Tương lai Bờ Biển Ngà sau cuộc “đấu” của 2 Tổng thống

Thất bại của Tổng thống mãn nhiệm Gbagbo…

Sau hơn 4 tháng chống cự quyết liệt, hôm 11-4, Tổng thống mãn nhiệm của Bờ Biển Ngà Laurent Gbagbo cuối cùng đã rơi vào tay các lực lượng trung thành với Tổng thống vừa được bầu Alassane Ouattara. Trong khi người dân Bờ Biển Ngà đang có những phản ứng khác nhau, người thì vui mừng người thì khóc lóc, trước việc ông Gbagbo bị bắt thì các nhà phân tích chính trị lại đang băn khoăn về tương lai của đất nước Châu Phi này thời hậu Gbagbo.

Thất bại của Tổng thống mãn nhiệm Gbagbo…

Ông Gbagbo đã thất bại trước đối thủ Ouattar trong cuộc bầu cử tổng thống hồi tháng 11 năm ngoái nhưng ông này kiên quyết không chịu từ chức. Một cuộc đấu tranh giành quyền lực đã nổ ra giữa quân của Tổng thống mãn nhiệm Gbagbo và các lực lượng ủng hộ Tổng thống vừa được bầu Ouattara. Cuộc đấu đá này đã kéo dài suốt 4 tháng trời khiến hàng nghìn dân thường Bờ Biển Ngà thiệt mạng. Liên hợp quốc sau đó đã công nhận ông Ouattara là Tổng thống hợp pháp của Bờ Biển Ngà và tiến hành các cuộc không kích chống lại ông Gbagbo. Chính các đơn vị đặc nhiệm của Pháp đã bắt giữ ông Gbagbo và chuyển giao ông này cho quân của ông Outattar. Như vậy, sau thất bại trong bầu cử, ông Gbagbo tiếp tục thất bại trên chiến trường.

Một sinh viên có tên là Louis ở quận Yopougon ủng hộ ông Gbagbo cho rằng, sự thất bại của Tổng thống Gbagbo là do nhiều nguyên nhân. "Đầu tiên là sự phản bội và đào ngũ của một loạt tướng lĩnh Bờ Biển Ngà. Sau đó là sự thiếu công bằng của các lực lượng Pháp và Liên hợp quốc. Những lực lượng này đã ủng hộ cho quân của ông Ouattara qua các chiến dịch không kích". Ngoài ra, việc các lực lượng Liên hợp quốc phá huỷ những vũ khí hạng nặng của ông Gbagbo đã làm suy yếu quân đội của ông này.

Trong khi đó, một người dân ở thành phố Abidjan lại tin rằng, ông Gbagbo thua trong cuộc chiến tranh là do sự cứng đầu và bướng bỉnh của ông này. "Ông Gbagbo tạo ra ấn tượng là một chiến binh cô độc không thể chấp nhận bất kỳ nhượng bộ hay thoả hiệp gì. Thái độ thách thức của ông này trước cộng đồng quốc tế cũng không giúp gì cho ông ấy. Ông Gbagbo đã bác bỏ hoàn toàn mọi đề xuất của các nhóm trung gian khác nhau, trong đó có quyết định mang tính rằng buộc của Liên minh Châu Phi (AU)".

"Chính sau khi ông Gbagbo từ chối tuân theo quyết định của AU thì các lực lượng của ông Ouattara mới quyết định thực hiện một chiến dịch tấn công nhằm lật đổ ông này," người đứng đầu tổ chức mang trên Thanh niên và Dân chủ - Parfait Goohore cho biết.

Ông Goohore cũng nói thêm rằng: "Đừng quên việc phần lớn dân chúng Bờ Biển Ngà đã quay lưng lại với ông Gbagbo sau cuộc thảm sát phụ nữ ở Abobo và cuộc tấn công bằng lựu đạn của quân đội ông này vào một khu chợ khiến cả thế giới lên án".

… và thắng lợi của Tổng thống được bầu Ouattara

Thất bại của ông Gbagbo đồng nghĩa với thắng lợi của Tổng thống được bầu hồi cuối năm ngoái – ông Ouattara. Một số nhà quan sát cho rằng, chiến thắng của ông Ouattara là do nỗ lực không mệt mỏi của ông này cộng với sự ủng hộ của các đồng minh cũng như của lực lượng Liên hợp quốc.

