Thị trường ô tô loay hoay tìm lối thoát

Sản lượng sụt giảm do chính sách

Sản lượng ô tô bán ra trong tháng 6 - 2012 đạt 6.555 xe, bao gồm 3.379 xe con, 3.176 xe tải. Sản lượng xe lắp ráp trong nước đạt 5.482 xe, tăng 3% so với tháng trước trong khi xe nhập khẩu giảm 30%.

Doanh số bán hàng liên tục sụt giảm khiến cho thị trường ô tô từ đầu năm tới nay giảm so với năm 2011 luôn trên mức 25%.

Tháng 1 - 2012 là tháng mà ngành công nghiệp ô tô chịu sự sụt giảm thê thảm. Theo báo cáo của Hiệp hội các nhà sản xuất ô tô Việt Nam (VAMA) cung cấp, tổng sản lượng bán hàng của Hiệp hội đầu năm 2012 giảm tới 61% so với tháng 12-2011 và 60% so với cùng kỳ năm 2011.

Tháng 2 - 2012, các thành viên VAMA bán được tổng cộng 6.116 chiếc xe các loại, giảm 25% so với cùng kỳ, dù tăng được 43% so với tháng trước. Tháng 3 - 2012, các nhà sản xuất ô tô trong nước bán ra thị trường tổng cộng 7.525 xe các loại, tăng 22% so với tháng 2 - 2012, tương đương với 1.400 xe. Doanh số bán hàng tháng 4 - 2012 đã tụt khoảng 20% so với tháng 3 - 2012 và giảm sâu 37% so với cùng kỳ năm 2011.

Ít khách, các showroom luôn đầy ắp xe

Sang tháng 5, các thành viên VAMA chỉ bán được 5.710 xe, giảm 5% so với tháng 4 - 2012 và 27% so với tháng 5 - 2011. Tính tổng sản lượng bán hàng trong 5 tháng đầu năm giảm 40% so với cùng kỳ (xe ô tô con giảm 47% trong khi xe tải giảm 35%). Tiếp tới tháng 6 - 2012 giảm 43%.

Theo VAMA, việc sụt giảm của thị trường phần nào cũng do những thay đổi về quy định đối với thủ tục nhập khẩu ô tô mới 100% và điều chỉnh cách tính thuế đối với ô tô cũ trong năm 2011 theo Thông tư 20 của Bộ Công thương; Cùng với Quyết định 36 của Thủ tướng Chính phủ tác động trực tiếp đến thị trường ô tô nhập khẩu.

Ngoài ra, các loại thuế, phí hiện tại quá cao, đi kèm với các đề án về thu phí hạn chế phương tiện giao thông cá nhân và phí đi vào trung tâm thành phố giờ cao điểm vẫn tiếp tục được nghiên cứu, dẫn đến người tiêu dùng không mạnh dạn, có tâm lý lo lắng khi mua xe phần nào khiến thị trường ô tô trong nước đóng băng.

Các đề án về thu phí hạn chế phương tiện giao thông cá nhân và phí đi vào trung tâm thành phố giờ cao điểm vẫn tiếp tục được nghiên cứu phần nào ảnh hưởng tới thị trường.

Trước tình hình đó, VAMA mong muốn Chính phủ xem xét huỷ bỏ đề xuất thu phí hạn chế phương tiện cá nhân; Đề xuất giảm phí trước bạ còn 5% và áp dụng đồng đều trên mọi tỉnh, thành cả nước, tương tự như lệ phí trước bạ áp dụng đồng đều cho xe tải là 2%; Hoan nghênh việc cắt giảm trần lãi suất huy động đối với tiền đồng kỳ hạn dưới 12 tháng được điều chỉnh về 9% (có hiệu lực vào ngày 11 - 6) của Ngân hàng Nhà nước nhằm hỗ trợ việc tiếp cận vốn vay. Khách hàng kinh doanh tốt hoặc có tình hình tài chính lành mạnh có thể được vay với mức khoảng 12-13%, thấp hơn nhiều so với mức lãi suất đầu năm 2012.

Đáp lại những lời “kêu cứu” đó, ngày 10 - 7, Hiệp hội các nhà sản xuất ô tô Việt Nam (VAMA) đã nhận được công văn từ Bộ Giao thông Vận tải phản hồi về các đề xuất của VAMA trong vấn đề thu phí hạn chế phương tiện cá nhân. Theo đó, VAMA đã nhận được Công văn số 5299/BGTVT-TC của Bộ Giao thông Vận tải phúc đáp văn bản số 3212/VAMA của VAMA ngày 29 - 6 - 2012 về đề xuất gặp và làm việc với ngài Bộ trưởng về việc thu phí hạn chế phương tiện giao thông cá nhân, đồng thời nêu lên một số kiến nghị với lãnh đạo Bộ về những vấn đề này.

Tuy nhiên, để có được những sự “ủng hộ” hay hỗ trợ từ Chính phủ thì các doanh nghiệp ô tô cũng đang tìm cách “cứu” mình trước bằng phương án ra mắt những mẫu xe mới hay đưa ra những chương trình khuyến mại nhằm thu hút khách hàng.

Khuyến mại và ra mắt xe mới có cứu được thị trường?

Trước tình hình thị trường ô tô lâm vào khủng hoảng, đóng băng các nhà sản xuất đã liên tục cho ra mắt những mẫu xe mới và chương trình khuyến mại hấp dẫn nhằm đưa khách hàng tới mua xe.

