Xã Hưng Đạo mất trắng 26ha hành tây vì giống “rởm”?

Nông nghiệp - Nông thôn - Ngày đăng : 20:26, 02/10/2010

Đến thời điểm này, xã đã bị mất 26ha hành tây vì hiện tượng “tụt củ”. Khoảng 350 hộ dân thôn Xuân Nẻo có ruộng hành bị thiệt hại. Nếu tính toán giá trị kinh tế, nông dân trồng hành tây trong xã đã bị mất trắng khoảng 8 tỷ đồng so với vụ đông năm ngoái.

Ruộng trồng hành tây của ông Trần Văn Quyết bị "tụt củ" hàng loạt. Ông Quyết khẳng định, hiện tượng này là do giống hành chất lượng kém

350 hộ dân ở thôn Xuân Nẻo, xã Hưng Đạo (Tứ Kỳ) đang rất bức xúc vì hàng chục héc ta hành vụ đông đã tạo củ sớm, lá lụi đi, cây chết dần, phải nhổ bỏ hàng loạt.

Thất thu 8 tỷ đồng

Chị Nguyễn Thị Bích ở xóm 2, thôn Xuân Nẻo mua 5kg giống hành tây VL – 277 F1 tại đại lý của ông Trần Trọng Vinh (trụ sở tại xã Thạch Khôi, TP Hải Dương). Trong đó, 3kg hạt giống chị đã bán cho nông dân địa phương; còn lại 2kg, chị ươm giống để cung ứng cây con cho người dân. Chị bắt đầu gieo hành giống vào ngày 12-8 và dự kiến đến ngày 11-9 sẽ xuất bán cây hành giống. Tuy nhiên, sau khi trồng được khoảng 1 tháng, chị Bích phát hiện thấy đa số diện tích hành tây đã gieo có hiện tượng tạo củ (kích thước củ giống như loại hành ta truyền thống), lá héo quắt đi, cây hành không thể sinh trưởng, phát triển được. Sau đó, củ hành bị thối và không cho thu hoạch. Về hiện tượng này, người dân địa phương gọi là hành bị “tụt củ”. Một phần rất nhỏ diện tích hành ươm giống ban đầu của chị Bích không bị “tụt củ”, nhưng khi cung cấp cho người dân trồng ra đại trà tiếp tục bị hiện tượng này. Hiện nay, chị Bích đã phải phá bỏ rất nhiều diện tích ươm hành giống.

Quá trình sinh trưởng bình thường của cây hành tây là: Khi còn nhỏ, cây hành chỉ phát triển lá và thân. Sau đó khoảng 1,5-2 tháng, cây hành mới hình thành đế, sau đó ra củ. Từ khi trồng đến lúc thu hoạch có thời gian khoảng 3 tháng. Chị Bích cho biết, giống hạt hành do Công ty TNHH Thương mại Hoa Sen có trụ sở ở TP Hồ Chí Minh nhập khẩu và cung ứng. Trên địa bàn tỉnh, đại lý của ông Trần Trọng Vinh là đơn vị phân phối giống hành VL – 277 F1 cho Công ty TNHH Thương mại Hoa Sen. Hạt giống hành VL – 277 F1 năm nay có kích cỡ nhỏ hơn và không đều so với cùng loại năm ngoái. So sánh hai loại vỏ hộp giống VL – 277 F1 mua năm ngoái và năm nay thì tên giống hành vẫn như nhau, chỉ có khác số lô sản xuất và số xê-ri. Các ruộng hành gieo giống VL – 277 F1 của năm ngoái để lại thì nay đã ra được 3 – 4 lá, cây chỉ có thân và lá, chưa tạo củ, đó chính là biểu hiện của giống hành có chất lượng tốt. Còn giống hành năm nay đã tạo củ rất sớm, cây lụi đi sẽ không cho thu hoạch, chắc chắn là hạt giống kém chất lượng. Chỉ riêng diện tích hành đã gieo bị “tụt củ”, chị Bích gần như mất trắng 20 triệu đồng (hành giống bán với giá 10 triệu đồng/kg. Mỗi ki-lô-gam hạt giống trồng được 1 - 1,5 mẫu hành).

