Tăng gia sản xuất

Người kêu gọi nông dân: “Tăng gia sản xuất! Tăng gia sản xuất ngay! Tăng gia sản xuất nữa! Đó là khẩu hiệu của ta ngày nay. Đó là cách thiết thực của chúng ta để giữ vững quyền tự do, độc lập”.

Bác cho rằng, loài người ai cũng "dĩ thực vi tiên" (nghĩa là trước cần phải ăn); nước ta thì "dĩ nông vi bản" (nghĩa là nghề nông làm gốc). Dân muốn ăn no thì phải trồng trọt cho nhiều. Nước muốn giàu mạnh thì phải phát triển nông nghiệp. Vậy chúng ta không nên bỏ hoang một tấc đất nào hết. Chúng ta phải quý mỗi tấc đất như một tấc vàng.

Vì cứu quốc, các chiến sĩ đấu tranh ở ngoài mặt trận, vì kiến quốc, nhà nông phấn đấu ngoài đồng ruộng. Chiến sĩ ra sức giữ gìn nước non. Nhà nông ra sức giúp đỡ chiến sĩ. Hai bên công việc khác nhau, nhưng thật ra là hợp tác. Cho nên hai bên đều có công với dân tộc, đều là anh hùng. "Thực túc" thì "binh cường", cấy nhiều thì khỏi đói. Chúng ta thực hiện "tấc đất, tấc vàng" thì chúng ta quyết thắng lợi trong hai việc cứu đói ở Bắc và kháng chiến ở Nam.

Sinh thời, Bác Hồ rất chú ý tới việc tăng gia sản xuất, tiết kiệm và bản thân Người cũng tích cực tham gia. Khi tăng gia, Người lưu ý bốn điều kiện: giống, cần, phân, nước. Giống phải tốt, dễ trồng, năng suất cao. Cần là người sản xuất phải chọn đúng thời vụ, hợp khí hậu, vun xới phải đúng cách. Phân phải chọn loại phân bón thích hợp. Nước phải tưới đều và tưới đủ độ ẩm để cây xanh tốt.

Thời kỳ kháng chiến, lúc mới lên rừng khó khăn nhiều, thóc gạo hiếm, nhân dân đói, cán bộ cũng đói, cơ quan di chuyển luôn, Bác thường động viên anh em cán bộ, chiến sĩ tăng gia sản xuất. Từ phát nương, trồng mướp, khoai lang, đậu, rau và bắp. Nhờ vậy, cơ quan luôn có rau, khoai để ăn. Tiền ngân sách chủ yếu dùng vào việc mua gạo, muối.

Khi về Hà Nội, công tác tăng gia sản xuất vẫn được cơ quan duy trì, bản thân Người rất tích cực tham gia phá đất, nhặt cỏ, trồng rau, trồng chuối, chăm sóc ao cá. Hằng sáng, sau giờ thể dục, Bác lại tưới nước, tỉa cành cho vườn nhài và chiều chiều vỗ tay cho cá ăn. Cho đến tận bây giờ, những cây nhài trong vườn Bác vẫn xanh tươi, nở hoa thơm ngát và đàn cá trong ao vẫn nghe tiếng vỗ tay bơi về dày đặc. Tất cả vẫn nhớ về sự chăm sóc ân cần của Bác...

(*) Báo Tấc đất, cơ quan cổ động sản xuất, Bộ Canh nông bảo trợ, là tờ báo được phát hành trong chiến dịch chống nạn đói (1945-1946) nhằm cổ động cho công tác tăng gia sản xuất. 

Phương Dung (biên soạn)