Vào đầu tháng 3 - 2012, Hyundai Thành Công đã cho ra mắt mẫu xe cỡ nhỏ giá rẻ và tiết kiệm nhiên liệu. Đây là mẫu xe được Hyundai Thành Công nhắm tới những khách hàng có thu nhập trung bình và tiết kiệm chi phí nhưng vẫn cần mua xe.

Có lẽ trong một bối cảnh thị trường kinh tế đang gặp nhiều khó khăn thì đây là phương án thông minh của Hyundai Thành Công vì Eon là mẫu xe khá phù hợp với túi tiền người Việt (345 triệu đồng). Đồng thời mẫu xe cũng đủ để một gia đình di chuyển trong những chuyến đi ngắn hay lưu thông trong thành phố.

Hyundai Eon mẫu xe giá rẻ được Hyundai Thành Công giới thiệu khi tình hình kinh tế còn nhiều khó khăn.

Tiếp sau Hyundai là công ty Vina Mazda cho ra mắt một loạt sản phẩm mới: Mazda 2, 3  CKD (được lắp tại Việt Nam) và mẫu Mazda 3 phiên bản mới hatchback 5 cửa, Mazda 6, CX-5, CX-9, MX – 5 và BT-50 mới được nhập nguyên chiếc. Mazda muốn làm phong phú các phân khúc xe của hãng tại Việt Nam qua đó tạo ra nhiều sự lựa chọn cho khách hàng.

Không để thua kém, các hãng xe hạng sang đến từ Đức như Mercedes, BMW cũng cho ra mắt nhưng phiên bản mới của các mẫu xe đang được ưa chuộng.

Ngày 25 - 4, Mercedes Benz Việt Nam đã giới thiệu mẫu xe ML350 2012 (3,4 tỷ đồng) thuộc phân khúc SUV hạng sang, nhằm cạnh tranh cùng BMW X5 và Porsche Cayenne.

ML350 là chiếc SUV hạng sang được Mercedes mới tung ra thị trường

Bên cạnh đó thì BMW lại cho ra mắt mẫu sedan Serie 3 hoàn toàn mới với 2 phiên bản 320i (1,4 tỷ đồng) và 328i (1,686 tỷ đồng).

Mới đây nhất là 2 hãng xe đến từ Nhật Bản là Nissan và Toyota cũng đã cho ra mắt những sản phẩm chiến lược của mình. Vào ngày 8 - 6, Toyota Việt Nam đã chính thức giới thiệu tới khách hàng Việt Nam mẫu xe thể thao FT-86. Đây là mẫu xe có hệ thống phanh hoạt động chính xác, hệ thống lái nhạy bén, khả năng bám đường tối ưu và hiệu suất khí động học cao, được thiết kế dựa trên ý tưởng về một mẫu xe có hệ thống lái phản ứng nhanh nhạy và chính xác với từng thao tác của người lái. 

Là mẫu xe thể thao nên Tổng Giám đốc Toyota Việt Nam nhận định, mẫu xe này không được đặt quá nhiều kỳ vọng về doanh số khi đối tượng khách hàng chính là những người trẻ, thành đạt sớm và muốn mua thêm chiếc xe thứ hai.

Dù thị trường đang gặp nhiều khó khăn nhưng Nissan Việt Nam vẫn tung ra nhiều mẫu xe tiền tỉ, trong đó Nissan 370Z phiên bản 2012 có giá bán lên tới 3,102 tỷ đồng.

Còn với Nissan Việt Nam thì đồng loạt cho ra mắt 3 mẫu xe hoàn toàn mới. Đó là mẫu xe thể thao hai cửa Nissan 370Z phiên bản 2012 có giá bán lên tới 3,102 tỷ đồng; Thứ 2 là mẫu thể thao đa dụng Murano đời 2012 có giá lên tới 2,789 tỷ đồng; Cuối cùng là mẫu sedan Teana 2012 có giá bán là 2,425 tỷ đồng.

Bên cạnh việc ra mắt các mẫu xe mới làm tăng sự lựa chọn cho khách hàng các hãng còn đưa ra khá nhiều chương trình khuyến mại hấp dẫn để kích cầu. Như Mercedes áp dụng hỗ trợ lãi suất đến 0% trong 6 tháng. Hay tặng phiếu xăng, tăng năm bảo hiểm, hỗ trợ bảo hiểm thân vỏ của Hyundai hay các chương trình bốc thăm trúng thưởng với giá trị lên tới cả tỉ đồng của các hãng khác.

Tuy nhiên, với một thị trường liên tục giảm sút và ảm đạm của ngành công nghiệp ô tô Việt Nam hiện nay thì các phương án kích cầu (ra mắt các mẫu xe hay khuyến mại) có đạt được mọng đợi và hiệu quả cao hay không vẫn còn quá xa. Đây có thể coi là bài toán mạo hiểm của các hãng vào thời điểm này. Bởi nếu không nhận được các dấu hiệu tích cực của thị trường thì sẽ đưa các hãng tới việc gánh thêm khó khăn hay có thể nói là “lún sâu giữa đầm lầy”.

Nhưng việc kích cầu của các doanh nghiệp cũng cho thấy thị trường ô tô Việt Nam còn rất nhiều hy vọng trong tương lai. Việc họ đưa ra những chiến lược đều có mục đích rõ ràng từ đó giúp khôi phục thị trường ô tô trong những tháng cuối năm thay vì cảnh “chợ chiều” như hiện nay./.

Huy Phương (VOV)