Thảo luận ở hội trường về dự thảo Luật Khoáng sản (sửa đổi)

Nên cho đấu giá quyền thăm dò, khai thác khoáng sản

Theo thống kê từ năm 1996 đến năm 2008, Bộ CôngThương, Bộ Tài nguyên và Môi trường đã cấp, gia hạn, thu hồi, cho phépchuyển nhượng, cho phép tiếp tục thực hiện quyền thăm dò, khai tháckhoáng sản hơn 1.000 giấy phép hoạt động khoáng sản. Tính riêng đếntháng 6/2009 có 3.882 giấy phép khai thác do UBND cấp tỉnh cho phépkhai thác còn hiệu lực và đang thực hiện. Từ năm 2000 đến nay, số doanhnghiệp tham gia hoạt động trong công nghiệp khai thác mỏ tăng nhanh từ427 lên đến gần 1.400 doanh nghiệp.

Trong thời gian qua, công tác quản lý hoạt động khaithác chưa chặt chẽ. Việc cấp giấy phép hoạt động khoáng sản, điều kiệnchuyển nhượng quyền hoạt động khoáng sản chưa cụ thể nên chưa xóa bỏđược cơ chế "xin cho", chưa ngăn chặn được tình trạng đầu cơ trong hoạtđộng khoáng sản; thiếu các quy định để tăng thu cho ngân sách nhà nước.

Để khắc phục những yếu kém này, đại biểu Vũ ThịPhương Anh (đoàn Quảng Nam) nêu ý kiến: “Các ban, ngành và địa phươngkhông nên cho chuyển nhượng quyền khai thác khoáng sản mà nên cho đấugiá quyền thăm dò, khai thác khoáng sản. Điều này sẽ khắc phục đượctình trạng dự án “treo” do doanh nghiệp nhận khai thác khoảng sản nhưngcứ để đấy để chờ thị trường khoáng sản lên cao mới cho khai thác. Còndoanh nghiệp khác có điều kiện hơn thì lại không thể khai thác vì khôngđược cấp giấy phép. Ngoài ra, để hoạt động khai thác khoáng sản diễn ralành mạnh thì Nhà nước cần quy định rõ thời gian và xử phạt những tổchức, doanh nghiệp nào không chấp hành những quy định khi khai tháckhoáng sản”.

Chia sẻ với ý kiến này, đại biểu Nguyễn Hữu Nhơn(đoàn Đồng Tháp) cho rằng: Việc đấu giá quyền khai thác, thăm dò khoángsản nên được thực hiện một cách kỹ lưỡng, có sự giám sát chặt chẽ củanhững cơ quan có thẩm quyền và từng địa phương, tránh hiện tượng tiêucực, tham nhũng.

Khai thác khoáng sản phải đảm bảo quyền lợi của nhân dân địa phương

Với số lượng doanh nghiệp khai thác khoáng sản nhiềunhư trên, đa số các đại biểu Quốc hội bày tỏ sự bức xúc về tình trạngkhai thác khoáng sản bừa bãi trong thời gian qua đã khiến cho môitrường bị ô nhiễm, ảnh hưởng lớn tới các con sông và hạ tầng giaothông, trật tự an toàn xã hội tại những nơi khai thác.

Đại biểu đại biểu Điểu K’Ré (đoàn Đắk Nông) nêu ýkiến: Cần nêu rõ trách nhiệm cụ thể của Uỷ ban Nhân dân xã, phường, địaphương khi quản lý, kiểm tra việc khai thác khoáng sản của tổ chức,doanh nghiệp. Quy định này sẽ giúp các doanh nghiệp, đơn vị phải cótrách nhiệm hơn đối với đời sống của cộng đồng dân cư nơi khai tháckhoáng sản.

Đồng ý với quan điểm trên, đại biểu Danh Út (đoànKiên Giang) cho rằng: Ngoài trách nhiệm của địa phương và các đơn vịliên quan, doanh nghiệp khai thác khoáng sản cũng phải có trách nhiệmvới người lao động, đảm bảo an toàn lao động cho những công nhân làmviệc tại các mỏ, hầm lò. Bởi vì thời gian qua đã xảy ra nhiều vụ tainạn tại các hầm lò, mỏ than, mỏ vàng dẫn đến nhiều công nhân chết và bịthương. “Nếu để tình trạng sập hầm lò, mỏ than tiếp diễn, thiệt thòilớn nhất vẫn là phía công nhân lao động. Vì vậy, doanh nghiệp không chỉtrả lương mà phải có trách nhiệm đảm bảo an toàn tính mạng, vệ sinh laođộng cho cho công nhân viên”- đại biểu Danh Út nói

Trong khi đó, đại biểu Nguyễn Lân Dũng (đoàn ĐắkLắc) bày tỏ quan điểm: Hiện nay, an toàn lao động trong việc khai tháckhoảng sản ở nước ta rất kém. Nếu không quy định rõ trách nhiệm củatừng huyện, tỉnh nơi khai thác khoáng sản thì vấn đề bảo vệ quyền lợicủa công nhân lao động sẽ không được đảm bảo. Việc khai thác khoáng sảnphải đảm bảo quyền lợi của nhân dân địa phương.

Chiều cùng ngày, Quốc hội biểu quyết thông qua Nghịquyết phê chuẩn quyết toán ngân sách Nhà nước năm 2008, Luật Ngân hàngNhà nước Việt Nam (sửa đổi), Luật các tổ chức tín dụng (sửa đổi).

(Theo VOV)