Em - than ôi - ở với chồng...
Tác giả - Tác phẩm - Ngày đăng : 12:16, 09/12/2022
Mấy chục năm trước, ở TP Hải Dương, tôi hay chơi với nhóm tác giả yêu thơ văn như cụ Hải Thoại, cụ Anh Nga... Gặp nhau, chuyện văn chương cứ lan man chẳng dứt. Hôm ấy, ở nhà cụ Anh Nga, chúng tôi có nhắc đến một bài thơ của nhà thơ Nguyễn Bính. Chả là, Nguyễn Bính có thời gian yêu cô gái Nguyễn Thị Tuyên, là em gái nhà văn Nguyễn Đình Lạp. Yêu nhưng không thành. Nguyễn Thị Tuyên cũng viết lách, lấy bút danh là Tú Uyên. Khi Tú Uyên đi lấy chồng, Nguyễn Bính “đau xót” lắm, ghi vào sổ tay cụ Hải Thoại. Chúng tôi đề nghị cụ Hải Thoại “công bố” bài thơ đó. Cụ Hải Thoại hứa sẽ tìm bằng được.
Một tuần lễ sau, chúng tôi lại đến nhà cụ Hải Thoại. Cụ rút ra tập vở cũ, nhàu nát, may mà còn nguyên bài thơ của Nguyễn Bính. Thế là chúng tôi chuyền tay nhau đọc. Bài thơ có nhan đề "Gửi Tú Uyên". Toàn văn bài thơ lục bát như sau: "Tràng đình đã dựng rồi đây/ Thôi em ở lại vui ngày vu quy/ Bốn trời anh chẳng ra đi/ Thì anh ở lại làm gì nữa em?/ Mai rồi em đẹp áo xiêm/ Vui ngày hoa chúc, theo đêm động phòng/ Và trong gối nhạn, chăn hồng/ Em - than ôi - ở với chồng - than ôi!".
Bài thơ "Gửi Tú Uyên" chỉ có 8 câu lục bát nhưng súc tích, đậm đà tình nghĩa và mang đậm tính chất Nguyễn Bính, không lẫn với thơ của người khác được. Day dứt nhất là hai câu kết: "Và trong gối nhạn, chăn hồng/ Em- than ôi - ở với chồng - than ôi”. Từ “em” và từ “chồng” gắn bó với nhau, nhưng lại có hai lần “than ôi” gắn bó trong một câu kết, nghe mà đau xót và thương cảm biết bao nhiêu.
Nay thì nhà thơ và những người nghe thơ của ông ngày ấy đã đi xa. Chỉ còn những vần thơ để lại, ai đọc cũng chau mày suy ngẫm...
NGUYỄN HỮU PHÁCH