Chính phủ đã ban hành Nghị định số 159/2016/NĐ-CP quy định chi tiết và biện pháp thi hành một số điều của Luật Thanh tra về tổ chức và hoạt động của Ban Thanh tra nhân dân.
Theo đó, Ban Thanh tra nhân dân được thành lập ở xã, phường, thị trấn, cơ quan nhà nước, đơn vị sự nghiệp công lập, doanh nghiệp nhà nước để giám sát việc thực hiện chính sách, pháp luật, giải quyết khiếu nại, tố cáo, kiến nghị, phản ánh, thực hiện pháp luật về dân chủ ở cơ sở của cơ quan, tổ chức, cá nhân, góp phần phát huy dân chủ, đấu tranh phòng chống tham nhũng, tiêu cực, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của công dân, cơ quan, tổ chức, đơn vị.
Thành viên Ban Thanh tra nhân dân phải là người trung thực, công tâm, có uy tín, có hiểu biết về chính sách, pháp luật, tự nguyện tham gia.
Ban Thanh tra nhân dân ở xã, phường, thị trấn có từ 5 - 11 thành viên, trong đó những xã, phường, thị trấn ở đồng bằng có dưới 5.000 dân được bầu 5 hoặc 7 thành viên, từ 5.000 người đến dưới 9.000 người được bầu 7 hoặc 9 thành viên, từ 9.000 người trở lên được bầu 9 hoặc 11 thành viên. Đối với những xã, phường, thị trấn ở miền núi, trung du và hải đảo, mỗi thôn, làng, ấp, bản, tổ dân phố được bầu 1 thành viên. Đối với các cơ quan nhà nước, đơn vị sự nghiệp công lập, doanh nghiệp nhà nước, Ban Thanh tra nhân dân có thể có 3, 5, 7, 9 thành viên.
Nghị định có hiệu lực thi hành từ ngày 1-2-2017.