Các lãnh đạo xã Đồng Tâm chối bỏ lời nhận tội khai tại công an

Theo cáo buộc của VKS, cuối năm 1996, UBND tỉnh Hà Tây cũ ra quyết định số 868 thu hồi diện tích 5.400 m2 đất do xã Đồng Tâm quản lý, giao cho 49 hộ dân làm nhà theo diện cấp đất giãn dân. Tuy nhiên, chủ tịch xã thời đó là ông Nguyễn Văn Bột và cán bộ địa chính Nguyễn Xuân Trường chỉ tổ chức giao đất cho 39 hộ dân với diện tích gần 4.100 m2, theo danh sách tỉnh phê duyệt.

Khi lên làm chủ tịch thay ông Bột, ông Nguyễn Văn Sơn cùng ông Nguyễn Tiến Triển (khi đó là Bí thư Đảng uỷ xã), ông Trường ra chủ trương chuyển 10 suất đất đã bớt lại cho 10 cán bộ chủ chốt của xã có nhiều năm công tác. Mỗi nhà 130m2 đất, thu tiền theo giá 100.000 đồng/m2. Trong số này có gia đình ông Bột, Sơn, Trường, Triển cùng Lê Đình Thuần (chủ tịch xã sau này). Tuy nhiên, các "quan xã" đều để người thân: vợ, con, em, cháu đứng tên.

Theo cáo trạng, tại cơ quan điều tra, các bị cáo đều thừa nhận hành vi. Tuy nhiên, trả lời thẩm vấn tại toà hôm nay, tất cả đã phản cung, cho rằng chỉ ký vào văn bản để được mua ưu đãi chứ chưa nhận đất. 

Cựu kế toán xã Nguyễn Văn Khang khai khoảng 2007-2008 có đăng ký mua nhưng không nhớ cụ thể thế nào. “Mọi thủ tục giấy tờ do Trường đưa, bảo sao tôi ký vậy”, ông Khang trình bày.

Bị cáo nói chưa được nhận đất nên cũng không rõ giá cả ra sao. Tuy nhiên đến năm 2013 khi có tố cáo của người dân, ông mới hay mảnh đất đứng tên vợ mình trên sổ đỏ. Ngay sau đó, ông làm đơn xin thôi không mua suất đất này.

Bị cáo Nguyễn Tiến Triển tại phiên toà. Ảnh: Phạm Dự.

Cùng cho rằng chỉ đăng ký mua trên giấy tờ, bị cáo Bùi Văn Hồng (nguyên xã đội trưởng xã Đồng Tâm) dẫn chứng sự "vô can" bằng việc khai có lần đã hỏi chủ tịch xã Nguyễn Văn Sơn rằng "tiền nong thế nào" và nhận được câu trả lời "cứ từ từ”.

Ông Hồng khai "biết có khu đất như thế, ông Trường đưa biên bản chia thì ký". Ông nghĩ mình được lãnh đạo xã quan tâm dù biết không đủ điều kiện được mua suất đất giãn dân kiểu này. "Tôi vì nhu cầu và vì tình cảm với các anh ấy mà làm theo yêu cầu, ký vào biên bản 'hội nghị cấp đất' ghi sai ngày", bị cáo nói.

Ông Hồng khai con ông được ông Trường yêu cầu đưa hộ khẩu, chứng minh thư để làm sổ đỏ. Gia đình ông sau đó không thấy giao sổ, đất cũng không được nhận nhưng đến năm 2013 thì thấy lãnh đạo xã thông báo "nhà đã có bìa đỏ".

Tóc bạc trắng, bị cáo Nguyễn Tiến Triển khai nghĩ đây là đất giãn dân bị “ế” từ năm 2002 nên khi làm Bí thư Đảng ủy xã đã quán triệt chủ trương "không để đất hoang". Ông Triển bàn với bị cáo Trường, Sơn kế hoạch giải quyết “đất thừa” ở khu Rặng Chúc này cho một số cán bộ xã.

“Tôi có ký văn bản bán đất vào năm 2008, nhưng trên văn bản thể hiện vào cuối năm 2002. Anh em nói ghi lùi ngày để đảm bảo các thủ tục bán đất hợp lệ",  ông Triển nói và thanh minh thêm "được dân tin, Đảng quý, bầu vào vị trí lãnh đạo thì tôi làm, nhưng thực sự thì không hiểu biết nhiều về pháp luật đất đai”.

Tương tự, nguyên chủ tịch xã Đồng Tâm Lê Đình Thuần cũng khai dù đứng đầu chính quyền song chuyên môn quản lý đất đai có phần hạn chế. "Vì thế cấp dưới trình sao thì biết vậy", ông nói.

Nguyên chủ tịch xã Đồng Tâm Lê Đình Thuần khai tại toà. Ảnh: Phạm Dự.

Trước việc các bị cáo không thừa nhận cáo buộc, công tố viên cho biết quá trình điều tra xác định hơn 10 cán bộ xã đã được mua với "giá bèo" tổng cộng hơn 1.000m2. 

Chiều nay, phiên tòa tiếp tục phần thẩm vấn.

Bảo Hà (VnExpress)