Tại nhiều vùng trồng cà, nông dân vẫn chưa biết cách giữ cho bền cây, sai quả vì bị nhiều sâu bệnh gây hại, nhất là bệnh chết rũ ở những vùng chuyên canh.
Hiện là thời vụ chính trồng cà, xin chia sẻ một số kinh nghiệm như sau:
- Giống: Người dân có thể sử dụng các giống cà địa phương có năng suất cao, kháng bệnh tốt để trồng. Tùy theo mục đích sử dụng mà có thể lựa chọn cà bát, cà pháo hay cà quả dài. Ngoài ra, có thể mua giống cà Thái từ các công ty cung ứng giống sẽ cho năng suất cao, sạch bệnh.
- Đất trồng: Cà có bộ rễ khỏe, ăn sâu, tán rộng, lá nhiều nên cần đất có tầng canh tác dày, giàu dinh dưỡng, dễ thoát nước... Tốt nhất nên chọn đất thịt nhẹ hoặc pha cát để trồng cà. Đất trồng được cày lật, phơi ải và được xử lý nấm bệnh, tuyến trùng trước khi trồng là tốt nhất.
- Gieo ươm cây con và trồng: Hạt giống sau cất trữ hoặc khi mua về cần được ngâm nước ấm 54 độ C trong 30 phút, tiếp tục ngâm nước sạch 1 ngày đêm để hạt hút no nước rồi mới đem gieo (vì hạt cà có vỏ dày). Tốt nhất nên làm vườn ươm có bón lót phân chuồng mục và NPK để gieo cây cà giống rồi mới nhổ cây con trồng ra ruộng. Lượng hạt gieo 2- 3g/m2 (150-180g/sào). Khi cây có 1-2 lá thật thì tỉa bỏ cây xấu, giữ lại khoảng cách 2- 3 cm/cây. Cây cao 5- 6 cm tỉa lần hai giữ lại khoảng cách 5- 6 cm/cây. Sau mỗi lần tỉa cần xử lý nấm bệnh gây chết thắt thân hoặc thối rễ cây con, sau 2 ngày nữa thì tưới thúc phân hữu cơ pha loãng hoặc NPK với lượng 50-100g/thùng 20 l. Khi cây giống được 20-30 ngày tuổi thì nhổ đem trồng. Cần "huấn luyện" cây con trước nhổ bằng cách ngừng tưới nước trước đó 4-5 ngày rồi tưới đẫm và nhổ cây. Để cây không bị nấm bệnh xâm hại rễ trước trồng nên nhúng rễ các cây con vào dung dịch thuốc trừ nấm đã pha. Lượng còn lại dùng để xử lý đất trồng.
Đất trồng cà cần được cày sâu, bừa kỹ, lên luống cao 25-30 cm, rộng 1,4-1,5 m. Luống được bố trí trồng hai hàng theo kiểu nanh sấu. Tùy theo các loại cà khác nhau mà bố trí mật độ sao cho phù hợp (50x 60 cm hay 60x 80 cm).
Bón thúc: Sau trồng 12-15 ngày xới nhẹ mặt luống lần đầu, bón thúc 8-10 kg NPK 13-13-13+TE/sào.
Lần 2 vun xới cách lần 1 từ 15- 20 ngày kết hợp với bón phân NPK với loại và liều lượng như lần 1.
- Tưới nước, tỉa cành, lá: Cà là cây có tán rộng, cành lá rậm rạp lại liên tục ra hoa, đậu quả nên cần được dưỡng ẩm thường xuyên. Độ ẩm đất không đủ sẽ làm cây ít hoa, dễ bị rụng hoa, quả... Người trồng không nên để cà quá hạn rồi mới tưới nước sẽ làm cho rễ bị đứt vi sinh vật gây bệnh xâm nhập làm thối hỏng. Cần vun gốc để thúc rễ phát triển và giữ ẩm cho gốc cà, chống đổ ngã cho cây bằng cách dùng cọc chống.
- Phòng trừ sâu bệnh: Cà trồng ở vụ chính thường hay bị rệp, sâu đục quả, đục ngọn, bệnh lở cổ rễ, sương mai, héo xanh, héo vàng gây hại. Cần áp dụng phương pháp phòng trừ tổng hợp, ưu tiên các loại thuốc trừ sâu bệnh sinh học để phòng trừ, nhất là khi cây đang ra hoa, thu quả để bảo đảm an toàn cho sản phẩm.
KS. TRẦN THỊ LIÊN
Trạm Khuyến nông huyện Nam Sách