Nhiều trẻ vị thành niên sa ngã, phạm tội là nỗi đau không chỉ của riêng các gia đình mà còn là nỗi day dứt cho toàn xã hội.
Nguyễn Hữu Sơn (bên phải) và Nguyễn Huy Dương, mỗi tên phải nhận mức án 12 năm
tù giam về tội giết người, cướp tài sản
Nguyễn Hữu Sơn (sinh năm 2001) và Nguyễn Huy Dương (sinh năm 2002) đều ở thôn Cổ Chẩm, xã Việt Hồng (Thanh Hà). Do bố mẹ mải làm ăn, thiếu quan tâm sâu sát nên dù còn ít tuổi, cả hai đã có lối sống ngang tàng. Sơn và Dương thường xuyên bỏ học đi chơi game. Mặc dù bị nhà trường kỷ luật, gia đình dùng nhiều biện pháp ngăn chặn nhưng cả hai vẫn chứng nào tật ấy. Cả Sơn và Dương đều bỏ học khi chưa tốt nghiệp cấp 2 trước sự bất lực của gia đình. Nghiện game nặng, cả hai thường xuyên bỏ nhà lang thang tại các quán internet. Gia đình phải đi tìm về, dùng cả các biện pháp cưỡng bức để quản lý nhưng chỉ được một thời gian ngắn, Sơn và Dương lại bỏ đi. Không có tiền chơi game, Sơn đã bàn với Dương vào chùa Minh Giám ở thôn Cổ Chẩm cướp tiền của ông Kích (người trông chùa) và tiền công đức của nhà chùa.
Đêm 15.11.2016, chúng đến chùa xin ngủ nhờ. Hai đối tượng đã dùng tuýp sắt vụt vào gáy làm ông Kích chết. Chúng đã lấy 2 chiếc điện thoại di động, 1,6 triệu đồng tiền công đức trong chùa rồi trốn lên Hà Nội. Lúc sát hại ông Kích, hai thủ phạm đều chưa đủ 16 tuổi. Vừa qua, Sơn và Dương đã bị Tòa án Nhân dân tỉnh tuyên phạt mỗi người 12 năm tù cùng về tội giết người, cướp tài sản.
Vài năm trước, trên địa bàn tỉnh cũng xảy ra một vụ án mạng đau lòng liên quan đến đối tượng phạm tội là trẻ vị thành niên. Từ nhỏ Hoàng Đức Long (sinh năm 1993, ở thôn An Điền, xã Cộng Hòa, Nam Sách) đã là đứa trẻ ngỗ nghịch. Cũng do gia đình ít quan tâm, Long kết giao với đám bạn hư hỏng ở địa phương. Khoảng 13 giờ ngày 19.8.2011, Long cùng một số người bạn câu trộm cá tại ao của ông Nguyễn Văn Khanh (ở cùng thôn). Ông Khanh phát hiện và gọi điện cho ông Nguyễn Phú Cao cùng thôn nhờ ra đuổi hộ. Ông Cao đến cầm chiếc ô vụt vào lưng và dùng chân đạp Long ngã xuống ao. Trên đường về, ấm ức, Long ra lều trông vịt của nhà mình lấy dao đi tìm ông Cao trả thù. Đến khoảng 16 giờ 30 cùng ngày, Long gặp ông Cao và chém vào người ông 2 nhát. Do vết thương quá nặng, ông Cao đã chết trước khi được đưa đến Trạm Y tế xã. Lúc gây án, Long còn 3 tháng nữa mới hết tuổi vị thành niên nhưng do hành vi đặc biệt nghiêm trọng, thể hiện tính côn đồ, hung hãn, nên đã bị tuyên phạt 15 năm tù giam.Vụ án đã khép lại song nỗi đau của gia đình vẫn còn đó.
Nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng sa ngã, phạm tội của trẻ vị thành niên là do thiếu sự quan tâm, quản lý của bố mẹ, gia đình. Phần lớn cha mẹ mải làm ăn kiếm tiền bỏ bê con cái; gia đình không hạnh phúc, cha mẹ ly hôn hoặc ly thân. Do hoàn cảnh khó khăn, Nguyễn Thị Ph. (15 tuổi, ở Yên Bái) phải bỏ học giữa chừng. Để có thu nhập, Ph. được bố mẹ cho xuống TP Hải Dương để phụ bán hàng cùng gia đình cậu mợ. Không lâu sau, em đã có bạn trai và có thai.
Cũng có trường hợp trẻ phạm tội, sa ngã do sự nuông chiều của gia đình. Phạm Văn Dương ở thôn Ngọc Lặc (xã Ngọc Sơn, Tứ Kỳ) bị teo cơ bẩm sinh bên tay phải, phải viết bằng tay trái. Không thiết tha học hành, hết lớp 9, Dương xin nghỉ học, đi làm tự do. Cuối năm 2015, Dương được bố mẹ mua cho một chiếc xe máy Yamaha Exciter. Do Dương chưa có bằng lái xe nên bố mẹ cậu chưa cho phép con sử dụng. Nôn nóng, nhân lúc bố mẹ vắng nhà, Dương đã cùng bạn lấy chiếc xe mới đi thử. Khoảng 20 giờ 15 ngày 14.9.2016, Dương đi xe với tốc độ cao trên đường Nguyễn Lương Bằng thì va chạm với xe máy điện do chị Đặng Hải Huyền (ở Phù Long, huyện Cát Hải, Hải Phòng) đang sang đường khiến chị Huyền tử vong do chấn thương sọ não. Lúc gây ra vụ việc, Dương chưa đủ 18 tuổi. Sau tai nạn, Dương ân hận: "Nếu cháu chịu nghe lời bố mẹ thì chuyện đau lòng trên đã không xảy ra".
Để hạn chế và đẩy lùi tội phạm và sự sa ngã ở lứa tuổi vị thành niên, gia đình cần quản lý chặt chẽ, không quá nuông chiều con cái, không cho giao lưu với kẻ xấu, phòng ngừa lối sống buông thả, sa ngã vào con đường phạm tội. Ngoài ra, cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa gia đình, nhà trường và xã hội trong việc giáo dục, quản lý trẻ em, loại trừ những thói hư tật xấu, giúp hình thành ý thức, nhân cách lành mạnh cho trẻ.
NGỌC HÙNG