Nhiều nông dân phải trồng rau thay thế vào diện tích hành tây đã hỏng

Nhiều nông dân khác ở thôn Xuân Nẻo cũng lâm vào tình cảnh khó khăn khi giống hành VL – 277 F1 tạo củ quá sớm và chết dần. Anh Nguyễn Ngọc Mạnh trồng 7 sào hành tây. Hiện nay, 70% diện tích hành đã ra củ, lá hành lụi đi, anh phải nhổ bỏ hàng loạt. Giống hành tây này anh Mạnh mua ở một số đại lý trong thôn (cơ sở cung ứng cho ông Trần Trọng Vinh ở xã Thạch Khôi, TP Hải Dương - PV). “Nhà tôi đã bỏ ra 5 triệu đồng để mua 5 hộp hành giống về trồng, nhưng nay đa số bị “tụt củ”. Chỉ còn 30% số cây còn lại không tạo củ, nhưng mật độ quá ít nên rất khó giữ lại để trồng tiếp”, anh Vinh buồn bã cho biết. Nông dân Xuân Nẻo bắt đầu trồng giống hành VL – 277 F1 từ năm 2007. Hiện nay, đa số nông dân trồng loại hành này. Những vụ trước, hành sinh trưởng, phát triển bình thường, cho năng suất cao, bán được giá. Năm ngoái, mỗi sào hành tây thu lãi 8 triệu đồng. Thấy trồng hành tây hiệu quả, năm nay nông dân Xuân Nẻo tiếp tục mở rộng diện tích, nhưng không ngờ bị “tụt củ” hàng loạt. Rất nhiều người dân thôn Xuân Nẻo đã nhổ bỏ hành vứt đi. Một số nông dân tìm loại giống cũ hoặc giống khác để trồng dặm thay thế. Nhiều nông dân đã chuyển sang trồng rau. Hộ dân bị thiệt hại nhiều nhất đã mất 25 triệu đồng tiền mua hành giống, còn số hộ bị thiệt hại 5 – 7 triệu đồng khá phổ biến.

Ông Phạm Văn Thiếu, Chủ tịch UBND xã Hưng Đạo cho biết: Mỗi năm, toàn xã trồng khoảng 260ha cây vụ đông, trong đó thôn Xuân Nẻo trồng 35 – 40ha. Vụ đông này, toàn xã trồng 40ha hành tây, tập trung chủ yếu ở thôn Xuân Nẻo. Đến thời điểm này, xã đã bị mất 26ha hành tây vì hiện tượng “tụt củ”, có nguyên nhân do chất lượng giống. Khoảng 350 hộ dân thôn Xuân Nẻo có ruộng hành bị thiệt hại. Nếu tính toán giá trị kinh tế, nông dân trồng hành tây trong xã đã bị mất trắng khoảng 8 tỷ đồng so với vụ đông năm ngoái. Trong khi đó, nông dân thôn Xuân Nẻo chỉ canh tác 2 vụ màu trong năm, nguồn thu nhập chính trông chờ vào vụ hành tây. Đời sống nhân dân sẽ gặp nhiều khó khăn nếu hành vụ đông thất bát.

Đơn vị cung ứng nói gì?

Ông Trần Văn Quyết ở xóm 4, thôn Xuân Nẻo, một người có nhiều kinh nghiệm trong thâm canh hành tây khẳng định, phương thức cung ứng hạt giống năm nay có điều bất thường. Khi gần đến ngày trồng hành, các đại lý bán giống ở trong thôn bắt người mua nộp tiền mua giống trước. Khi đến ngày gieo, đại lý mới chuyển giống cho dân. Trong khi đó, việc cung ứng giống năm ngoái theo hình thức mua hàng rồi trả tiền, chứ không có chuyện phải đặt tiền trước. Theo ông Quyết, giống hành VL – 277 F1 năm nay là giống kém chất lượng. Mặc dù có truyền thống trồng hành tây từ rất nhiều năm qua, nhưng đây là lần đầu tiên người dân gặp phải giống hành “rởm”. Trước một số ý kiến của đại lý cung ứng giống hành trong thôn cho rằng, năm nay thời tiết nắng nóng, người dân gieo trồng với mật độ dày, thiếu nước tưới, thiếu chăm sóc nên cây hành bị “tụt củ”, ông Quyết phản bác: “Cùng giống hành VL – 277 F1 của năm ngoái để lại, nông dân mang trồng thì cây vẫn sinh trưởng, phát triển bình thường. Trong khi đó, một giống hành khác có tên ĐV – 315 (do một công ty ở TP Hà Nội cung ứng), người dân đang trồng cũng vẫn phát triển tốt. Do kích thước hành năm nay nhỏ nên nông dân đã chủ động giảm mật độ gieo so với năm ngoái. Nông dân cũng có nhiều kinh nghiệm thâm canh hành tây. Như vậy, không thể nói rằng do yếu tố thời tiết và thiếu chăm sóc nên hành bị thất thu”.

