Đã thành lệ, cứ kết thúc vụ dưa hấu là nhân dân Xuân Nẻo, xã Hưng Đạo (Tứ Kỳ) lại tổ chức ngày "hội dưa".
Dưa hấu Xuân Nẻo chờ đưa đi tiêu thụ
Đầu mối là các liên gia trong từng xóm. Trưởng, phó liên gia chủ trì, tiến hành vào ngày chủ nhật, để thành viên trong các gia đình đều tham dự. Chương trình gồm đánh giá kết quả vụ dưa, tìm ra điển hình giỏi, chỉ ra khiếm khuyết, trao đổi kinh nghiệm trồng dưa cho năng suất cao, chất lượng tốt, nêu quyết tâm hướng tới. Kết thúc, toàn liên gia ăn bữa cơm liên hoan do chính bàn tay của bà con nấu nướng. Sau "hội dưa" toàn liên gia, các gia đình tổ chức "tổng kết dưa" của gia đình mình.
Nét đặc biệt của "hội dưa" năm 2017 là "Lá rách nhiều đùm lá rách ít". Năm nay, thôn Xuân Nẻo có khoảng 35 ha dưa hấu, tổng sản lượng đạt hơn 900 tấn quả, thu khoảng 9 tỷ đồng. Ở đây, số hộ chuyên trồng dưa hấu nhiều gấp hơn hai lần số hộ nuôi lợn. Vì nuôi lợn cần đầu tư nhiều, còn trồng dưa tuy vất vả nhưng vốn ít hơn, lại cũng có một phần lấy công làm lãi. Vì thế đa số hộ chọn nghề này.
Người Xuân Nẻo có truyền thống tương thân, tương ái. Trong hoàn cảnh giá lợn xuống thấp kỷ lục như hiện nay, nhìn những đàn lợn hàng trăm con đã quá kỳ xuất chuồng cứ ngồn ngộn, ăn như "núi lở", không chỉ người chăn nuôi lợn buồn lo mà các hộ trồng dưa cũng thấy xót xa... Do đó, "hội dưa" ở tất cả các tổ liên gia quyết chia sẻ khó khăn với các hộ nuôi lợn. Bữa cơm liên hoan trong ngày "hội dưa" ưu tiên dùng thịt lợn của các hộ trong làng.
Trưởng liên gia lên lịch để các gia đình tổ chức "tổng kết dưa" không trùng ngày. Các "nghệ nhân" chế biến thịt lợn của làng phát huy tay nghề hết cỡ. Ngoài các món thông thường là những món đặc sắc để mọi người đều thích dùng. Ngoài bữa cỗ hội, thực phẩm còn được phân phát mở rộng cho các hộ.
Đã xuất hiện những nghĩa cử cao đẹp. Để các liên gia có thêm điều kiện mở rộng, nâng cấp "hội dưa", gia đình bà Thu Hà ở xóm 4 chuyên kinh doanh dịch vụ phông bạt tài trợ toàn bộ chi phí thuê phông bạt, bát đĩa, trang âm cho các gia đình có nhu cầu sử dụng các thứ đó.
Thôn Xuân Nẻo hiện có hơn 1.100 hộ dân với hàng chục ngõ liên gia. Liên gia ngõ ông Nguyễn Văn Biên ở xóm 4 có 19 gia đình, tổ chức "hội dưa" vào chủ nhật 28.5.2017 vừa qua trước khi từng gia đình tổ chức "tổng kết dưa" ở nhà mình. Tại đó, 2 tạ thịt lợn đã được dùng một cách văn minh, tình nghĩa. Bà con ước tính, kết thúc mùa dưa hấu năm nay, Xuân Nẻo sẽ có hàng chục tấn thịt lợn được tiêu thụ tại chỗ. Các hộ chăn nuôi lợn đều xúc động trước tình làng, nghĩa xóm.
PHẠM XƯỞNG