Chữa “bệnh” hạt lép cho cây lạc

Sâu ban miêu hại lạc xuân. Nguồn internet

Chúng tôi cho rằng cây lạc không bị bệnh gì cả mà hiện tượng “cây vẫn phát triển tốt, lá xanh, thân mập, quả nhiều và to nhưng quả không có hạt hoặc hạt lép” là do bón phân không cân đối, có lẽ nặng về phân đạm mà ít chú ý đến các loại phân có chứa nhiều nguyên tố đa, trung và vi lượng khác như lân, kali, can xi, ma nhê v.v… rất cần cho sự hình thành quả, kết hạt và quyết định chất lượng của lạc thương phẩm. Đây là thói quen trồng lạc của nhiều bà con nông dân, đặc biệt là trên các vùng đất đồi bạc màu. Đặc điểm của các vùng đất đồi thường là chua, nghèo photpho; thiếu kali do dễ bị rửa trôi qua các mùa mưa. Mặt khác, lượng photpho, kali, can xi, manhê, và các nguyên tố vi lượng khác đã được huy động đến cạn kiệt qua nhiều năm bạn trồng chuyên canh lạc mà không được bón bổ sung hàng năm.

Các nhà khoa học ngành đất Viện Thổ nhưỡng Nông hóa đã chỉ ra rằng: Với năng suất trung bình, mỗi ha thu hoạch từ 1,5-2 tấn lạc vỏ thì nên bón 20-30 kg N, 60-90 kg P2O5 và 30-60 kg K2O. Nếu bón nhiều đạm thì cây chỉ tăng sinh khối chất xanh (thân, lá), trong khi làm giảm năng suất. Tỷ lệ N: P2O5 thích hợp có thể thay đổi từ 1:2 đến 1:3, nghĩa là cứ bón 1 kg N thì phải bón 2-3 kg P2O5 tùy loại đất. Tỷ lệ N: K2O có thể giữ ở mức 1:2 (30 kg N và 60 kg K2O).

Can xi cũng là một trong những nguyên tố quyết định năng suất mà cây lạc cần nhiều cho việc hình thành vỏ quả (củ), hạt (nhân). Dân gian có câu “Không lân, không vôi thì thôi trồng lạc”. Bón vôi là để cung cấp can xi nhằm làm giảm độ chua của đất, cải tạo đất, tạo môi trường thuận lợi cho vi khuẩn Rhizobium hoạt động giúp cho cây sinh trưởng, phát triển tốt, tổng hợp được nhiều khí ni tơ từ khí trời thông qua các nốt sần trên hệ rễ, tăng cường lượng đạm cho cây. Ngoài ra, thiếu các nguyên tố vi lượng cộng với tác động thời tiết, sâu bệnh là những nguyên nhân góp phần làm nên hiện tượng lạc lép hoặc lạc không nhân nói trên.