Người dân bắt đầu phát hiện hiện tượng hành bị "tụt củ" cách đây khoảng 15 ngày. Sau khi sự việc xảy ra, nhiều nông dân đã liên hệ với Công ty TNHH Thương mại Hoa Sen theo số điện thoại ghi trên hộp giống. Tuy nhiên, những thắc mắc của người dân chưa được giải thích thỏa đáng. Đến ngày 30 – 9, công ty này và chính quyền xã Hưng Đạo vẫn chưa có động thái nào để giải quyết sự việc xảy ra. Riêng đại lý cung ứng giống của ông Trần Trọng Vinh có đưa chế phẩm hữu cơ bón lá Tin K-humate Super để một số người dân bón cho cây, nhưng vẫn chưa rõ kết quả. Ngày 30 – 9, chúng tôi đã liên hệ hẹn gặp với ông Trần Trọng Vinh. Ông Vinh cho biết, hôm sau bận công tác nên không thể gặp trực tiếp chúng tôi. Trao đổi qua điện thoại, ông Vinh cho rằng nguyên nhân của hiện tượng hành tụt củ vẫn chưa xác định được cụ thể, nên chưa thể khẳng định được điều gì. Do chỉ là nhà cung cấp trung gian nên muốn biết rõ nguyên nhân cần phải trao đổi với Công ty TNHH Thương mại Hoa Sen.

Vụ hành tây này ở xã Hưng Đạo gần như mất trắng, gây thiệt hại lớn cho nông dân trong xã, đặc biệt ở thôn Xuân Nẻo. Đề nghị UBND huyện Tứ Kỳ, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh khẩn trương kiểm tra, xác minh sự việc, tìm rõ nguyên nhân và nhanh chóng có biện pháp khắc phục thiệt hại cho nông dân.

NINH TUÂN

Ngày 3 - 10, một số nông dân thôn Xuân Nẻo, xã Hưng Đạo cho biết, đại lý cung ứng giống của ông Trần Trọng Vinh ở xã Thạch Khôi (TP Hải Dương) đã làm việc với các cơ sở cung cấp giống hành tây tại xã Hưng Đạo và chấp nhận bồi thường 100% tiền mua giống hành tây VL - 277 F1 năm nay cho nông dân địa phương. Hiện nay, nhiều nông dân xã Hưng Đạo đã đến các cơ sở bán giống trong thôn nhận tiền đền bù thiệt hại. Tuy nhiên, nhiều hộ nông dân khác vẫn chưa nhận tiền đền bù, vì cho rằng thiệt hại do thất thu vụ hành tây còn lớn hơn nhiều lần so với số tiền bỏ ra để mua giống.

Sau khi nhận được thông tin phản ánh, cán bộ của Hội Nông dân tỉnh và Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đã đến xã Hưng Đạo kiểm tra, xác minh sự việc. Chiều ngày 3 - 10, ông Nguyễn Hữu Dương, Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh cho biết vẫn chưa nhận được báo cáo cụ thể của Phòng Trồng trọt về sự việc này. Còn ông Lê Đình Khanh, Chủ tịch Hội Nông dân tỉnh cho biết: "Ngày 2 - 10, chúng tôi đã đến xã Hưng Đạo để kiểm tra sự việc. Diện tích hành tây bị thiệt hại khá lớn. Chúng tôi đã liên hệ với một số cơ quan báo chí để phản ánh sự việc và yêu cầu Hội Nông dân xã Hưng Đạo khẩn trương làm đơn kiến nghị đến cơ quan cấp trên để giải quyết tình trạng này".