lang bảo vệ an toàn đường dây dẫn điện trên không có điện áp đến 220 kV và xác định chưa đủ căn cứ để thực hiện di dời nhà ở, công trình của các hộ nằm trong hành lang đường điện 220 kV. Do đó, không có căn cứ để thực hiện thu hồi đất, tái định cư cho các hộ theo quy định của pháp luật.

Thực tế, nếu thực hiện thu hồi đất theo Công văn 3616 ngày 18.10.2018 của UBND tỉnh thì chỉ có 4 hộ đủ điều kiện thu hồi đất, giao tái định cư; 5 hộ đủ điều kiện thu hồi nhưng không đủ điều kiện giao đất tái định cư do có nhà ở, đất ở khác ở xã Cẩm Hưng; 10 hộ có diện tích ảnh hưởng nhỏ vẫn đủ diện tích để hình thành thửa đất theo quy định. Mặt khác, nếu các hộ tiếp tục không nhất trí cho kiểm đếm và không đồng ý tháo dỡ, di chuyển công trình để bàn giao đất thu hồi cho Nhà nước thì cơ quan chức năng cũng không có căn cứ để cưỡng chế kiểm đếm bắt buộc, cưỡng chế thu hồi đất vì không đủ điều kiện.

Căn cứ các quy định về đất đai, điện lực và kết quả rà soát, đề xuất của huyện Cẩm Giàng, Sở Tài nguyên và Môi trường đã tham mưu UBND tỉnh xem xét, có văn bản đồng ý không tiếp tục thực hiện chủ trương thu hồi đất và giao đất tái định cư cho các hộ dân tại Công văn số 3616 ngày 18.10.2018. Việc thu hồi đất, giao đất tái định cư cho các hộ phải căn cứ theo quy định của pháp luật đất đai, điện lực và thuộc thẩm quyền của UBND huyện Cẩm Giàng tại khoản 2 điều 66 Luật Đất đai. Để có căn cứ chính xác làm cơ sở bồi thường, hỗ trợ theo quy định, UBND huyện Cẩm Giàng chủ trì phối hợp Ban Quản lý dự án các công trình điện miền Bắc, đơn vị liên quan tiếp tục kiểm tra, rà soát các điều kiện quy định nhà ở, công trình xây dựng được phép tồn tại trong hành lang bảo vệ an toàn đường dây dẫn điện trên không. Hội đồng Bồi thường giải phóng mặt bằng huyện rà soát lại phương án bồi thường, hỗ trợ cho các hộ và thực hiện các thủ tục tiếp theo, bao gồm cả quy trình giải quyết đơn thư khiếu nại của người dân bảo đảm đúng quy định của pháp luật.

Các cấp, ngành liên quan cần tiếp tục tuyên truyền, vận động và thực hiện thấu tình, đạt lý các kiến nghị của các hộ dân liên quan.

TRANG LÂM