Bảo quản và sử dụng vắc - xin trong chăn nuôi

Tuy nhiên mỗi loại VX đều có những đặc thù riêng, hiệu quả và thời gian miễn dịch phụ thuộc rất nhiều vào người sử dụng VX. Nếu quản lý và sử dụng đúng quy trình kỹ thuật sẽ bảo đảm thời gian miễn dịch kéo dài và an toàn, ngược lại sẽ làm giảm khả năng tạo miễn dịch của VX. Do đó, khi sử dụng VX người chăn nuôi cần lưu ý một số vấn đề sau:

Bảo quản vắc-xin

- VX phải được bảo quản ở nhiệt độ thích hợp: < 0 độ C (đối với VX sống), từ 2 - 8 độ C (đối với VX chết); nên sử dụng riêng tủ bảo quản VX, vệ sinh sát trùng định kỳ tủ nhằm bảo đảm vô trùng.

- Khi vận chuyển, cần giữ VX trong điều kiện râm mát, tránh ánh nắng mặt trời chiếu trực tiếp. Nếu vận chuyển xa nên có hộp xốp, phích đá để bảo quản, nếu gần thì bảo quản bằng túi ni-lông tối màu và đá giữ lạnh.

- Ghi chép việc xuất nhập kho từng loại VX, số lượng, thời hạn sử dụng để sử dụng đúng hạn, tránh lãng phí.

Sử dụng vắc - xin

Khi dùng VX cần phải thực hiện theo đúng những nguyên tắc sau:

- Đối tượng cần phòng bệnh

+ Thực hiện phòng bệnh hằng năm đối với những vùng có ổ dịch cũ, vùng có nhiều bệnh truyền nhiễm phát sinh theo mùa.

+ Những nơi chưa có dịch chỉ nên dùng VX chết.

+ Nên phòng bệnh cho vật nuôi 15 - 20 ngày trước khi vận chuyển đi xa và sau 20 - 30 ngày trong trường hợp nhập vật nuôi từ nơi khác về.

+ VX phòng bệnh nào thì chỉ phòng được loại bệnh đó, không phòng được bệnh khác.

- Kiểm tra lọ VX trước khi sử dụng

+ Thông tin trên nhãn: tên VX , số lô, số liều sử dụng, ngày sản xuất, số kiểm nghiệm xuất xưởng, thời hạn sử dụng, quy cách bảo quản.

+ Những hư hỏng trong lọ VX: nút chặt hay lỏng, nguyên vẹn hay bị rách, tình trạng lớp sáp phủ bên ngoài, lọ thủy tinh có bị rạn nứt không.

+ Tình trạng VX trong lọ: màu sắc, kết cấu, có bị vón không, có vật lạ không, độ đồng nhất (nếu khi lắc lọ VX vẫn chia thành 2 lớp là đã bị hư hỏng).

- Thao tác khi sử dụng VX

+ Khử trùng các dụng cụ dùng để đựng, pha chế VX bằng cách hấp hoặc luộc, sau đó rửa bằng nước sạch (nước sôi để nguội). Không được rửa bằng thuốc sát trùng.

+ Sát trùng bằng cồn 70 độ: tay người thực hiện, vùng da được tiêm, nút cao su của lọ chứa VX.

+ Trong lúc tiêm phòng cần tránh ánh nắng mặt trời.

Những vấn đề cần lưu ý khi sử dụng vắc-xin

- Tiêm dưới da: VX Newcatle, vắc-xin dịch tả vịt, VX tụ huyết trùng keo phèn...

- Tiêm bắp thịt: VX được tiêm vào trong cơ thường được hấp thu vào trong máu nhanh hơn so với tiêm dưới da. Để tránh trào thuốc ra ngoài từ vị trí tiêm, nên kéo da qua một bên trước khi đâm kim. Gia súc thường tiêm bắp thịt ở đùi, gia cầm tiêm sau gáy, vị trí 1/3 giáp thân; cơ cánh, cơ ức.

- Phun sương, nhỏ mắt, mũi, miệng: VX Laxota, Gumboro, IB,…

- Chủng màng da: VX đậu.

Phản ứng sau khi dùng vắc-xin

- Sau khi dùng VX, vật nuôi có thể bị phản ứng do: các chất phụ trợ trong VX, cơ thể đang ủ bệnh... Phản ứng cục bộ tại chỗ tiêm là sưng, nóng, đau… nhưng sau một thời gian phản ứng này sẽ mất. Khi có phản ứng cục bộ cần xử lý bằng cách chườm nước nóng tại vị trí tiêm. Trường hợp nơi tiêm bị nhiễm trùng gây áp-xe mủ thì phải điều trị bằng kháng sinh.

- Tiêm VX còn có thể gây dị ứng cho vật nuôi với biểu hiện: sốt, run rẩy, nôn mửa, thở gấp, nổi mẩn trên mặt da (thường gặp ở lợn). Nếu phản ứng nhẹ thì sau một thời gian sẽ hết, nếu phản ứng ở mức độ nặng thì vật nuôi có thể bị chết. Khi có hiện tượng dị ứng nên sử dụng các loại thuốc chống Histamin như: Dimadron, Epharin, Phenergan, Adrenalin.

(Theo Sở Khoa học và Công nghệ Hải Dương)