"Sự ủng hộ của những nhân vật có ảnh hưởng ở Bờ Biển Ngà như Henri Konan Bedie và Albert Mabri Toikeusse đóng vai trò vô cùng quan trọng trong chiến thắng của ông Ouattara trong cuộc bầu cử hồi năm ngoái. Trong chiến dịch quân sự sau đó, Thủ tướng kiêm Bộ trưởng Quốc phòng Guillaume Soro của ông này cũng đóng một vai trò to lớn," Bertin Kouassi - một giáo viên ở Bờ Biển Ngà, nhận định.

Kouassi tin rằng, chính ông Soro đã tập hợp lực lượng để phát động chiến dịch tấn công lật đổ Tổng thống mãn nhiệm Gbagbo.

Lúc này, ông Ouattara đã đánh bại đối thủ Gbagbo và đang ở trong điều kiện thuận lợi để lên nắm quyền. Tổng thống Mỹ Barack Obama ngày 12-4 cũng đã gọi điện chúc mừng ông Ouattara lên nắm quyền ở đất nước Bờ Biển Ngà. Có lẽ việc ông Ouattara cần làm sắp tới chỉ là tập trung vào việc đưa đất nước trở lại hoạt động bình thuờng, đặc biệt là ở Abidjan – nơi người dân phải sống trốn tránh trong nhà suốt nhiều ngày trong tình trạng thiếu lương thực, nước uống, thuốc men và tiền.

Một nhà phân tích cho rằng, sau khi giải quyết những vấn đề khẩn cấp trên, ông Ouattara sẽ bắt đầu nghĩ đến việc tái thiết và phát triển đất nước. Tuy nhiên, việc này chỉ có thể được thực hiện sau khi tân Tổng thống Ouattara hoàn thành công cuộc hoà giải dân tộc.

"Trên thực tế, trong mấy năm gần đây, Bờ Biển Ngà đã rơi vào tình trạng chia rẽ sâu sắc giữa khu vực miền nam và miền bắc đất nước. Ông Ouattara cần phải nhanh chóng đem lại sự gắn kết về mặt xã hội để người dân Bờ Biển Ngà có thể học cách chấp nhận nhau và sống cùng nhau," nhà phân tích trên cho biết thêm.

Thời kỳ ông Gbagbo nắm quyền có thể đã đóng lại nhưng vì Bờ Biển Ngà là một đất nước dân chủ nên có khả năng, trong tương lai, hoặc ông Gbagbo hoặc người của ông này có thể muốn ra tranh cử chức tổng thống.

"Tôi không nghĩ phe của ông Gbagbo sẽ biến mất. Họ sẽ tái tổ chức và tiếp tục cuộc chiến," ông Georges Ble, một doanh nhân Bờ Biển Ngà cho hay.

Số phận ông Gbagbo sẽ ra sao?

Sau khi bắt được ông Gbagbo, tân Tổng thống Ouattara đã tuyên bố sẽ bảo đảm an toàn cho vị Tổng thống mãn nhiệm cùng gia đình của ông này. Đó là lý do tại sao an ninh được tăng cường chặt chẽ xung quanh nơi ở hiện nay của ông Gbagbo.

Tối hôm 11-4, Liên hợp quốc cho biết, tổ chức này sẽ cử các sĩ quan an ninh đến để bảo vệ vợ chồng Tổng thống mãn nhiệm Gbagbo.

Theo Đại sứ Bờ Biển Ngà tại Liên hợp quốc, ông Yousoufou Bamba, khẳng định ông Gbagbo bị bắt sống và ông này sẽ “sớm được đưa ra toà án xét xử vì các tội mà ông này đã thực hiện".

"Một chương mới đã được mở ra cho đất nước chúng tôi. Chương mới này tượng trưng cho hy vọng và hoà bình," Tổng thống vừa được bầu cho biết trong một bài phát biểu trên truyền hình tối hôm 11-4.

Tuy nhiên, hầu hết các quan sát viên đều tin rằng, việc tái thiết đất nước của ông Ouattara sẽ không dễ dàng bởi điều đó chỉ xảy ra được khi đất nước đoàn kết và thống nhất.

(Nguồn: VnM)