Tam Kỳ là một trong 9 xã của huyện Kim Thành tất cả các thôn đều đạt danh hiệu làng văn hóa và sớm đạt tiêu chí văn hóa trong xây dựng nông thôn mới.
Đội văn nghệ của xã Tam Kỳ thường xuyên biểu diễn phục vụ nhân dân địa phương
Để đạt kết quả này, xã đã có những cách làm hay và tạo được sự đồng thuận cao từ nhân dân.
Cách làm hayKỳ Côi là thôn đầu tiên của xã được công nhận là làng văn hóa (LVH) vào năm 2002. Sau khi được công nhận, thôn tiếp tục tuyên truyền, vận động nhân dân chung sức, đồng lòng giữ vững danh hiệu này. Đặc thù của thôn là chia thành các đội, nhóm (mỗi nhóm từ 20-30 hộ) sản xuất. Khi triển khai các công việc như làm đường hay bổ sung các thiết chế văn hóa, lãnh đạo thôn luôn bàn bạc, thống nhất, khéo léo lồng ghép những vấn đề cần thảo luận ngay trong những buổi bà con cùng tập trung tham gia sản xuất. Ông Nguyễn Đức Thanh, Trưởng thôn Kỳ Côi cho biết, khi lồng ghép như vậy, bà con sẽ đóng góp ý kiến sôi nổi hơn, qua đây thôn tập hợp được thêm nhiều ý kiến. Nhờ cách làm dân chủ này, nhiều việc lớn của thôn được thực hiện tương đối thuận lợi. Ông Thanh dẫn chứng về phong trào làm đường giao thông. Khi có đội, nhóm cùng đóng góp kinh phí làm các tuyến đường bê-tông, các đội khác thấy được lợi ích của việc nâng cấp đường sá nên cùng nhau làm theo. Vì vậy, từ năm 2010 đến 2013, thôn đã làm được 4 km đường bê-tông với kinh phí gần 2 tỷ đồng do nhân dân đóng góp. Việc xây dựng các thiết chế văn hóa như sân vận động, nhà văn hóa thôn đã huy động được sự đóng góp từ những người con xa quê với tổng kinh phí là 50 triệu đồng. Do luôn bám sát các tiêu chí văn hóa để thực hiện nên qua kiểm tra, thôn đã được công nhận đạt danh hiệu LVH 5 năm lần thứ hai.
Khác với Kỳ Côi, thôn Nại Đông không có các đội, nhóm sản xuất, vì vậy chi bộ thôn triển khai việc phân công cho từng đảng viên phụ trách các gia đình. Mỗi đảng viên phụ trách khoảng 10 hộ. Các đảng viên có nhiệm vụ phối hợp với chi hội trưởng các chi hội: Nông dân, Phụ nữ, Cựu chiến binh… tích cực vận động nhân dân cùng chung tay, góp sức xây dựng LVH. Xác định việc xây dựng gia đình văn hóa là cốt lõi trong phong trào nên hằng năm, thôn làm tốt công tác tuyên truyền, vận động gần 100% số hộ đăng ký. Trong quá trình phấn đấu, thôn luôn nhắc nhở các tiêu chí để các hộ bám sát thực hiện. Hằng năm, qua bình xét, tỷ lệ hộ đạt danh hiệu gia đình văn hoá của thôn luôn cao hơn 85%. Tuy nhiên, vướng mắc mà thôn gặp phải là vấn đề vệ sinh môi trường, do một số người dân trong thôn khi đi chợ đêm thường chở rác sinh hoạt rồi vứt ngay trên đường. Trước vấn đề này, lãnh đạo thôn đã cùng với các cựu chiến binh thành lập các tổ gồm 2-3 người đi kiểm tra vào khoảng 3-4 giờ sáng tại những con đường người dân hay đi chợ, kịp thời nhắc nhở, chấn chỉnh những người vứt rác bừa bãi. Nhờ biện pháp này, hiện tình trạng này đã không còn, các hộ dân đã hình thành thói quen thu gom rác tập trung để tổ vệ sinh môi trường của xã tới thu gom. Nhờ thực hiện tốt các tiêu chí nên từ năm 2005 đến nay, thôn Nại Đông luôn giữ vững danh hiệu LVH. Không chỉ ở Kỳ Côi và Nại Đông, việc xây dựng và duy trì danh hiệu LVH đã thực sự trở thành phong trào được nhân rộng trong toàn xã và nhận được sự hưởng ứng tích cực của nhân dân.
Duy trì bền vữngĐồng chí Đoàn Văn Luy, Phó Chủ tịch UBND xã Tam Kỳ cho biết, đạt được danh hiệu LVH đã khó, giữ vững danh hiệu còn khó hơn, do đó, xã luôn chỉ đạo các thôn bám sát tiêu chí văn hóa để thực hiện. Xác định kinh tế có ổn định thì đời sống văn hóa của người dân mới được nâng cao, xã tích cực chỉ đạo bà con nông dân áp dụng khoa học kỹ thuật, đưa các giống cây, con mới vào trồng trọt, chăn nuôi. Các hội: Nông dân, Phụ nữ, Cựu chiến binh đứng ra tín chấp giúp hội viên vay hơn 10,3 tỷ đồng phát triển kinh tế. Năm 2013, tỷ lệ hộ nghèo trong xã còn 6,99%, (giảm 1,41% so với năm 2012), thu nhập bình quân đạt 19,3 triệu đồng/người/năm. Cũng trong năm 2013, được tỉnh hỗ trợ xi-măng cùng nhân dân đóng góp 5,5 tỷ đồng, xã đã hoàn thành 5,8 km đường bê-tông thôn xóm và đường nội đồng. Tuy không phải là xã được chọn xây dựng nông thôn mới giai đoạn 1 nhưng đến nay xã đã hoàn thành 9 trong tổng số 19 tiêu chí, trong đó có tiêu chí văn hóa.
Việc phát triển phong trào thể dục thể thao luôn được xã quan tâm. Hiện tất cả các thôn của xã đều có các câu lạc bộ (CLB) văn nghệ, thể thao. Xã có một CLB văn nghệ chuyên biểu diễn phục vụ nhân dân trong các dịp lễ, Tết. Tại sân thể thao của các thôn, buổi sáng là những bài tập dưỡng sinh của những người cao tuổi, buổi chiều là những trận bóng đá, bóng chuyền, cầu lông sôi nổi của thanh niên. Bên cạnh đó, xã còn vận động người dân thực hành tiết kiệm trong việc cưới, việc tang. Ngay lúc làm các thủ tục đăng ký kết hôn, các cặp vợ chồng phải ký cam kết khi tổ chức lễ cưới không mở nhạc trước 5 giờ và sau 22 giờ. Xã đã quy hoạch nghĩa trang nhân dân, xử lý nghiêm 47 trường hợp tự ý quây đất nghĩa trang với khoảng 1.200 m2. Các thôn duy trì hoạt động của tổ vệ sinh môi trường với tần suất thu gom 2 lần/tuần.
Do những việc làm thiết thực trên, nên qua nhiều lần kiểm tra, không có thôn nào bị nhắc nhở vì vi phạm các tiêu chí văn hoá. Trong thời gian tới, Tam Kỳ tiếp tục đẩy mạnh tuyên truyền, tăng cường vận động nhân dân phấn đấu duy trì danh hiệu LVH, đồng thời tiến tới đạt 10 tiêu chí còn lại trong xây dựng nông thôn mới.
HUYỀN TRANG