Thu đông tuy không phải là vụ chính của giống dưa kim (dưa lê vàng) song rất nhiều năm nông dân trồng vụ này đã có hiệu quả kinh tế cao.
Xin chia sẻ với bà con nông dân một số kinh nghiệm khi thâm canh cây trồng này ở vụ thu đông.
- Phát triển cây con: Để có đủ lượng cây ra ruộng trồng, bà con cần ngâm ủ và gieo cây con trong bầu đất khi cây đạt từ 1-2 lá thật là đem trồng (thời gian ươm từ 7-10 ngày). Tốt nhất nên gieo hạt vào bầu đất có quấn lá chuối hay nilon hoặc bầu trần với giá thể gồm: đất phù sa hoặc đất màu phơi khô đập nhỏ trộn với trấu hun theo tỷ lệ 4 phần đất, 3 phần trấu hun, 3 phần phân chuồng đã ủ mục với lân (phân chuồng ủ với lân tỷ lệ 1 tấn phân chuồng trộn với từ 10 -20 kg supe lân).
- Trồng và chăm sóc: Dưa kim thường có 2 cách trồng (bò đất hoặc làm giàn). Vụ thu đông dưa kim thường ít bị sâu bệnh hơn nên áp dụng phương pháp trồng bò đất sẽ tiết kiệm được đầu tư. Nên chọn đất cát pha hay đất thịt nhẹ giàu mùn, đất trước đó không trồng cây họ bầu bí (đất lúa) sẽ rất tốt. Ruộng được cày bừa, làm sạch cỏ dại và xử lý bằng vôi bột (từ 25 - 30 kg/sào). Nên bổ sung vào đất trước trồng một lượng thích hợp nấm đối kháng hay nấm cộng sinh sẽ tốt hơn là xử lý bằng vôi tả.
Vụ thu đông thường hay gặp mưa lớn thời kỳ đầu vụ nên cần lên luống cao từ 30 - 35 cm. Luống trồng hàng đôi cần rộng từ 4 - 4,5 m được phủ bằng màng phủ nông nghiệp. Để tránh thất thoát phân bón khi gặp mưa lớn đầu vụ và giúp cây, quả phát triển cân đối, nông dân nên sử dụng phân chuồng hoặc phân hữu cơ vi sinh thay thế kết hợp với phân NPK chuyên dùng như NPK 13-13-13 + TE hoặc NPK 16-16-8.
Lượng phân bón cho 1 sào: Bón lót 1 tấn phân chuồng hoặc 1 tạ phân hữu cơ vi sinh cùng với 10 kg NPK 13-13-13TE rắc đều mặt luống khi lên luống sơ bộ rồi cào, san đất vùi phân.
* Chú ý: Không nên hòa phân bón tưới vào từng gốc cây sẽ rất dễ làm dưa chết rũ.
- Tưới nước: Cây dưa yêu cầu đất thường xuyên phải đủ ẩm, đặc biệt là từ lúc ra hoa đến khi quả được khoảng 15 ngày. Sau 20 ngày kể từ khi lấy quả lúc này dưa bắt đầu vào chín (nổi gân lưới hoặc vân) thì chỉ cần tưới đủ ẩm và không nên để nước quá nhiều trong dõng sẽ dễ gây nứt quả.
* Lưu ý:
Trong khoảng 15 ngày đầu sau khi đậu quả tùy khả năng sinh trưởng của cây, điều kiện đất đai, khí hậu, thời tiết mà quyết định bổ sung phân bón qua gốc, qua lá và giữ ẩm nhằm tạo điều kiện cho quả được phát triển một cách tối đa vì đây là thời kỳ quả phát triển mạnh nhất.
- Tỉa nhánh, định quả: Để có quả dưa vừa to, đẹp lại có chất lượng cao người trồng cần có biện pháp tỉa nhánh định quả. Cần bấm các nhánh từ lá thật thứ 1-8. Từ lá 9-11 để cây ra nhánh cho ra quả.
Do đặc tính của dưa kim rất dễ đậu quả và do nhị hoa đực rất nhỏ, nhụy cái cũng rất nhỏ, ít phấn nên việc thụ phấn bổ sung khó khăn. Vì vậy, khi dưa ra hoa đậu quả lại gặp thời tiết không ưu tiên thì nông dân có thể sử dụng một số thuốc hỗ trợ đậu quả phun như: Supper Bo 25 ml + Grogipp 10g + Lucky - K 40 g/bình 16 lít.
- Thu hoạch: Sau khi đậu quả từ 30 - 40 ngày tùy theo các giống dưa mà người trồng có thể thu hoạch quả. Song để có được quả dưa thơm ngon như đặc tính giống vốn có thì cần để quả nổi gân màu vàng đặc trưng.
KS. TRẦN THỊ LIÊN(Trạm Khuyến nông Nam Sách)