Nguy hại đồ nhựa dùng một lần

Cốc, hộp nhựa dùng một lần hiện được nhiều cửa hàng sử dụng

Tiện lợi

Chủ một quán chuyên bán đồ ăn sẵn ở chợ đông Ngô Quyền (TP Hải Dương) cho biết mỗi ngày chị dùng hết khoảng 200chiếc cốc, hộp nhựa để đựng thức ăn cho khách. Vừa nói chị vừa gắp những chiếc bánh rán, đùi gà, thịt viên chiên ra khỏi chảo mỡ sôi sùng sục cho vào những chiếc hộp nhựa DML. “Đã có lần chúng tôi dùng túi giấy đựng thức ăn cho khách nhưng họ chê là bẩn và không giữ được nóng nên lại phải chuyển sang dùng loại hộp nhựa này. Kể từ khi chuyển sang dùng những chiếc hộp nhựa cửa hàng bán chạy hơn hẳn”.

Không chỉ ở những quán bán đồ ăn nhanh, hộp xốp, đồ nhựa DML còn được sử dụng phổ biến ở các quán bán trà sữa, cà phê, nước mía, cơm bình dân... Hiện nay trên thị trường, đồ nhựa DML cũng được bày bán với nhiều mẫu mã, kích cỡ khác nhau. Tại các cửa hàng chuyên kinh doanh đồ nhựa trên phố Mạc Thị Bưởi (TP Hải Dương), chủ cửa hàng liệt kê có đến hơn 100 sản phẩm nhựa DML đang bày bán. Chị Phạm Thị Hoa, chủ một cửa hàng cho biết mấy năm gần đây đồ nhựa DML được nhiều người ưa chuộng. Vì vậy số lượng các sản phẩm nhựa DML được chị nhập về bán cũng tăng theo cấp số nhân. Bán chạy nhất là cốc, hộp nhựa có nắp đậy loại mỏng và hộp xốp trắng. “Chỉ một quán cơm bình dân, mỗi tháng cũng phải tiêu thụ hết khoảng 1.000 chiếc hộp xốp đựng cơm và cốc nhựa để đựng canh”, chị Hoa cho biết.

Hiện nay, đồ nhựa DML được sử dụng trên thị trường đa phần đều là nhựa tái chế, không có nguồn gốc xuất xứ rõ ràng và không được cơ quan chức năng kiểm định chất lượng thường xuyên. Chị Phạm Thị Hà, chủ quán kinh doanh đồ ăn vặt và trà sữa trên phố Tuy An cho rằng sử dụng những sản phẩm nhựa DML tiện lợi, giá rẻ, lại được người mua chấp nhận nên các cửa hàng đều thích dùng sản phẩm này. Hơn nữa, dùng đồ nhựa một lần còn giúp các cửa hàng kinh doanh đồ ăn sẵn không mất thời gian để vệ sinh như sử dụng các loại cốc sứ, gốm hoặc thủy tinh.

Hại sức khỏe

Việc sử dụng các sản phẩm từ nhựa, nhất là đồ nhựa DML không chỉ tác động xấu đến môi trường mà còn ảnh hưởng xấu đến sức khỏe. Bà Dương Thị Hằng Nga, Phó Chi cục trưởng Chi cục An toàn vệ sinh thực phẩm tỉnh cho biết Cục An toàn thực phẩm (Bộ Y tế) đã khuyến cáo không nên sử dụng đồ nhựa DML, nhất là các loại hộp xốp đựng thức ăn, đồ uống nóng, nhiều dầu mỡ, đồ chiên rán, salad và đồ uống vừa nóng, vừa chua. Nhiệt độ cao kết hợp với hàm lượng acid cao sẽ làm tăng nguy cơ nhiễm chất styrene. Đây là một hóa chất độc hại gây ung thư rất cao thường có trong đồ nhựa DML. Hơn nữa, đồ nhựa DML đa phần là nhựa tái chế nên khả năng nhiễm khuẩn cũng khá cao.

Theo phân tích của các nhà khoa học, đồ nhựa DML hiện nay đều được sản xuất từ loại nhựa có tên gọi là Polystyrene hay chính là nhựa mang nhãn số 6 Polystyrene (viết tắt là PS). Đây là một loại nhựa khá rẻ tiền, có màu trắng, trọng lượng nhẹ, tính dẻo nên được sử dụng khá phổ biến. Chất styrene có trong những loại nhựa này có thể gây ung thư, tê liệt thần kinh, dị tật thai nhi…

Tháng 8.2018, Pháp là quốc gia đầu tiên đã thông qua luật cấm tất cả cốc, chén, dao, muỗng… sử dụng một lần làm bằng nhựa. Luật này sẽ bắt đầu có hiệu lực từ năm 2020. Nhiều doanh nghiệp trong tỉnh hiện nay cũng đang cố gắng hạn chế sử dụng túi nilon và đồ nhựa DML. Anh Phạm Văn Tuấn, nhân viên hệ thống cửa hàng tiện ích Vinmart+ ở phố Bà Triệu cho biết hiện nay hệ thống các cửa hàng Vinmart đã dùng túi tự hủy, thân thiện với môi trường để đựng hàng hóa cho khách. "Mặc dù chi phí dùng túi tự hủy cao hơn nhiều so với túi nhựa DML nhưng vì môi trường và sức khỏe của người dùng nên chúng tôi chấp nhận”, anh Tuấn cho biết. Hiện nay, hệ thống cửa hàng Vinmart+ đang tích cực tuyên truyền, khuyến khích các bà nội trợ, người tiêu dùng mang làn đến mua sắm thay vì dùng nhiều túi nilon và các loại đồ nhựa DML như trước.

Ngoài trách nhiệm của các nhà sản xuất, kinh doanh, việc đẩy mạnh tuyên truyền để người dùng hạn chế đồ nhựa DML cũng rất cần thiết. Những "mô hình làn xanh" đi chợ của Hội Phụ nữ và Đoàn Thanh niên các cấp trong tỉnh cần tiếp tục được nhân rộng. Người dân cũng nên hạn chế mua sắm và đựng thức ăn trong các sản phẩm đồ nhựa DML, trước hết để bảo vệ sức khỏe cho chính mình và người thân, sau đó góp phần tích cực vào việc bảo vệ môi trường.

HẢI MINH