Sợ cảnh giường chiếu lấn át giáo dục

Đa phần ý kiến mà tôi bắt gặp ở các phản hồi của bạn đọc trên các báo mạng và mạng xã hội đều chia ra hai ý kiến đối lập nhau: một bên là ủng hộ, bên còn lại là phản bác và bài trừ. Có vài ý kiến lo ngại không thể kiểm soát được khán giả dưới 18 tuổi, e dè và băn khoăn sợ con trẻ tò mò rồi làm theo những câu chuyện trên phim ảnh… Còn riêng tôi cũng không chấp nhận việc phát sóng những bộ phim này vì quan điểm của VTV trong việc phát phim 18+ trên sóng còn chưa thật rõ ràng.

Nếu bảo rằng những bộ phim được phát sóng vào khung giờ này là giáo dục giới tính, là phù hợp với kênh truyền hình mang tên kênh khoa học giáo dục thì có chút gì đó chưa thuyết phục lắm. Có khiên cưỡng hay không khi mà bộ phim sắp chiếu là Sex and the city có nội dung không hẳn là “giáo dục giới tính” và chứa đựng trong nó là nhiều hình ảnh nóng, “giường chiếu” cùng một lối sống hoàn toàn khác biệt với nước ta.

Đó là chưa kể đến việc, đâu là giới hạn cho những cảnh nhạy cảm, những lời đối thoại không phù hợp (?!). Liệu người biên tập chương trình dựa trên tiêu chuẩn nào của truyền thống, của văn hóa Việt hay chỉ là ý kiến chủ quan của một bộ phận kiểm duyệt nơi nhà đài?

Bạn đọc chúng tôi đã không ít lần thấy Hội đồng kiểm duyệt phim tỏ ra lúng túng với mỗi lần ra mắt của những bộ phim Việt sản xuất hay những lần công chiếu những bộ phim “bom tấn” ở nước ngoài có cảnh nóng. Việc cắt giảm chưa lúc nào là thỏa mãn cho cả “người sản xuất” lẫn người xem. Vậy thì lời hứa của ê kíp chương trình khẳng định sẽ không cắt nhiều đến nỗi mất mạch phim liền mạch, liệu có thực hiện được hay chăng khi khán giả và nhà đài đến thời điểm này vẫn chưa tìm được tiếng nói chung? Ranh giới giữa thế nào là phim 18+ và phim khiêu dâm, phim cấp ba hiện nay là một ranh giới vô cùng mỏng manh.

Tiếp nữa là việc một kênh truyền hình phát sóng toàn quốc đến mọi nhà và hoàn toàn có thể dễ dàng để chọn xem mà không hề có sự kiểm soát nào thì quả là đáng ngại thật. Không thể giải thích là bộ phim đã dán nhãn 18+ thì bắt buộc mọi gia đình có tivi trên khắp đất nước này phải tự kiểm soát con cái mình. Phải chăng, nhà đài đang đá “trái bóng” về trách nhiệm quản lý cho những người xem truyền hình? Có phải là nếu muốn con em mình không tiếp cận được những bộ phim 18+ này thì phải kiểm soát tất cả các tivi sau 23 giờ các ngày thứ hai, thứ ba và thứ tư hằng tuần. Hoặc nếu không muốn xảy ra sự cố đáng tiếc “tràn sóng” cho các em nhỏ thì phụ huynh nên đề phòng bằng cách xóa hẳn kênh truyền hình này trong tivi?

Lại nói về việc dán nhãn phim 18+. Nếu phim đã xác định giới hạn tuổi xem thì chắc hẳn là chúng ta đã mặc nhiên đồng ý rằng nội dung trong bộ phim đó là “người lớn”. Vì thế, nếu có những hình ảnh thật sự “không thể chấp nhận được” trong những bộ phim đó thì khán giả cũng khó lòng mà lên tiếng để “bắt giò” bất kỳ tình tiết, hình ảnh nào trong đó được nữa.

Và còn một vấn đề “nhạy cảm” nữa, không phải là nhạy cảm về giới tính, tình dục mà vấn đề tôi muốn đề cập ở đây là “nhạy cảm” về việc lo sợ một mai chương trình chạy theo lợi nhuận kinh doanh, chạy theo quảng cáo của nhà tài trợ thì khi đó khán giả chúng tôi có kiểm soát được nữa hay không với khung giờ 18+ ấy. Rất sợ đến thời điểm ấy, phim 18+ sẽ không còn là “giáo dục giới tính” thuần túy được nữa mà đã bị chi phối bởi thị hiếu của khách hàng và đối tác của các công ty truyền thông, quảng cáo.

Nói đi thì cũng nói lại, thành thật thì tôi cũng không hẳn phản bác việc phát sóng những bộ phim có nội dung hay, tốt về giáo dục giới tính trên sóng truyền hình. Tuy nhiên, tôi muốn nhà đài cần xác định rõ hơn tôn chỉ, mục đích về việc phát sóng phim 18+.

Tôi biết rằng, chính sự che đậy không đáng có của “người lớn” như trước nay gia đình, nhà trường và xã hội vẫn thường làm đối với các em tuổi mới lớn đã gây nên nhiều hệ lụy và rủi ro không thể kiểm soát được. Vì càng cấm đoán, che đậy thì các em càng tò mò, càng tự tìm hiểu và khi đó chúng ta không thể kiểm soát được những gì các em nghĩ, những gì các em làm. Đã đến lúc chúng ta cần có sự thay đổi trong phương pháp giáo dục giới tính, chúng ta không thể né tránh hoặc dạy theo kiểu “cưỡi ngựa xem hoa” trong nhà trường nữa. Cái xấu hay hành vi lệch lạc nếu không được định hướng đúng đắn sẽ dễ gây hậu quả khôn lường.

Tôi cũng ủng hộ những cách làm mới và có định hướng về giáo dục giới tính. Một chương trình tọa đàm, một chương trình phổ biến kiến thức giới tính hay một gameshow có liên quan đến giới tính được phát sóng trên kênh khoa học giáo dục thì khán giả có bao giờ quay lưng? Vì bởi tôi sợ, với thương hiệu “Phim 18+”, với những bộ phim toàn cảnh “giường chiếu”, những lời thoại chưa hẳn đã phù hợp với con người Việt Nam lại bị gán ghép là giáo dục giới tính thì không thể chấp nhận được.

Trước nay, giáo dục giới tính vốn chỉ là công việc của ngành y tế với công tác tuyên truyền để nâng cao ý thức, hỗ trợ việc chăm sóc sức khỏe sinh sản và của ngành giáo dục với việc giáo dục giới tính trong nhà trường. Hôm nay, một kênh truyền hình đang góp phần vào việc “vẽ đường cho huơu chạy” đúng nhằm làm giảm thiểu các nguy cơ mang thai sớm, ảnh hưởng đến sức khỏe và tương lai của một thế hệ trẻ. Cũng tốt lắm đấy chứ!

Vấn đề là chúng ta phải giải quyết được những tâm tư, lo lắng từ hàng ghế khán giả. Kênh truyền hình phải hài hòa, cân đối và lắng nghe, biết sửa đúng lúc, biết ngừng đúng thời điểm với ý kiến đó thì tin rằng, cái sự “làm dâu trăm họ” của nhà đài sẽ góp phần cung cấp kiến thức, giáo dục lối sống lành mạnh, giải đáp những câu hỏi thắc mắc về tâm sinh lý của tất cả các lứa tuổi thì hay biết mấy!

TRƯỜNG VŨ *

*Bài viết thể hiện văn phong và góc nhìn của tác giả, một người dân TP Cao Lãnh, tỉnh Đồng Tháp