Những ngày chớm đông

Một sáng thức giấc bỗng thấy trời đất thay đổi, những se se lạnh ùa về khiến ta ngỡ ngàng kèm theo một chút bối rối, hệt như một chú chim sẻ sà xuống sân thóc đang say sưa mổ thì bắt gặp người đi qua. Ngẩn ngơ một lúc ta mới hay rằng mùa đông đã chớm ngõ thật rồi.

Chớm đông, màu nắng nhàn nhạt, dịu dàng hắt lên tán lá bàng đang biến sắc dần về màu đỏ ối. Cái nắng tưởng chừng ít ỏi nhưng lại đủ hong khô chăn màn, áo xống của mẹ. Đều đặn vào mỗi ngày đầu đông mẹ lại mang quần áo, chăn màn ra bờ hàng rào để phơi. Trong cái mùi long não hăng hắc, mẹ nở nụ cười hạnh phúc. Vừa làm việc mẹ vừa nói với đàn con, đoán già đoán non năm nay lạnh hơn năm ngoái vì mẹ dự cảm được. Mẹ lục đục từ sáng cho tới chiều mới xong công việc. Khi còn ở nhà, đàn con phụ giúp mẹ, đỡ đần nâng tấm chăn, miếng áo, nhưng giờ đây mẹ lại lụi cụi một mình bởi đàn con đã đi xa. Thấp thoáng bóng dáng mẹ bên hàng rào trong ký ức hiện về, ta lại rưng rưng thương và nhớ mẹ…

Những ngày chớm đông khi đang còn là con nít, ta nhớ những buổi chăn trâu cùng đám bạn trên đồng làng. Chớm đông nhiều năm gió lạnh thật sự nhưng có đứa vẫn chưa chuẩn bị được áo ấm, mặc độc manh áo mỏng đi chăn trâu nên mỗi đợt gió bấc lùa về lại xuýt xoa kêu lạnh, chẳng còn cách nào khác phải nép người vào trâu, bò mong tránh được chút rét nhỏ nhoi. Nghĩ lại thấy thương vô cùng! Nhớ những bữa tiệc ngô nướng, khoai nướng được bầy trận giữa đồng thơm phưng phức. Vẫn còn đó những vết nhọ than bám đen trên mặt, những bàn tay gầy nhẳng, thâm tím hơ hơ trên ngọn lửa giữa đồng. Tất cả những khoảnh khắc ấy mãi rất nhiều năm sau ta mới nhận ra đó là khoảnh khắc bình yên của đời người và mong muốn được một lần quay lại. 

Chớm đông ở phương xa quờ tay vào tủ quần áo lục áo ấm bất chợt gặp phải những tấm áo len mẹ đan cho năm xưa. Hồi đó nhà còn nghèo lắm, cứ mỗi mùa đông mẹ lại cặm cụi từng sợi len, đan đến sần cả mấy đầu ngón tay, đan ngày đan đêm cho đàn con mặc khỏi rét. Áo len mẹ đan có thể không đẹp bằng áo mua ngoài tiệm nhưng đàn con vẫn thích mặc, mang sự tự hào về người mẹ tần tảo. Những chiếc áo ấy đã theo ta không biết qua bao mùa đông lạnh giá. Tấm áo len đã mang cả hơi ấm tình thương của mẹ ấp ủ cho ta những ngày ở phương xa lạnh lẽo. Trong cuộc đời, những thứ tưởng chừng giản dị như tấm áo len mẹ đan nhưng lại là động lực to lớn, nhắc nhớ ta về một khoảng thời gian cuộc sống khốn khó, để khi tung cánh lên bầu trời cao rộng ta lại trân quý những ngày xưa đã trải qua.

Những ngày chớm đông là những chuỗi ngày đau đáu thương phận người mưu sinh giữa trời đông giá rét. Những tần tảo đi sớm về khuya, họ đánh đổi bằng mồ hôi, nước mắt thậm chí bằng cả sinh mạng. Những con người mang số phận hẩm hiu, phải bươn chải không biết bao nhiêu nghề. Thương những đứa trẻ côi cút nơi gầm cầu góc chợ. Nhìn những cảnh đời cơ cực mới hay rằng mình vẫn còn may mắn, có chốn để đi về và có gia đình dang tay ôm ấp, sẵn sàng đón mỗi khi vấp ngã. 

Những ngày chớm đông luôn khiến lòng người nhớ thật nhớ, mênh mang cảm xúc trong lòng. Rồi những ngày đông sẽ bắt đầu, những cái lạnh còn tê tái hơn nữa. Ta phải thật mạnh mẽ, thật kiên cường như năm tháng đã từng để vượt qua mọi chông gai, vấp ngã. Chỉ là chớm đông thôi, hãy giữ tâm mình thật vững chãi, khoan run rẩy.

Tản văn của TĂNG HOÀNG PHI